TÜRK SOYLULARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİ İLE İLGİLİ ÇALIŞMALARA GENEL BİR BAKIŞ

Yıl 2019, Cilt: 29 Sayı: 1, 143 - 157, 31.01.2019

Nurşat Biçer Yakup Alan

https://doi.org/10.18069/firatsbed.538665

Cited By: 7

Öz

Türk soylulara Türkçe öğretimi; kültürel
özellikler ve dil özellikleri yönüyle diğer yabancılara Türkçe öğretiminden
farklılık gösterir. Aynı ana dil yapısı içerisinde yer alan bu insanların
Türkçe öğretimi süreçlerinin incelenmesi eğitim ve öğretimin niteliğinin
artması yönüyle önemlidir. Bu çalışmanın amacı Türk soylulara Türkçe öğretimi
alanında yazılan makalelerdeki eğilimleri belirlemektir. Araştırma sürecinde
“Türk soylulara Türkçe öğretimi” kavramı etrafında yoğunlaşılarak Azeri,
Türkmen, Özbek, Kırgız gibi Türk soylular için yapılmış olan çalışmalar dikkate
alınmıştır. İlgili çalışmalar belirlenirken Google Akademik, Ulakbim ve
Dergipark gibi veri tabanları üzerinden taramalar yapılmıştır. İlgili konuyu
ele alan çalışmalar belirlendikten sonra içerik analizi yöntemi kullanılarak makaleler
incelenmiştir. Bu makaleler amaç, konu, yöntem, örneklem, veri toplama araçları
ve sonuçları açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara ilişkin uzman
görüşleri alınarak geçerlik ve güvenirliği kontrol edilmiştir. Yapılan analiz
sonucunda Türk soylulara Türkçe öğretimi kapsamında hazırlanan makalelerin
eğilimleri hakkında bilgiler elde edilmiş ve bu alandaki eksikliklerin tespitine
yön göstermesi beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretimi, Türk soylular, yabancılara Türkçe öğretimi, alan yazın taraması, meta-sentez

An Overview of Research on Teaching Turkish to People of Turkic Origin

Öz

Teaching Turkish
to people of Turkic has distinctive cultural and linguistic traits compared to
teaching Turkish to other nationalities. Examining the Turkish learning
processes of these people who share the same native language roots is essential
to increase the quality of education. This study aims to identify the general
tendency in the articles written on teaching Turkish to Turkic descendants.
This study focuses on the concept of "teaching Turkish to people of Turkic
origin" and reviews the research on Turkic descendants such as Azeri, Turkmen,
Uzbek and Kyrgyz. The scientific indexes like Google Scholar and Ulakbim are
scanned to find the related articles. After the selection process, the articles
are examined by using the methodology of content analysis. These articles are
evaluated in terms of their purpose, subject matter, methodology, sample, data
collection tools and results. The validity and reliability of the results are
cross-checked by the experts. The analysis aims to find out the tendencies of
the research articles on teaching Turkish to Turkic descendants and shed light
on shortcomings.

Anahtar Kelimeler

Turkish teaching, Turkic origin, Turkish teaching to foreigners, literature survey, meta-sentez

Kaynakça

• Açık, F. (2008). Türkiye’de Yabancılara Türkçe Öğretilirken Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu (s. 1-10). Gazimağusa/KKTC.
• Akalın, Ş. H. (2005). Türkçenin Güncel Sorunları. http://turkoloji.cu.edu.tr/DIL%20SORUNLARI/02.php (Erişim tarihi: 01.10.2018)
• Alyılmaz, C. (2010). Türkçe Öğretiminin Sorunları. Turkish Studies, 5(3), 728-749.
• Alyılmaz, S. Biçer, N. ve Çoban, İ. (2015). Atatürk Üniversitesinde Öğrenim Gören Kırgız Öğrencilerin Türkçe ve Türkiye’ye Yönelik Görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(1), 328-338.
• Atilla, J. (2001). Ural Dilleri Konuşanların Türkçe Öğrenmede Karşılaştıkları Sorunlar. Milli Eğitim Bakanlığı, Avrupa Konseyi 2001 Avrupa Dilleri Yılı: Avrupa'da Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Sempozyum Bildirileri.
• Biçer, N. (2017). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Ana Dilinin Etkisi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(14), 41-58.
• Buran, A. ve Alkaya, E. (2013). Çağdaş Türk Lehçeleri. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Çağlar, A. (2018). Türk Üniversitelerinde Öğrenim Gören Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Toplulukları Öğrencilerinin Sorunları. Amme İdaresi Dergisi, 32(4), 132-169.
• Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik Analizinin Parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
• Çangal, Ö. (2012). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Kültür Taşıyıcısı Olarak Türküler. Gazi Üniversitesi Türkçe Araştırmaları Akademik Öğrenci Dergisi, 2(2), 9-20.
• Çotukkösen, Y. (1999). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretilmesi. Dil Dergisi, 65.
• Duman, A. (2003). Türk Soylulara Türkiye Türkçesi Öğretiminde Metin Seçimi. Türklük Bilimi Araştırmalar (TÜBAR) Dergisi, XIII, 151-154.
• Er, O. (2016). Türk Soylulara Türkçe Öğretimi. F. Yıldırım ve B. Tüfekçioğlu (Editörler), Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi (Kuramlar- yöntemler-beceriler-uygulamalar) içinde (s. 403-422). Ankara: Pegem Akademi.
• Er, O. Biçer, N. ve Bozkırlı, K. Ç. (2012). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Karşılaşılan Sorunların İlgili Alan Yazını Işığında Değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(2), 51-69.
• Erdem, İ. (2009). Yabancılara Türkçe Öğretimiyle İlgili Bir Kaynakça Denemesi. Turkish Studies, 4(3), 888-937.
• Ergin, G. ve Türk, F. (2010). Türkiye’de Öğrenim Gören Orta Asyalı Öğrenciler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(1), 35-41.
• Hengirmen, M. (1993). Türkiye’de Türkçe’yi Yabancı Dil Olarak Öğreten Kurumlar ve Eğitim Araçları. Dil Dergisi, 11.
• İşcan, A. (2011). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Önemi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 29-36.
• Kara, M. (2010). Gazi Üniversitesi Tömer Öğrencilerinin Türkçe Öğrenirken Karşılaştıkları Sorunlar ve Bunların Çözümüne Yönelik Öneriler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(3), 661-696.
• Karatay, H. ve Kartallıoğlu, N. (2012). Kırgız Öğrencilerin Türkiye Türkçesi Öğrenmeye İlişkin Tutumları. Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Araştırmaları Dergisi, 4, 1-11.
• Mckay, S. L. ve Hornberger, N. H. (2009). Sociolinguistics and Language Teaching. Cambridge: Cambridge University Press.
• Mete, F. ve Gürsoy, Ü. (2013). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Öğretmen Yeterliklerine İlişkin Görüşler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 343-356.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2016). Genişletilmiş Bir Kaynak Kitap: Nitel Veri Analizi. Çev. Sadegül Akbaba Altun ve Ali Ersoy. Ankara: Pegem Akademi.
• Özdemir, O. (2012). Avrupa Dilleri Öğretimi Ortak Çerçeve Metni B1 Seviyesinin Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Uygulanması Üzerine Bir Çalışma. Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Araştırmaları Dergisi, 3, 1-25.
• Özyürek, R. (2009). Türk Devlet ve Topluluklarından Türkiye Üniversitelerine Gelen Türk Soylu Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Türkçe Öğrenimlerinde Karşılaştıkları Sorunlar. Turkish Studies, 4(3), 1819-1862.
• Soral, G. (2009). Anadilden Yabancı Dile Sözcüksel Aktarım. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şahin, M. (2008). Güvenlik Bilimleri Fakültesinde Öğrenim Gören Yabancı Öğrencilerin Türkçe Öğrenirken Karşılaştıkları Zorluklar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı.
• TDK. Güncel Türkçe Sözlük. http://www.tdk.gov.tr/?option=com_dlt&view=dlt&kategori1=divan (Erişim Tarihi: 01.10.2018)
• Yağmur, K. (2013). Dil Öğretiminde Anadili, İkinci Dil ve Yabancı Dil Kavramları. Ed. Mustafa Durmuş ve Alpaslan Okur. Yabancılara Türkçe Öğretimi El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, O. (2015). Yaratıcı Yazma Çalışmalarının Türk Soylu Öğrencilerin Türkiye Türkçesi Öğrenmelerine Katkısı Üzerine Bir Uygulama. EKEV Akademi Dergisi 19(62): 629-640.