ÖRGÜTSEL KALİTE GÖSTERGESİ OLARAK ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Yıl 2019, Cilt: 29 Sayı: 2, 233 - 245, 30.08.2019

Fatih Ferhat Çetinkaya , Hüseyin Şimşek , Cahit Aytekin

https://doi.org/10.18069/firatsbed.498571

Öz

Günümüzde organizasyonlar başarıyı yakalamak ve rekabet avantajı
sağlayabilmek için çalışan memnuniyeti ve kaliteye önem vermektedir. Çalışan
memnuniyetinin olması örgütsel performansın artmasına ve örgütün gelişimine
neden olmaktadır. Özellikle çok sayıda rakibin olduğu sektörlerde
sürdürülebilir rekabet avantajı yakalamanın bir yoluda çalışanların
problemlerini çözüp onlara ilişkin iyileştirme çalışmaları yapmaktır. Bu hem
organizasyon başarısı hemde kaliteyi yakalamak açısından önem arzeder. Bu
çalışmada bir kalite göstergesi olarak çalışan memnuniyeti ölçeği
geliştirilmeye çalışılmıştır. Çalışmaya 2016-2017 eğitim-öğretim
yılı bahar dönemde Ahi Evran Üniversitesi’nde görev yapan 342 akademik ve 244
idari personelinden toplam 586 çalışan
katılmıştır. Ölçek maddelerinin yazımına başlanmadan araştırmacılar tarafından
literatür taraması yapılarak diğer memnuniyet ölçekleri incelenmiştir. Ölçek
geliştirme amacıyla yapılan çalışmada açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri
yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizinin ardından her bir boyut için Cronbach
Alfa değerleri hesaplanarak güvenirlik analizleri yapılmış, ölçeğin bütününün
ve ölçeği oluşturan alt faktörlerin Cronbach Alpha katsayılarının oldukça iyi
düzeylerde olduğu tespit edilmiştir. AFA ve DFA sonuçları birlikte değerlendirildiğinde, çalışan memnuniyet
ölçeğinin, üniversitelerdeki akademik ve idari personelin memnuniyet düzeyini
ölçmek için geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Geliştirilen
ölçeğin literatüre önemli katkı sağlaması ve kalite arayışındaki yükseköğretim
kurumları tarafından kullanılan ve referans gösterilen bir ölçek olarak kendine
yer bulması umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çalışan Memnuniyeti, Kalite, Örgütsel Kalite, Örgütsel Performans

Kaynakça

• Akpınar, R. (2011). Kamu Yönetimi Taşra Teşkilatlarında Çalışan Memnuniyetlerinin İnsan Kaynakları Politikası Bağlamında Değerlendirilmesi: İzmir Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Örneği. Journal of Yasar University, 2011 24(6) 3648-3665.
• Aktan, C. (2007). Geleceğe Uzanmanın Yolu Stratejik Yönetim. Erişim Tarihi: 18.09.08. www.canaktan.org.tr.
• Baumgartner, H. ve Homburg, C. (1996). Applications of Structural Equation Modeling in Marketing and Consumer Research: A Review. International Journal of Research in Marketing, 13(2), 139-161.
• Belias, D., Koustelios, A., Vairaktarakis, G. ve Sdrolias, L. (2015). Organizational Culture and Job Satisfaction of Greek Banking Institutions. Procedia. Socialand Behavioral Sciences,175: 314-323.
• Bentler, P.M. (1980). Multivariate Analysis With Latent Variables: Causal Modeling. Annual Review of Psychology, 31, 419-456.
• Bentler, P.M. ve Bonett, D.G. (1980). Significance Test Sand Goodness of Fit in the Analysis of Covariance Structures. Psychological Bulletin, 88, 588-606.
• Browne, M.W. ve Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In: Bollen, K.A.,&Long, J.S. (Eds.), Testing structural equation models (pp. 136-162). Beverly Hills, CA: Sage
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Pegem Akademi Yayınları: Ankara.
• Çakmak, A. F. (2005). Performans Değerleme Sistemi Etkinliğinin Değerleyici Ve Değerlenen Bakışı Açısından İncelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çapık, C. (2014). Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmalarında Doğrulayıcı Faktör Analizinin Kullanımı [Use of Confirmatory Factor Analysis in Validity and Reliability Studies]. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 17(3), 196-205.
• Esmaeilpour, M. ve Ranjbar, M. (2017). Investigating the Impact of Commitment, Satisfaction, and Loyalty of Employees on Providing High-Quality Service to Customer. Romanian Economic and Business Review – Vol. 12, number 1.
• Fındıkçı, İ. (2009). İnsan Kaynakları Yönetimi. Alfa Basım: İstanbul.
• Gallup Organization, (2002). Workplacepoll. InternalResearchDocument, July.
• Hu, L. ve Bentler, P.M. (1999). Cutoffcriteria for Fit İndexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55.
• Huang, G. ve Hong-wei L. (2013). Measuring Satisfaction of Two Level Employees in a Representative Chinese Steel Plant: A Structure Equation Modeling Approach. The 19th International Conference on Industrial Engineering and Engineering Management, (Ed. Ershi Qi, Jiang Shen, Runliang Dou), New York, 2013, ss. 231-238.
• Işık, G.Ü. (2014). Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Çalışan Memnuniyeti (Diyarbakır Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• İlhan, M. ve Çetin, B. (2014). LISREL ve AMOS Programları Kullanılarak Gerçekleştirilen Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) Analizlerine İlişkin Sonuçların Karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5(2), 26-42.
• Kim, W. G., Leong, J. K. ve Lee, Y. K. (2005). Effect of Service Orientation on Job Satisfaction, Organizational Commitment and İntention of Leaving in a Casual Dining Chain Restaurant. Hospitality Management, 24, 171-193.
• Kuzey, C. (2013-2014). Bilgi Çalışanlarının Çalışma Memnuniyetini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi, Akademik Araştırmalar Dergisi, Sayı: 59, Kasım 2013- Ocak 2014, ss. 73-96.
• Marsh, H.W.,Hau, K.T., Artelt, C., Baumert, J. ve Peschar, J.L. (2006). OECD’s Brief Self-Report Measure of Educational Psychology’s Most Useful Affective Constructs: Cross-Cultural, Psychometric Comparisons Across 25 Countries. International Journal of Testing, 6(4), 311-360.
• Meyers, L. S., Gamst, G. ve Guarino, A. J. (2006). Applied Multivariate Research: Design and Interpretation. London: Sage.
• Munro, B.H. (2005). Statistical Methods For Health Care Research. Lippincott Williams &Wilkins: Philadelphia.
• Özdemir, E. (2003). Liderlik ve Etik. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11, ss. 151–168.
• Pallant, J. (2005). Spss Survival Manual a Step by Step Guide to Data Analysis Using SPSS for Windows (12th ed.). Crows Nest, NSW: Allen & Unwin.
• Robbins, S.P. ve Judge T. A. (2013). Örgütsel Davranış, (Çev. Edt.). İnci Erdem, Nobel Yay.: Ankara.
• Sabuncuoğlu, Z. (2005). İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalı. Alfa Aktüel Yayınları: İstanbul.
• Sageer, A., Rafat, S. ve Agarwal P. (2012). Identification of Variables Affecting Employee Satisfaction and Their İmpact on the Organization. Journal of Business and Management (IOSR-JBM) Vol. 5, Issue 1. pp 32-39.
• Schermelleh-Engel, K. ve Moosbrugger, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-fit Measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Şahin L., Bacak, B. ve Güler, M. (2015). Çalışan Memnuniyetinin Sağlanmasında Temel Dinamikler: Dışsal Faktörlerin Çalışanların Memnuniyet Algıları Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Alan Araştırması. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 17(2), 28-44.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlik. Seçkin Yayıncılık: Ankara.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics. Pearson Education. Inc. Allynand Bacon.
• Telman, N. ve Ünsal, P. (2004). Çalışan Memnuniyeti. Epsilon Yayınevi: İstanbul.
• Yee, R. W. Y.,Yeung, A. C. L., & Edwin Cheng, T. C. (2010). An Empirical Study of Employee Loyalty, Service Quality and Firm Performance in the Service İndustry. International Journal of Production Economics, 124(1), 109-120. doi:10.1016/j.ijpe.2009.10.015
• Yenler, Y. (2017). Belediyelerde Çalışan Memnuniyeti: Gebze Belediyesi Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yalova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yalova.