RUS KONSOLOS RAPORLARINA GÖRE BAĞDAT VE HAVALİSİNDE, BÜYÜK GÜÇLERİN EKONOMİK VE TİCARİ MÜCADELELERİ (1907-1909)

Yıl 2012, Cilt: 22 Sayı: 1, 0 - 0, 01.03.2012

Barış Metin

Öz

Bağdat ve havalisi, Avrupa ile Asya’yı birbirine bağlayan, Akdeniz ile Basra Körfezi’ne ulaşımı sağlayan tarihi ticaret yolu üzerinde yer almıştır. Bölgenin jeopolitik önemi ve zenginliği nedeniyle tarih boyunca büyük güçlerin hep ilgisini çekmiştir. İngiltere XIX. Yüzyılda egemenliği altındaki Hindistan’ın güvenliğini sağlamak ve Bağdat ve havalisindeki gücünü arttırmak için bu bölgeye dair faaliyetlerini arttırmıştır. Süveyş Kanalı’nın açılması ve denetiminin İngiltere’ye geçmesi ile Bağdat ve havalisi ile dünyanın çeşitli bölgeleri arasında yapılan ticaretin ağırlık merkezi Akdeniz’den Basra Körfezine kaymıştır. Bu dönemden sonra Bağdat ve havalisindeki ticarette, İngiltere öne çıkmaya başlarken, Rusya ve Almanya başta olmak üzere Avrupalı büyük devletler, bu bölgede etkisini arttırmaya çalışmıştır. Osmanlı Devleti, kendi sınırları dâhilinde yer alan söz konusu bölge ile ticari ilişkilerini geliştirmek bakımından Avrupalı büyük güçlere oranla geri kalmıştır. Anahtar Kelimeler; Bağdat, Basra, İngiltere, Almanya, Osmanlı Devleti, Ticaret