Öz
Türkiye’nin ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır. 1927 yılında gerçekleştirilen nüfusu sayımı için 1926 yılında nüfus sayım kanunu çıkarılmıştır. Yine aynı yıl İstatistik Genel Müdürlüğü kurulmuş ve Belçikalı Camilla Jacquart kurumun başına getirilmiştir. 28 Ekim 1927 tarihinde ise Türkiye Cumhuriyet’inin ilk nüfus sayımı yapılmıştır. Sayım süresince sokağa çıkma yasağı uygulanmıştır. 1927 nüfus sayımında nüfusun çeşitli özellikleri ele alınmıştır. Bu çalışmada 1927 nüfus sayımı sonuçlarına göre Elazığ’da yaşayan nüfusun nitelikleri incelenmiştir. Bu sayım sonucuna göre Elazığ nüfusu 140.400 kişi’dir. İlin temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Meslekler itibarıyla il nüfusu incelendiğinde ilde uzun bir süre endüstrileşme yönünde bir gelişme olmayacağı da anlaşılmaktadır. 1927 yılında Elazığ’da okuryazarlık oranı %4.85’tir. Bu orana göre eğitim ve kültürel faaliyetlerin gelişmesi için de eğitim alanında daha fazla yatırım yapılması gerektiği ortaya çıkmaktadır. Kırsal nüfusun Türkiye ortalamasının üzerinde olması kentleşmenin uzun yıllar alacağını göstermektedir. Kısacası 1927 nüfus sayımında Elazığ ile ilgili veriler ilin içe kapalı bir ekonomik ve kültürel yapısı olduğunu, bunun kırılması için çok fazla yatırım gerekeceğini ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKSIN, Ahmet; 19. Yüzyılda Harput, Elazığ 1999.
- Anabritannica, Elazığ Maddesi, C. XI, İstanbul 1994, s. 161-162.
- ARSLAN, Nebahat Oran -İlyas TOPÇU; “Cumhuriyet Döneminde Kars’ta Nüfus”, Karadeniz İncelemeleri Dergisi, S.6/2012, s.87-124.
- ARSLANTAŞ, Yüksel; Tarih Öncesi Dönemde Elazığ, Elazığ 2013.
- ATASOY, Ahmet-M. Dursun Çitçi; “Elazığ Şehri’nin Nüfus Özellikleri ve Çevrenin Toplum Sağlığı Üzerindeki Etkisi”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/3 Spring 2009, s. 197-226.
- Başbakanlık İstatistik Umum Müdürlüğü; 1927 Umumi Nüfus Tahriri, Fasikül I, Hüsnütabiat Matbaası, Ankara 1929.
- Başbakanlık İstatistik Umum Müdürlüğü; 1935 Genel Nüfus Sayımı, Ankara 1937.
- Başvekâlet Merkezi İstatistik Müdüriyeti Umumiyesi, 1927 Umumi Nüfus Tahriri, Türk Ocakları Merkez Heyeti Matbaası, Ankara 1928.
- Türkiye’de askerlik görevi belirli bir süreliğine ve mecburi olarak yapılmaktadır. Bu nedenle askerler maaş almazlar.
- Tablodaki ordu çalışanları maaş karşılığı askerlik yapan subay ve astsubayları kapsamaktadır 1927’de İlde 3.194
- komutan olduğuna göre asker sayısı çok daha fazladır. Bu arada Şeyh Sait İsyanı 1925’te sona etmiştir. 1927’de
- Hükümetin ihtiyatlı olması doğaldır.
- BİLGİ, Nejdet ; “Osmanlı Devleti’nin 1917 Yılı Yabancı Nüfusu”, Tarih İncelemeleri Dergisi, C. XXV, S. I, Temmuz 2010, s. 101-146.
- CUİNET, Vital; Turquıe D’asıe, Paris 1892
- BAŞOL, Koray; Demografi(Genel ve Türkiye), İzmir 1984.
- BULDUK, Abdulgani; El-Cezire’nin Muhtasar Tarihi, Yayına Hazırlayanlar: Mustafa Öztürk, İbrahim Yılmazçelik, Elazığ 2004,
- DANIŞ, Didem; “Demografi: Nüfus Meselelerine Sosyolojik Bir Bakış”, Ders Notları, s. 1-21.
- D.İ.E; 1965 Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş, Ankara 1968.
- DİNÇER, Sinan; “İlk Gurbetçiler: Harput’tan ABD’ye Emek Göçü”, Geçmişten Geleceğe Harput Sempozyumu(23-25 Mayıs 2013) Bildiri Kitabı, C. I, s. 307-319.
- GENÇ, Hamdi; “Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Zonguldak’ta Nüfus, Ticaret ve Sanayi(1920-1932)”, Zonguldak Kara Elmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. VI, S. 12, Zonguldak 2010, s. 137-152.
- GÖK, Yaşar-Alperen, KAYSERİLİ; “Cumhuriyet Döneminde(1927-2008) Erzurum İlinin Kır-Şehir Nüfus Değişimi.”, Doğu Coğrafya Dergisi, S. XXIV, s. 1-24.
- HAMİDULLAH, Muhammad; İslam Peygamberi, C. I, İstanbul 1995.
- KARA, Hidayet-Sami YUCA; “Cumhuriyetin İlk Nüfus Sayımına göre Iğdır’da Demografik Yapı”, History Studies, C. 2/3, 2010, s. 189-200.
- KARAL, Enver Ziya; Osmanlı İmparatorluğunda İlk Nüfus Sayımı 1831, Ankara 1997.
- KARPAT, Kemal; Osmanlı Nüfusu(1830-1914), Çev. Bahar Tırnakçı, Timaş yayınları, İstanbul 2010.
- KODAL, Tahir; “Atatürk Döneminde Bodrum’un Nüfus Yapısı(1923-1938)”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Mayıs 2008, S. 17, s.77-100.
- KODAL, Tahir; “Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Genel Nüfus Sayımında Çorum Vilayeti’nin Nüfus Özellikleri”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. XIX, S. I, Elazığ 2009, s. 233-258.
- KÖSE, Mustafa; 1927 Nüfus Sayımı ve Sonuçlarının Değerlendirilmesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar 2010.
- Milli Eğitim Bakanlığı İslam Ansiklopedisi, Elazığ Maddesi, C. IV, İstanbul 1979, s. 221-223.
- SERTEL, Savaş; “Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Nüfus Sayımına Göre Dersim Bölgesinde Demografik Yapı”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. XXIV, S. I, Elazığ 2014, s. 269-282.
- Şemsettin Sami; Kamûsü’l-Âlâm, Mihran Matbaası, İstanbul 1891, C. VI.
- TAMER, Aytül -Alanur ÇAVLİN BOZBEYOĞLU; “ 1927 Nüfus Sayımının Türkiye’de Ulus Devlet İnşasındaki Yeri: Basında Yansımalar.”, Nüfusbilim Dergisi\Turkish Journal of Population Studies, 2004, S. 26, s. 73-88.
- Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Elazığ Maddesi, C. X, İstanbul 1994, s. 551-554.
- YILDIRIM, Recep; “Harput/Elazığ Yöresinin Tarihi Coğrafyası”, Geçmişten Geleceğe Harput Sempozyumu(23-25 Mayıs 2013) Bildiri Kitabı, C. I, s. 297-306.
- YUCA, Sami; “Cumhuriyet Döneminin İlk Nüfus Sayımına Göre Muş İlinin Nüfus Özellikleri.”, Akademik Bakış Dergisi, S. 24(Nisan, Mayıs, Haziran) 2011, Celalabat-Kırgızistan, 2011, s. 1-31.
- Tarihli Mamuratül Aziz Vilayet Salnamesi
- http://ataturkilkeleri.istanbul.edu.tr/wp-content/uploads/2013/03/ydta-12-dinc.pdf 20.05.2014
- http://pauegitimdergi.pau.edu.tr/Makaleler/1066855563_6CUMHUR%C4%B0YET%C4%B0N%20%C 4%B0LK%20N%C3%9CFUS%20SAYIMINA%20G%C3%96RE%20DEN%C4%B0ZL%C4%B0.pdf 28.05.2014
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Tarih |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ocak 2016 |
| Gönderilme Tarihi | 31 Ocak 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 25 Sayı: 1 |
