A Concept Between Ethos and Pathos: Sociology of Science

Yıl 2011, Sayı: 12, 79 - 89, 01.09.2011

Mehmet Emin Balcı

Öz

Knowledge is a relation between object and subject within its shortest definition. But this relation between object and subject does not occur in a realm that both concept is isolated from each other. Rather, both entities gain their own existence by a dialectical relation in a beyond-ness situation. From a sociological perspective, society corresponds exactly to this situation. All knowledge practices of homo socius actually based on a relation between now-hereness and beyondness. This article which deals mentioned problem is consisted of three episodes. First it tries to compare pre-modern and modern knowledge systems. Secondly, it refers to two approach (inner and external approach) in scientific historiography and analysis Whigistic tendency in both approach. Thirdly, by summarizing Robert K. Merton and his sociology of science comprehension, it deals society and science relation

Anahtar Kelimeler

Knowledge, science, Whigism, sociology of science, Robert K

PATHOS VE ETHOS ARASI BİR KAVRAM: BİLİM SOSYOLOJİSİ

Öz

Bilgi en kısa tanımıyla bilen (özne) ile bilinen (nesne) arasındaki nispettir. Fakat özne ve nesne arasındaki bu ilişki iki kavramın da birbirinden soyutlandığı bir zeminde gerçekleşmez. Tam aksine her iki kavram da kendi varoluşlarını diyalektik bir ilişki eşliğinde, bir ötelik durumunda kazanır. Sosyolojik açıdan toplum tam da bu ötelik durumuna karşılık gelir.Toplumsal insanın bütün bilme pratikleri bir şimdi ve buradalık ile ötelik münasebetine dayanır.Söz konusu durumu ele alan bu makale üç bölümden oluşmaktadır.Birinci bölümde modern ve modern öncesi bilgi sistemleri kıyaslanmaya çalışılırken,ikinci bölümde bilim tarihinin yazımındaki iki yaklaşım ve bu yaklaşımlardaki Whigistic temayüller incelenmektedir.Üçüncü bölüm ise Robert K. Merton ve onun bilimin sosyolojisi anlayışı özetlenerek bilim ve toplum ilişkisini irdelemektedir

Anahtar Kelimeler

Bilgi, bilim, Whigizm, bilim sosyolojisi, Robert K

Kaynakça

• COLE, Stephen. Merton’s Contribution to the Sociology of Science, Social Studies of Science, 34/6 (December 2004), Sss and Sage Publications (London, Thousands Oaks CA, New Delhi).
• FEYERABEND, Paul. Yönteme Karşı, çev. Ahmet İnam, Ara Yayınları, İstanbul: 1991.
• GUENON, Rene. Niceliğin Egemenliği ve Çağın Alametleri, çev. Mahmut Kanık, İz Yayınları, İstanbul: 2004.
• HEİDEGGER, Martin. “Age of World Picture”, s. 343, trans. Marjorie Grene, Martin Heidegger and Literature, (Winter:1976), Duke University Press.
• HENRY, John. Bilim Devrimi ve Modern Bilimin Kökenleri, çev. Selin Değirmenci, Küre Yayınları, İstanbul: 2008.
• KUHN, Thomas. Bilimsel Devrimlerin Yapısı, çev. Nilüfer Kuyaş, Kırmızı Yayınları, İstanbul: 2009.
• KUHN, Thomas. Essential Tension, University of Chicago Press: 1977.
• MERTON, Robert King. The Sociology of Science: Theoretical and Empirical Investigations, University of Chicago Press: 1973.
• NASR, Seyyid Hüseyin. Kutsal Bir Bilim İhtiyacı, İnsan Yayınları, İstanbul: 1995.
• POE, Marshall. “Butterfield’s Sociology of Whig History: A Contribution to the Study of Anachronism in Modern Historical Thought”, A Journal of Literature, History and Philosophy of History, 25:4 (1996): 345-63.
• WEBER, Max. Protestan Ahlakı ve Kapitalizm’in Ruhu, çev. Zeynep Aruoba, Hil Yayınları, İstanbul: 1997.
• WEBER, Max. Seçme Yazılar, çev. Taha Parla, İletişim Yayınları, İstanbul: 2007.