TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN İLK GENEL NÜFUS SAYIMINA GÖRE DERSİM BÖLGESİNDE DEMOGRAFİK YAPI

Yıl 2014, Cilt: 24 Sayı: 1, 269 - 282, 31.01.2016

Savaş Sertel

https://doi.org/10.18069/fusbed.82073

Cited By: 1

Öz

23 Nisan 1920’de TBMM’nin açılmasıyla aslında adı konmamış yeni bir devlet olarak kurulan Türkiye Cumhuriyeti 29 Ekim 1923’te resmen kurulmuş ve cumhuriyet rejimini benimsemiştir. 1923’ten 1926 yılına kadar bir nüfus sayımına ihtiyaç duyulmamıştır. Bu ihtiyaç 1926 yılında hissedilmeye başlanmıştır. 1926 yılında nüfus sayımı hakkında kanun hazırlanarak 28 Ekim 1927’de Türkiye’nin ilk genel nüfus sayımı yapılmıştır. Bu sayım çok önemlidir. Savaşlardan yeni çıkmış olan genç cumhuriyetin halkının, geçim kaynakları, sosyoekonomik durumu, üretim araçları, okuryazarlık oranları, konuşulan anadiller, sakatlıklar, yaş grupları, medeni hal gibi önemli verilerine ulaşmamızı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dersim, Nüfus, Okuryazarlık, Yaş Grupları

Kaynakça

• AĞAR, Ömer Kemal; Tunceli-Dersim Coğrafyası, Türkiye Basımevi, İstanbul 1940.
• AKGÜL, Suat; Yakın Tarihimizde Dersim İsyanları ve Gerçekler, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1992.
• AKSIN, Ahmet; 19. Yüzyılda Harput, Elazığ 1999.
• ARSLAN, Ali; Kutsal Ermeni Papalığı, Truva Yayınları, İstanbul 2005.
• AŞAN, Muhammet Beşir; Elazığ, Tunceli, Bingöl İllerinde Türk İskân İzleri, Ankara 1988.
• Başbakanlık İstatistik Umum Müdürlüğü; Umumi Nüfus Tahriri, Fasikül I, Hüsnütabiat Matbaası, Ankara 1929
• Başbakanlık İstatistik Umum Müdürlüğü; 1935 Genel Nüfus Sayımı, Ankara 1937.
• Başvekâlet Merkezi İstatistik Müdüriyeti Umumiyesi, Umumi Nüfus Tahriri, Türk Ocakları Merkez Heyeti Matbaası, Ankara 1928.
• CENGİZ, Yusuf; Her Yönüyle Tunceli, İzmir 2001.
• DEMİR, Cafer; Osmanlı ve Cumhuriyet Döneminde Dersim, Umut Yayımcılık, İstanbul 2009.
• D.İ.E; 1965 Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş, 24 Ekim 1965, Ankara 1968.
• Doğu Anadolu’da Toplumsal Mühendislik, Dersim-Sason(1934-1946), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2010.
• EZER, Feyzullah; “Yakın Tarihimizde Dersim.”, Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, S.III, Elazığ 2003.
• FIRAT, M. Şerif; Doğu İlleri ve Varto Tarihi, Kamer Yayınları, Ankara 1998.
• KARA, Hidayet-Sami YUCA; “Cumhuriyetin İlk Nüfus Sayımına göre Iğdır’da Demografik Yapı”, History Studies, C. 2/3, 2010.
• KARPAT, Kemal; Ottoman Population(1830-1914), Wisconsin 1985.
• KARPAT, Kemal; Osmanlı Nüfusu(1830-1914), çev. Bahar Tırnakçı, Timaş yayınları, İstanbul 2010.
• KAYA, Ali; Tunceli Kültürü, İstanbul 1995.
• KODAL, Tahir; “Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Genel Nüfus Sayımında Çorum Vilayeti’nin Nüfus Özellikleri”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. XIX, S. I, Elazığ 2009.
• KOŞAY, Hamit Zübeyir; Keban Projesi Pulur Kazısı 1968–1970, Ankara 1976.
• KÜÇÜK, Abdurrahman; Ermeni Kilisesi ve Türkler, Andaç Yayınları, Ankara 2003.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, Tunceli İli Kültür ve Turizm Envanteri1986, 1986.
• ÖĞEL, Bahaeddin ve Diğerleri; Türk Milli Bütünlüğü İçerisinde Doğu Anadolu, Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü, Ankara 1985.
• ÖZTÜRK, Mustafa; Tarih Felsefesi, Elazığ 1999.
• TAMER, Aytül -Alanur ÇAVLİN BOZBEYLİ, “ 1927 Nüfus Sayımının Türkiye’de Ulus Devlet İnşasındaki Yeri: Basında Yansımalar.”, Nüfusbilim Dergisi\Turkish Journal of Population Studies, 2004, S. 26, s. 73-88.
• TANSEL, Selahattin; Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, C.I-IV, İstanbul 1991.
• Tunceli İl Yıllığı, Ankara 1973.
• ÜLKÜ, Fethi; “XIX. Yüzyıl Sonlarında Bugünkü Tunceli’nin Durumu”, Yeni Fırat, Elazığ, Nisan 1964.
• YILDIZ, Celal; Kronolojik Dersim Tarihi, Su Yayınları, İstanbul 2009.
• YILMAZÇELİK, İbrahim; XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1995.
• YILMAZÇELİK, İbrahim; Osmanlı Devleti Döneminde Dersim Sancağı, Kripto Yayınları Ankara 2011.
• YOLGA, Mehmet Zülfü; Dersim(Tunceli) Tarihi, (Yayına hazırlayanlar: Ahmet Halaçoğlu, İbrahim Yılmazçelik.), Ankara, 1994.
• YUCA, Sami; “Cumhuriyet Döneminin İlk Nüfus Sayımına Göre Muş İlinin Nüfus Özellikleri”, Akademik Bakış Dergisi, S. 24(Nisan-Mayıs-Haziran 2011), Kırgızistan, s. 1-31.