KEMAL TAHİR’İN NOTLAR’INA YANSIYAN ROMAN POETİKASI

Yıl 2017, Cilt: 27 Sayı: 1, 25 - 42, 15.01.2017

Sümeyye Dinler Köksal

https://doi.org/10.18069/firatsbed.346386

Cited By: 1

Öz

Toplumcu
gerçekçi görüşün önemli isimlerden biri olan Kemal Tahir, romancı kimliğinin
yanında entelektüel kimliğiyle de öne çıkar. Çok yönlülüğü ile dönemin diğer
toplumcu gerçekçi edebiyatçılarından ayrılan Kemal Tahir, romanlarını kaleme
alırken sosyoloji, tarih ve dil okumalarından faydalanır. O; romanın yapısı,
romanın geleceği, dünya ve Türk romanı hakkında görüşler belirtmiş ve yeni bir
romancılık anlayışı oluşturmaya çalışmıştır.

Bu
çalışmada Kemal Tahir’in roman hakkındaki görüşlerinin toplandığı Notlar serisi incelenerek onun roman
poetikası hakkında birtakım tespitlere ulaşılmaya çalışılmıştır. Kemal Tahir
Vakfı başkanı olan Cengiz Yazoğlu’nun editörlüğünü yaptığı Notlar çalışması, Kemal Tahir’in edebiyat, sanat, dil, Batılılaşma,
Osmanlılık ve Sosyalizm hakkındaki görüşlerini ele almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kemal Tahir, Toplumcu Gerçekçilik, roman, poetika, Notlar

Novel Poetics Reflected in Kemal Tahir’s Notes

Öz

Kemal
Tahir, who is one of the leading figures in social realism movement, was a
prominent intellectual as well as a novelist. Kemal Tahir is dissimilar with
his contemporary social realist writers with his versatility, utilizes
sociology, history, and linguistic readings while writing his own novels. He
stated his ideas about structure and future of the novel, and also global and
Turkish novel and tried to create a new understanding of novel writing.

In
the present study, it is tried to be made some detections about Kemal Tahir’s
novel poetics by investigating his “Notlar” series which is a collection of his
ideas about novel. “Notlar” study edited by Cengiz Yazoğlu, who is the
president of Kemal Tahir Foundation, it deals with Kemal Tahir’s opinions about
literature, art, language, westernization, ottomanism, and socialism. 

Anahtar Kelimeler

Kemal Tahir, Social Realism, Novel, Poetic, “Notlar”

Kaynakça

• Altuğ, Taylan (1979) “Kemal Tahir’in Bilinç Sentezi”, Kemal Tahir Kaynakçası (editör İskender Özsoy), Barış Matbaası, İstanbul.
• Atay, Oğuz (1979) “Kemal Tahir ve Roman Geleneğimiz”, Kemal Tahir Kaynakçası (editör İskender Özsoy), Barış Matbaası, İstanbul.
• Berksoy, Naci Çelik, (2003) “Kemal Tahir İçin Bir Biyografi Çalışması”, Kemal Tahir’in 30. Ölüm Yıldönünü Anısına (editör Ertan Eğribel, Ufuk Özcan), Kızılelma Yayıncılık İstanbul.
• Coşkun, Sezai (2006) Kemal Tahir –Şahsiyeti, Eserleri, Fikirleri- , Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Dosdoğru, Hulûsi (1974) Batı Aldatmacılığı ve Putlara Karşı Kemal Tahir, Tel Yayınları, İstanbul.
• Eagleton, Terry (2009) Eleştiri ve İdeoloji, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Eagleton, Terry (2014) Marksizm ve Edebiyat Eleştirisi, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Eğribel, Ertan (2003) “Kemal Tahir ve Sosyalizm” , Kemal Tahir’in 30. Ölüm Yıldönümü Anısına (editör Ertan Eğribel, Ufuk Özcan), Kızılelma Yayıncılık, İstanbul.
• Eğribel, Ertan (2010) “Romancı, Sosyalist, Yerli Düşünür” , Kemal Tahir 100 Yaşında (editör Ertan Eğribel, M. Fatih Andı), TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Fedai, Özlem (2010) “Kemal Tahir ve Türk Romanı”, Kemal Tahir 100 Yaşında (editör Ertan Eğribel, M. Fatih Andı), TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Hikmet, Nâzım (1968) Kemal Tahir’e Mahpushaneden Mektuplar, Bilgi Basımevi, Ankara.
• Kızılçelik, Sezgin (2012) Özgün ve Yetkin Bir Sosyal Teorisyen Olarak Kemal Tahir, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Kokmaz, Ramazan; Özcan, Tarık (2012) “Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri”, Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yayınları, Ankara.
• Korkmaz, Ramazan(2015) “Kemal Tahir’in Sağırdere ve Körduman İkilemesi Üzerine Bir Çözümleme Denemesi”, Yazınsal Okumalar, Kesit Yayınları, İstanbul.
• Meriç, Cemil (2012), Kırk Ambar Cilt 1 Rümuz-ül Edeb, İletişim Yayınları, İstanbul
• Moran, Berna (2008) Türk Romanına Eleştirel bir Bakış 2, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Nesin, Aziz (1979) “Ölümünün Üçüncü Yılında Neler Dediler”, Kemal Tahir Kaynakçası (editör İskender Özsoy), Barış Matbaası, İstanbul.
• Nevzat, Yavuz (2000) Kemal Tahir’in Siyasal ve Toplumsal Görüşleri, Ankara Üniversitesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Tahir, Kemal (1989a) Notlar/Sanat Edebiyat 1, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• Tahir, Kemal (1989b) Notlar/Sanat Edebiyat 2, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• Tahir, Kemal (1989c) Notlar/Sanat Edebiyat 3-Dil Dosyası, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• Tahir, Kemal (1990a) Notlar/Sanat Edebiyat 4, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• Tahir, Kemal (1990b) Notlar/Roman Notları 1, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• Tahir, Kemal (1992) Notlar/Sosyalizm, Toplum ve Gerçek, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• Tunalı, İsmail (2003) Marksist Estetik, Kaynak Yayınları, İstanbul.
• Tutal, Şerafettin (2011) “Kemal Tahir’in Köy Romanlarında Naturalist Bir Eğilim Olarak Cinselliğin Vulgarize Edilmesi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.4, S. 7, s. 177-185.
• Yavuz, Hilmi (1979) “Bir Roman Kuramcısı olarak Kemal Tahir”, Kemal Tahir Kaynakçası (editör İskender Özsoy), Barış Matbaası, İstanbul.
• Yavuz, Hilmi (1998) Osmanlılık, Kültür, Kimlik, Boyut Kitapları, İstanbul.