KUR’AN’A GÖRE MAHLÛKATIN ESTETİZE EDİLMESİ

Yıl 2011, Cilt: 16 Sayı: 2, 0 - 0, 30.12.2011

Hikmet Koçyiğit

Öz

Kendisi büyük bir estetik değere haiz olan Kur‟an, Allah‟ın en güzel isimlere (Esmaül Hüsna)sahip olduğunu ve insanın en güzel surette yaratıldığını ifade eder. Kur‟an‟a göre yeryüzü bitkilerle, gökyüzü yıldızlarla güzelleştirilmiştir. Ayrıca insanların sahip oldukları çeşitli hayvanların ve hizmetlerine sunulan her nimetin estetik bir yönü de vardır. Söz gelimi elbisenin esas işlevi, insanı dış etkilerden korumak, tali fonksiyonu ise onu güzelleştirmektir. Bu bakımdan Kur‟anda estetik ile fayda iç içedir. Kur‟andan anlaşıldığı kadarıyla bir şeyin estetik obje haline gelmesinde bir takım öğelerin bulunması gerekmektedir. Mesela denge ve sağlık(2/Bakara,68), temizlik(9/Tevbe,108), biçim(64/Teğabün,3), renk(2/Bakara,69), oran(95/Tin,4) ve rahatsızlık vermeme(2/Bakara,263). Dolayısıyla Kur‟an estetik bağlamda sadece görüntüyü değil, ses, söz, tevazu ve ahlak gibi olguları da insanı güzelleştiren unsurlar olarak zikretmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kur‟an, Güzel, Estetize etme, Estetik, Mahlûkat

Being Beautified of the Creature According to Qoran

Öz

Kaynakça

• Abduh, Muhammed- Rıza, Reşid, Tefsir’ül Menar, 2.bsk., Kahire 1947.
• Aristoteles, Poetika, Çev: İsmail Tunalı, Atatürk Ünv. Yayınları, Erzurum 1961.
• Atkınson, Stuart, Astronomi, Çev: Murat Alev, Tübitak Yayınları, 24. bsk., Ankara 2005.
• Ayvazoğlu, Beşir, İlmü’l Cemal, TDVİA, Cilt: XXII İstanbul 2000.
• ……………, Güller Kitabı, Ötüken Neşriyat, İstanbul 1996.
• Beyzavi, Abdullah b. Ömer b. Muhammed, Envarü’t Tenzil ve Esrarü’t Tevil, Dersaadet, İstanbul ts.
• Cili, Abdülkerim, İnsan-ı Kamil, Çev: Abdülaziz Mecdi Tolun, Yayına Haz: Selçuk Eraydın ve Ark. İz Yayıncılık, 2. bsk., İstanbul 2002.
• Dereboy, Elif Jülide, Kostüm Moda Tarihi, 1.bsk. Ankara 2004.
• Ebussuud, Muhammed b. Muhammed el- İmadi, İrşadü Aklı’s Selim ila Mezayal Kitabil Kerim, Darulfikr, ts., IV/291
• Eco, Umberto, Güzelliğin Tarihi, Çev: Ali Cevat Akkoyunlu, Doğan Kitap, 1. bsk., İstanbul 2006.
• Elmalılı, M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, (Sad: İsmail Karaçam ve Ark.) Azim Dağıtım-Zaman, İstanbul ts.
• Ersoy, Necmettin, Semboller ve Yorumları, Dönence Basım Yayın, 3. bsk., İstanbul 2007.
• Gomrıch, E.H., Sanatın Öyküsü, Çev:Erol Erduran- Ömer Erduran, Remzi Kitabevi, 3. bsk., İstanbul 2002.
• Görgünay Kırzıoğlu, Neriman, Giyim Sanatı ve Kişisel Görünüm, Ankara 1992.
• Gürsoy, A. Tahir, Giyim Kültürü ve Moda, İstanbul 2010.
• Heyet, el- Mu’cemü’l Felsefî, Kahire 1983. Isfahânî, Ragıb, el-Müfredat fi Garibi’l Kur’an, Darü‟l Marife, Beyrut ts.