ÜCRET TATMİNİNİN YAŞAM TATMİNİNİ BELİRLEYİCİ ETKİSİ VAR MI? ELAZIĞ BANKA ÇALIŞANLARI ÖRNEĞİ

Yıl 2015, Cilt: 25 Sayı: 2, 133 - 154, 31.07.2015

Abdulrahim Yıldırım Erkan Turan Demirel

https://doi.org/10.18069/fusbed.17247

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, ücret tatmininin yaşam tatmini üzerinde belirleyici etkisinin olduğu” iddiasına deneysel destek sağlamaktır. Ücret tatmini ile yaşam tatmini arasındaki ilişkiyi irdeleyen bir çalışmaya rastlanamamıştır. Ücret tatmininin yaşam tatmininin üzerindeki etkisini ortaya koymayı amaçlayan bu çalışma ile alanda yapılacak çalışmalara yeni bir bakış açısının kazandırılabileceği ve bilgi birikimine katkı sağlanabileceği ümit edilmektedir. Çalışmanın amacını gerçekleştirmek üzere Elazığ İl Merkezi’nde faaliyet göstermekte olan bankaların çalışanlarından veri toplanmıştır. Araştırma teorik çerçeve ile desteklenmiş bir tanımlayıcı araştırma niteliğindedir. Veri toplama aracı olarak, anket kullanılmıştır. Anketin içeriğinde demografik sorular, Diener’e ait “Yaşam Tatmini Ölçeği” ve araştırmacılara ait “Ücret Tatmini Ölçeği” yer almıştır. Toplanan ham verilere, SPSS 21.0 Programı aracılığıyla frekans dağılımı, aritmetik ortalama, standart sapma, faktör, güvenirlik, regresyon, f ve t analizleri uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, katılımcıların genel olarak ücret tatmin düzeylerinin ve yaşam tatmini düzeylerinin oldukça vasat seviyede olduğu tespit edilmiştir. Kullanılan ölçeklerden alınan ortalama puanların bazı demografik değişkenlere göre anlamlı düzeyde farklı olduğu görülmüştür. Ücret tatmininin yaşam tatmini üzerindeki etkisi ise istatistiksel açıdan anlamlı, pozitif yönde ve vasat düzeyde bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ücret Tatmini, Yaşam Tatmini, Ücret, Banka Çalışanları

Kaynakça

• AŞAN, Ö. ve ERENLER, E. (2008). İş Tatmini ve Yaşam Tatmini İlişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 13(2), 203-216.
• ATAAY, İ.D. (1985). Ücret Tatmini ve Ücret Sistemleri. İstanbul: Banksis Yayınları No:10
• ATAAY, İ.D. (2000). İşletmelerde Ücret Yönetimi. İçinde: İnsan Kaynakları Yönetimi. Ed. Kaynak, T. vd., 2. bs., İstanbul: İ.Ü. İşletme Fakültesi Yayın No:.
• BAĞDADİOĞLU, E. (2000). Asgari Ücret. Ankara: Türk-İş Eğitim Yayınları. No: 3 BAŞ, T. (2008). Anket. Ankara: Seçkin Yayıncılık
• BAŞTEMUR, Y. (2006). İş Tatmini İle Yaşam Tatmini Arasındaki İlişkiler: Kayseri Emniyet Müdürlüğü’nde Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, F.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi 2015-25/2 152
• BENLİGİRAY, S. (2007). Ücret Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
• BERKOWITZ, L., FRASER, C., TREASURE, F.P. ve COCHRAN, S. (1987). Pay, Equity, Job Gratifications and Comparisons in Pay Satisfaction. Journal of Applied Psychology. 72(4), 544-551.
• BİNGÖL, D. (2003). İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
• BİNGÖL, D. (2010). İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
• CROPANZANO, R.S. and KACMAR, K.M. (1995). Organizational Politics, Jutice, and Support. London: Quorum Books.
• ÇAKIR, Ö. (2005). Ücret Adaletinin İş Davranışları Üzerindeki Etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi: Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• ÇETİN, C. ve DİNÇ, E. (2013). İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• ÇOKLUK, Ö., ŞEKERCİOĞLU, G. ve BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik. ANKARA: Pegem Akademi.
• DEMİR, N. (2007). Örgüt Kültürü-İş Tatmini İlişkisi: Plastik Sektöründe Bir Uygulama. İstanbul Üniversitesi: Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• DONOVAN, N., HALPERN, D., and SARGEANT, R. (31.07.2014). Life satisfaction: The state of knowledge and implications for government. Erişim adresi: http://tidsverkstaden.se/filarkiv/file/Life% 20satisfaction.pdf
• DULEBOHN, James ve MARTOCCHIO, Joseph J. (1998). Employee Perceptions of The Distributive Justice of Pay Raise Decisions: A Policy Capturing Approach. Journal of Business and Psychology. 13(1), 41-60.
• ERGÜNEY, Ö. (2006). Ücret Tatmininin İşgören Tatmini İle İlişkisi Ve Bir Uygulama. İstanbul Üniversitesi: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• ERONAT, Z. (2004). İşletmelerde İş Tatmini ve İşgücü Devir Hızı Problemlerinin Çözümünde Bir Faktör Olarak İletişim; Kobi’lerde Ampirik Bir Uygulama. Ankara Üniversitesi: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• FOLGER, R. ve KONOVSKY, M.A. (1989). Effects of Procedural And Distributive Justice on Reactions To Pay Raise Decisions. Academy of Management Journal. 32(1), 115-130.
• FURNHAM, A. And CHENG, H. (1999). 318-322 Personality as predictor of mental health and happiness in the East and West. Personality and Individual Differences. 27, 395 – 403.
• GARDNER, D.G., DYNE, L.V. ve PIERCE, J.L. (2004). The Effects of Pay Level on OrganizationBased Self-Esteem And Performance: A Field Study. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77, 307-322.
• GARRETTO, F. (2000). Life Satisfaction Homeostasis and The Role of Personality. Erişim adresi: http://www.acqol.com.au/publications/resources/thesis-garretto-f.doc
• GOLDSMITH A.H., VEUM J.R. and DARITY W. (1997). The impact of psychological and human capital on wages. Economic Inquiry. 35(4), 815-829.
• GÖKSU, N. ve ÖZ, B. (2010). Banka Çalışanları İçin Ücret Tatmininin Belirleyicileri Ve Sonuçlarına Yönelik Teorik Bir Modelin İncelenmesi: Kahramanmaraş Örneği. İktisat İşletme ve Finans. 25(296), 55-76.
• GÜVEN, M., BAKAN, İ. ve YEŞİL, S. (2005). Çalışanların ve Ücret Tatmini Boyutlarıyla Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkiler: Bir Alan Çalışması. Yönetim ve Ekonomi. 12(1), 127-151.
• HELLER, D., JUDGE, T.A. and WATSON, D. (2002). The Confounding Role of Personality and Trait affectivity in the Relationship between Job and Lide Satisfaction. Journal of Organizational Behaviour. 23(7), 815-835.
• HUSEMAN R.C., HATFIELD J.D. and MILES E.W. (1987). A New Perspective On Equity Theory: The Equity Sensitivity Construct. Academy of Management Review. 12(2), 222-234.
• JACKSON, L.A. ve GRABSKI, S.V. (1988). Perceptions of Fair Pay and The Gender Gap. Journal of Applied Social Psychology. 18(7), 606-625.
• KALAYCI, Ş. (Editör). (2009). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. İçinde: KAYIŞ, A. Güvenilirlik Analizi. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• KESER, A. (2004). Çalışma Yaşamında Motivasyon. İstanbul: Alfa Aktüel Yayınları. KURTULUŞ, K. (2006). Pazarlama Araştırmaları (8. Baskı). İstanbul: Literatür Yayınevi.
• LAWLER E. and PORTER L.W. (1994). The effect of performance on job satisfaction. Industrial Relations. 7, 20-28.
• LUNA-AROCAS, R. and TANG, T.L. (2004). The Love of Money, Satisfaction, and the Protestant Work Ethic: Money Profiles Among University Professors in the U.S.A. and Spain. Journal of Business Ethics. 50, 329–354.
• MAJOR, B. and FORCEY, B. (1985). Social comparisons and pay evaluations: Preferences for samesex and same-job wage comparisons. Journal of Experimental Social Psychology. 21, 393-405.
• MAMMAN, A. and OGBONNA, E. (1997). Another look at personality and cognition. In: Effective Organizations, Eds: ARMİSTEAD, C and KİELY, J, 157-160. London: Cassell.
• MURAT, M. Ücret Nedir? Erişim adresi: https://www.xing.com/communities/posts/uecret-nedir- 1004551987. Erişim tarihi: 16.08.2013
• ORDUN, G. (2002). Örgütsel Tutumların Çalışan Davranışına Etkisinin İncelenmesine ve Analizine Yönelik Bir Çalışma. İstanbul Üniversitesi: Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• ÖZDEVECİOĞLU, M. (2003). İş Tatmini ile Yaşam Tatmini Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. 11. Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 693-697.
• ÖZDEVECİOĞLU, M. ve ÇAKMAK DORUK, N. (2009). Organizasyonlarda İş-Aile Ve Aile İş Çatışmalarının Çalışanların İş Ve Yaşam Tatminleri Üzerindeki Etkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 33, 69-99.
• RİCHARDSON, W., VON KİRCHENHEİM, C. and RİCHARDSON, C. (2006). Teachers and their international relocation: The effect of self-esteem and pay satisfaction on adjustment and outcome variables. International Education Journal. 7(7), 883-894.
• SAARI, L.M. and JUDGE, T.A. (2004). Employee Attitudes and Job Satisfaction. Human resource Management. 43(4), 395-407.
• SABUNCUOĞLU, Z. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi. Bursa: Ezgi Yayınları. SABUNCUOĞLU, Z. (2013). İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• SCHULTZ D.P. ve SCHULTZ S.E. (2009). Modern Psikoloji Tarihi. Çeviri: ASLAY, Y., İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• SELİM, S. (2012). Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye'de Bireysel Yaşam Tatmini ve Mutluluk Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Karşılaştırmalı Analizi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• SİPAHİ, B., YURTKORU, S. ve ÇİNKO, M. (2008). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• SUMMERS, T.P. ve HENDRIX, W.H. (1991). Modelling The Role of Pay Equity Perceptions: A Field Study. Journal of Occupational Psychology. 64, 145-157.
• TAIT, M., PADGETT M.Y. and BALDWİN, T. (1989). Job and Life Satisfaction: A Reevaluation of the Strength of the Relationship and Gender Effects as a Function of the Date of the Study. Journal of Applied Psycholog. .74(3), 502-507.
• TERPSTRA, D.E. ve HONOREE, A.I. (2003). The Relative Importance of External, Internal, Individual and Procedural Equity To Pay Satisfaction. Compensation and Benefits Review. 35(6), 67-74.
• TINAR, M.Y. (1996). Çalışma Psikolojisi. İzmir: Necdet Bükey Matbaacılık