LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİLERİN DANIŞMANLARI İLE İLETİŞİM SÜRECİNDE BENLİK SUNUM STRATEJİLERİNİ KULLANIMLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 32 Sayı: 3, 1215 - 1228, 21.09.2022

Muhammet Emin Sözkesen , Yusuf Şahin

https://doi.org/10.18069/firatsbed.1090351

Öz

İnsanlar gündelik yaşam rutinlerinde diğerleri ile etkileşim halindeyken, kendilerini olduklarından daha pozitif bir şekilde sunma konusunda olağanüstü bir çaba göstermektedirler. Bu şekilde kendilerine dair diğerlerinin izlenimlerini şekillendirmeye çalışmaktadırlar. Bu çalışmada, Lisansüstü eğitim gören öğrencilerin danışmanları ile iletişim sürecinde, hangi izlenim yönetim taktiklerine başvurduklarının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, Türkiye’deki devlet ve özel üniversitelerinde eğitimlerine devam eden Lisansüstü öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise Kolayda Örnekleme ile seçilen 387 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Çalışmada tarama modelinin bir türü olan ilişkisel tarama modelinden karşılaştırmalı tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre katılımcılar danışmanlarının izlenimlerini yönetme sürecinde, kendini tanıtmaya yönelik izlenim yönetimi taktikleri ile kendini savunmaya yönelik izlenim yönetim taktiklerini başarılı bir şekilde kullanmaktadırlar. Araştırma sonucunda elde edilen bir diğer önemli bulgu, yüksek lisans öğrencileri doktora öğrencilerinden daha fazla kendini tanıtmaya yönelik izlenim yönetim taktiğinin alt boyutlarından biri olan kendini sevdirme taktiğine daha fazla başvurmaktadırlar. Sonuç olarak; lisansüstü öğrenciler danışmanları ile iletişimlerinde izlenim yönetim taktiklerine sıklıkla başvurmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

Benlik, Kimlik, Benlik Sunumu, Lisansüstü Öğrenciler, Yükseköğretim

Investigation Of Postgraduate Students’ Uses Of Self-Presentation Tactics In The Process Of Communication With Their Supervisor

Öz

While people interact with others in their daily life routines, they make an extraordinary effort to present themselves more positively than they are. In this way, they try to shape the impressions of themselves on the eyes of others. In this study, it is intended to reveal which impression management tactics they apply to in the communication process with the supervisor of graduate students. The study is composed of graduate students who continue their education at state and private universities in Turkey. The sample of the research consists of 387 people selected by Easy Sampling. A survey was used as a data collection tool in the research. The study uses a comparative scan model from a relational scan model, a type of scan model. According to the findings obtained from the research, participants successfully use the impression management tactics to defend themselves through the process of managing their supervisor impressions. Another important finding obtained in the study is that master students use more self-love impression management tactics than PhD students, which is one of the sub-dimensions of self-promotion impression management tactic. As a result; postgraduate students frequently resort to impression management tactics in their communication with their supervisor.

Anahtar Kelimeler

Self, Idendity, Self Presentation, Postgraduate, High Education

Kaynakça

• Brehm, S. & Kassin, S.M. (1990). Social Psychology. Boston: Houghton Mifflin Company.
• Budak, S. (2003). Psikoloji Sözlüğü. (2. Baskı). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Demir, K. (2002). Türkiye’deki Resmi ve Özel Lise Öğretmenlerinin İzlenim Yönetimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Dilek, M. (2021). Dijital Göçmenlerin Benlik Sunumları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.
• Goffman, E. (2009). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. (Çeviri: B. Cezar). (1. Baskı). İstanbul: Metis Yayınları.
• Güler, Ş., Şahin, Y. & BALCI, E.V. (2022) Sosyal Medyada Çevrimiçi Benlik Sunumunun Öznel İyi Oluş Üzerine Etkisi: Instagram Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma. Erciyes İletişim Dergisi 9.1: 361-380. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.993055
• Güney, S. (2020). Sosyal Psikoloji. (5. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Haşıloğlu, S.B., Baran, T. & Aydın, O. (2015). Pazarlama Araştırmalarındaki Potansiyel Problemlere Yönelik Bir Araştırma: Kolayda Örnekleme ve Sıklık İfadeli Ölçek Maddeleri. Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, (1), 19-28. https:// doi.org/10.5505/pibyd.2015.47966
• Hall, S. (1992). Modernity and Its Futures. The Question of Cultural Identity: Cap. 6. University Press.
• Hewitt, J.P. & Shulman, D. (2019). Benlik ve Toplum: Sembolik Etkileşimci Sosyal Psikoloji (Editör: B. Aktaş; Çeviri: B. Aktaş, Ç. Çoker, A. Yılmaz, B. Aykaç, Y. Bayramoğlu ve M. Karasu). (1. Baskı). İstanbul: Bilge Yayınevi
• Hood, B. (2014). Benlik Yanılsaması: Sosyal Beyin, Kimliği Nasıl Oluşturur? (Çeviri: E. Özdemir). (1. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Hortaçsu, N. (2012). En Güzel Psikoloji Sosyal Psikoloji. (1. Baskı). Ankara: İmge Kitapevi Yayınları.
• Karamustafa, K. & Bickes, D.M. (2003). Kredi Kartı Sahip ve Kullanıcılarının Kredi Kartı Kullanımlarını Değerlendirmeye Yönelik Bir Araştırma: Nevşehir Örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,15 (2), s. 91-113.
• Karaoğlu, B. (2015). Gündelik Hayatta Benlik Sunumunun Sosyal Paylaşım Ağı Facebook Üzerinden İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Köknel, Ö. (1982). Kaygıdan Mutluluğa Kişilik. (3. Baskı). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Leary, M.R. & Kowalski, R.M. (1990). Impression Management: A Literature Review and Two-Component Model. American Psychological Association, 107 (1), s.34-47.
• Mead, G.H. (2017). Zihin, Benlik ve Toplum. (Çeviri: Y. Erdem). (1.Baskı). Ankara: Heretik Yayınları.
• Morva, O. (2014). Goffman’ın Dramaturjik Yaklaşımı ve Dijital Ortamda Kimlik Tasarımı: Sosyal Paylaşım Ağı Facebook Üzerine Bir İnceleme, Medya ve Tasarım. S. Çakır içinde, Medya ve Tasarım (s. 230-256). İstanbul: Urzeni Yayıncılık.
• Mutlu, E. (2017). İletişim Sözlüğü. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Nelson- Jones, R. (1982). Danışma Psikolojisi Kuramları. (Editör: F. Akkoyun; Çeviri: S. Doğan., F. Korkut., V. Duyan ve B. Eylen). Casell Educational Limited.
• Saatcıoğlu, E. (2019). Bir Sosyal Medya Platformu Olarak Instagram Kullanım Güdüleri: Kullanıcıların Kimlik Sunumları Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Yaşar Üniversitesi.
• Sankır, H. (2010). Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Anlamlandırılış Biçiminin Kadın Sanatçı Kimliği’nin Oluşum Sürecine Etkileri. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 9, 1-26.
• Seyyar, A. (2004). Davranış Bilimleri. (1. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Tüfekçi, N. & Asığbulmuş, H. (2016). The Factors that Effective in the Choice of Hospital and Patient Satisfaction: The Sample of Isparta. Journal of Current Researches on Health Sector, 6 (2), s.72-92.