EBU DAVUD'UN (ö. 275/888) SÜNEN'iNDEKi HZ. PEYGAMBER'iN SAVAŞLARlYLA (GAZVELERiYLE) iLGiLi RiVAYETLERiN TESPiT VE DEGERLENDiRMESi

Yıl 2016, Cilt: 21 Sayı: 1, 0 - 0, 30.06.2016

Betül Bayka Levent Öztürk

Öz

Megazi literatürü, Hz. P.eygamber döneminde gerçekleşen savaşlar (seriyye ve ga.zveler)
hakkında kaleme alınmış müstakil eserlerdir. Bununla birlikte Hz. Peygamber döneminde
gerçeldeşen savaşlar hakkında hadis literatüründe ne kadar bilgi olduğu hususu merak
konusudur. Kütüb·i Sitte adıyla meşhur altı hadis kitabından olan Ebu Davud'un Sünen adlı eseri,
özellikle ahkamla ilgili hadisiere yer_ veren ve bu rivayetleri fıkıh bablanna göre tertip eden
önemli kaynaklardan birisidir. Söz konusu eserde Hz. Peygamber döneminde gerçekleşen
savaşlarta ilgili rivayetler de bulunmaktadır. Bu makale EbQ Davud;un Sünen adlı eserinde yer
alan rivayetler bağlamında! Hz. Peygamber'in bizzat katıldığı savaşlara (gazvelere) ait nakillerin
sayı ve muhteva olarak tespitini hedeflemektedir. Sünen'in farJ:I~ bölümlerinde yer alan iki yüz
altmış altı rivayet, Ebu Davlıd'un eserinden Hz. Peygamber'in savaşlanyla ilgili önemli bilgilere
ulaşılabileceğini göstermektedir. Bu makalede, rivayetlerin Hangi gazvelere ait olduğu, kitab
başiıkianna göre dağılımı ve bu rivayetlerin kaynaklan tespit edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Megazi, Ebu Davud, Sünen, Hadis, Siyer

oetermination and Analysis of the Narratives about Gazawat AI-Nabi in the Abü Dawüd's (D.A.H. 275/A.D. 888) Sunan

Öz

Kaynakça

• Çın, Dursun, Hadis'te Kitôbü'L-Megôzi Literatürünün Erken Dönem Kaynaklarının Tespiti ve Değerlendirilmesi: imam Buhari Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun, 2013.
• Dinçoğlu, Mehmet Ebü Dôvud'un Sünen'i (Kaynakları ve Tasnif Metodu), Türkiye Diyanet Vakfı Yayınlan, 1. Baskı, Ankara, 2012.
• EbCı DavCıd, Süleyman b. Eş'as b. lshak ei-Ezdl es-Sicistanl (ö. 275/888), Sünen, nşr. Salih b. Abdülaziz b. Muhammed, Riyad, 1999.
• -----' Risatetü Ebi Dôvüd ila Ehli Mekke fi Vas{i Sünenih~ nşr. Muhammed b. Lutfi es-Sabbağ, 4. Baskı, Beyrut 1997.
• ibn lshak, Muhammed b. Yesar (ö. 151/768), Kitôbü'l-Mübtede' ve'l-Meb'as ve'lMegôzl, nşr. Muhammed Hamidullah, Konya, 1981.
• lbn Şihab ez-Zühri, Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah (ö. 124/742), Kitabü'/- Megôzl, nşr. Süheyl Zekkar, Dımeşk. 1981. -·
• Kandemir, M. Yaşar, "EbCı DavCıd es-Sicistani", Türkiye Diyanet Vakfı lslôm Ansiklgpeıiisi (DlA), X, Ankara, 1994, ss. 119-121.
• Katip Çelebi, Keşfü'z-Zünün an Esômi'l-Kütübi ve'l-Fünrin, HI, Istanbul. 1941.
• Musa b. Ukbe (ö. 141/758), EbCı Muhammed Ebi Ayyaş el- Kureşi el-Esedi el- Mıtraki el- Medeni, Kitabü'l-Megôzl, nşr. Muhammed Bakşiş EbO Malik, Agadir, 1994. ·.
• Öz, Şaban, ilk Siyer Kaynakları ve Müellifleri, istanbul, 2008.
• Ö,zdemir, Veysel, "Buhari'nin Megazi rivayetlerinde Tesahülünün Olup Olmadığı ile ilgili Değerlendirmeler", Ekev Akademi Dergisi-Sosyal Bilimler, XVIII/59, Erzurum, 2014, ss. 265-330.
• Robson, James, Sünen-i Ebi DavOd Nüshalannın Rivayeti, tre. Talat Koçyiğit Ankara Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi, 1-IV 1956, Ankara, 1958, ss. 173-182.
• Terzi, Mustafa Zeki "Buhari'nin Sahih'indeki Siyer ve Megazi Rivayetleri", Büyük Türkistam Bilgini Buhôrl 87 7-869) Uluslar arası Sempozyum, 18-20 Haziran 1987, 1996, ss. 159-164.
• ----' Mustafa Zeki, "Buhari'nin Sahih'indeki Siye("ve- Megazi Rivayetleri", Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi Dergisi, V (Samsun 1991), ss. 147-156.
• Urve b. Zübeyr {ö. 94/713), Megôzi Resülillah, nşr. Muhammed Mustafa ei-A'zamt Riyad, 1981.