Yıl 2015,
, 231 - 250, 31.01.2016
Öz
Sağlık/hastalık her ne kadar sadece tıbbın konusu gibi görünse de, sosyal bilimlerin ve özellikle de sosyolojinin incelediği konular arasında yer almaktadır. Çünkü sağlık/hastalık, sadece biyolojik süreçlerle açıklanabilecek olgular değildir. Sağlık/hastalık sosyal yapı içinde oluşur ve bütün sağlık sistemleri kendi tarihsel süreçleri ve toplumsal koşulları bağlamında ortaya çıkar. Sağlık, birbirine bağlı fiziksel, psikolojik ve toplumsal süreçleri içeren bir olgudur ve aynı zamanda sosyal bir kurumdur. Bu bağlamda sağlık/hastalık toplumsal yapıdan ayrı düşünülemez ve değerlendirilemez. Sağlık/hastalığın toplumsal yapı ile olan ilişkisini inceleyen sosyolojinin alt dalı ise sağlık sosyolojisidir. Sağlık sosyolojisi, sağlık ve hastalıkta sosyal sebeplerin etkisini kendisine konu edinmiştir. Bu makale sağlık/hastalık olgularının toplumsal kökenlerine vurgu yaparken, bir sosyal kurum olan sağlığa, sosyolojinin bakışını göstermeye çalışmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Sağlık/hastalık sağlık sosyolojisi toplumsal yapı kültür sosyolojik teori
Kaynakça
- Adak, Nurşen (2002), Sağlık Sosyolojisi Kadın ve Kentleşme, Birey Yayıncılık, İstanbul.
- Baltaş, Zuhal (2004, Sağlık Psikolojisi, Remzi Kitapevi, 2.Basım, İstanbul.
- Belek, İlker (1998), Sınıf Sağlık Eşitsizlik, Sorun Yayınları, İstanbul.
- Bilton, Tony vd. (2008), Sosyoloji, Çev. Kemal İnal, Siyasal Kitabevi, Ankara
- Bloom, W. Samuel (2002), The Word as Scalpel: A History of Medical Sociology, Oxford University Pres, New York.
- Browne, Ken (2014), Sosyolojiye Giriş, Çev. İ. Kaya, Say Yayınları, İstanbul
- Bury, Michael (1986), “Social Constructionism and The Development Of Medical Sociology”, Sociology of Health&Illness, Volume 8, Page 137-169.
- Bury, Michael (1997), Healthand İllness in a Changing Society, Routledge, London.
- Calnan, Michael- Johnson, Barbara (1985), “Health, Health Risks and Inequalities: An Exploratory Study of Women’s Perceptions”, Sociology of HealthandIllness, Vol:7, No:1.
- Capra, Fritjof (1992), Batı Düşüncesinde Dönüm Noktası, Çeviren: M. Armağan, İnsan Yayınları, İstanbul.
- Cirhinlioğlu, Zafer (2001), Sağlık Sosyolojisi, Nobel Yayın Dağıtım, İstanbul.
- Coburn, David (2011), “Eşitsizlik ve Sağlık”, Kapitalizmde Sağlık Sağlıksızlık Semptomları, (Haz. LeoPanitch - ColinLeys), Çeviren: Umut Haskan, Yordam Kitap, İstanbul.
- Cockerham W. C.- Scambler G. (2010), “Medical Sociology and Sociological Theory”, Medical Sociology (Edited: W. C. Cockerham), Wiley-Blackwell.
- Cockerham, William, C (2007), Medical Sociology, Tenth Edition, PearsonPrenticeHall.
- Cockerham, William, C. - Ritchet, Ferris, C. (1997), Dictionary of Medical Sociology, Greenwood Pres, Westport.
- Coe, Rodney M. (1978), Sociology of Medicine, Second Edition, McGraw-HillBookCompany.
- Demirer, Yücel (2006), “Kültür ve Siyaset Ekseninde Sağlık’ta Kavramsallaştırma: “Hasta” ve “Hastalık” Örnekleri”, Toplum ve Hekim, Cilt:21,Sayı:1, sh:25-31.
- Deppe, Hans-Ulrich (2011), “Sağlık Hizmetlerinin Doğası: Metalaşmaya Karşı Dayanışma”, Kapitalizmde Sağlık Sağlıksızlık Semptomları, (Haz: LeoPanitch–Colin Leys) (Çeviren: Umut Haskan), Yordam Kitap, İstanbul.
- Giddens, Anthony (2005), Sosyoloji, (Yayına Haz.: Cemal Güzel), Ayraç Yayınevi, Ankara.
- Illich, Ivan (1995), Sağlığın Gaspı, Çev. Süha Sertabiboğlu, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
- Kasapoğlu, Aytül (2001), “Güncel Sosyal Sorunlar ve Sağlık”, Toplumbilim, Sağlık Sosyolojisi Özel Sayısı, Sayı:13
- Kızılçelik, Sezgin (1996), Türkiye’nin Sağlık Sistemi, Bir Medikal Sosyoloji Denemesi, Saray Kitapevleri, İzmir.
- Lee E. - Frayn E. (2008), “The ‘Feminisation’ of Health”, A Sociology of Health (Edited by David Wainwright), Sage Publications, London
- Lupton, Deborah (2003), Medicine as CultureI llness, Disease and Body in Western Societies, Second Edition, Sage Publications, London
- Macionis, John J. (2012), Sosyoloji, Çev.Ed Vildan Akan, Nobel Yayınları, Ankara
- Marshall, Gordon (1999), Sosyoloji Sözlüğü, Çev. O.Akınhay-D.Kömürcü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara
- Mechanic, David (1978), Medical Sociology, TheFree Pres, New York.
- Newman, David M. (2013), Sosyoloji. Günlük Yaşamın Mimarisini Keşfetmek, Çev. Ali Arslan, Nobel Yayınları, Ankara
- Oskay, Ülgen (1993), “Medikal Sosyolojide Bazı Kavramsal Açıklamalar”, Sosyoloji Dergisi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını, Sayı:4, ss:89-140.
- Özen, Sevinç (1993), “Sosyolojide Bir Alan: Sağlık Sosyolojisi ve Sağlık-Toplumsal Yapı İlişkileri”, Sosyoloji Dergisi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını, Sayı:4, ss:73-89.
- Özen, Sevinç (1994), “Sağlık ve Sosyo-Kültürel Yapı Değişkenleri”, Sosyoloji Dergisi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını, Sayı:5, ss:133-145.
- Öztek, Zafer (2001), “Sağlıkta Kavramlar Sağlık Kavramı ve Sağlık Hizmetleri”, Yeni Türkiye, Mayıs- Haziran 2001, Yıl:7, Sayı:39, ss:294-298.
- Parsons, Talcott (2001), “Sağlık ve Hastalık: Sosyolojik Bir Eylem Perspektifi”, (Çeviren: Tülin Kurtarıcı), Toplumbilim, Sağlık Sosyolojisi Özel Sayısı, Sayı:13
- Porter, Ray - Vigarelo, Georges (2008), “Beden, Sağlık ve Hastalıklar”, Bedenin Tarihi 1 Rönesans’tan Aydınlanma’ya (Haz: Alain Corbin, Jean-JacquesCourtine, Georges Vigarello), Çev. Saadet Özen,Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- Rieker, Patricia R.,-Chloe E. Bird (2000), “Sociological Explanations of Gender Differences in Mental and Physical Health”, in Handbook of Medical Sociology, edited by Chloe Bird, Peter Conrad and Allan Fremont, Prentice Hall, NewYork
- Schaefer, Richard T. (2013), Sosyoloji, Çev. Ed. Simten Coşar, Palme Yayıncılık, Ankara
- Shepherd, Jean (2003), “Japon Performs First Transplants from Brain-Dead Donar” www.pntb.org/ff- rndwrld.html
- Thomas, Richard K. (2003), Society and Health Sociology for Health Professionals, KluwerAcademic Publishers, New York.
- Turner, Bryan, S. (2011): Tıbbi Güç ve Toplumsal Bilgi, Çev. Ümit Tatlıcan, Sentez Yayıncılık, Bursa.
- Turner, S. Bryan (1990), “The Interdisciplinary Curriculum: From Social Medicine to Postmodernism”, Sociology of Health&Illness, Volume 12.
- Türkdoğan, Orhan (1991): Kültür ve Sağlık-Hastalık Sistemi, MEB Yayınları, İstanbul.
- Üçkuyu, Yavuz (2006), “Toplumsal Yapı ve Sağlık Sistemleri: Sağlık Sistemlerine Nasıl Bakılmalı”, Toplum ve Hekim, Cilt:21,Sayı:5-6 ,ss:325-330.
- White, Kevin (2002), Sociology of Health and Illness, Sage Publications, London
Toplam 43 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Sosyoloji |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ocak 2016 |
| Gönderilme Tarihi | 31 Ocak 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 |