Foucault’s Search for Discontinuity in History

Yıl 2016, Sayı: 22, 119 - 146, 01.09.2016

Gülçin Ayıtgu

Öz

In this study, episteme and discourse concepts, which have an important place in intellectual development of Foucault, will be evaluated in the context of their relations with historical discontinuity. While Foucault performed the inventory of the Western history over the changes in the episteme in his first works, he started to make the relations in historical plain more uncertain by using the dispositive concept instead of episteme in his late period. The reading of the history, which was developed by Foucault over the discourse, tells us that each discourse refers to an “event” at the same time; however, it also refers to the series of discourses in which the event happens as well as the singularity of the “event”, in other words, to the historical process itself. As a conclusion, the purpose of this study is examining how Foucault built the reading of history, which takes the discontinuity as the basis that Foucault claims to have developed versus the continuity-centered reading of history

Anahtar Kelimeler

Foucault, episteme, discourse, continuity, discontinuity, history

FOUCAULT’NUN TARİHTEKİ SÜREKSİZLİK ARAYIŞI

Öz

Bu çalışmada Foucault’nun düşünsel gelişiminde önemli bir yere sahip olan episteme ve söylem kavramları, tarihsel süreksizlikle ilişkileri bağlamında değerlendirilecektir. Foucault ilk çalışmalarında epistemedeki değişimler üzerinden Batı tarihinin bir dökümünü gerçekleştirirken son döneminde episteme yerine dispositif kavramını kullanarak, tarihsel düzlemdeki ilişkileri daha belirsiz kılmaya başlamıştır. Foucault’nun söylem üzerinden geliştirmiş olduğu tarih okuması, her söylemin aynı zamanda bir “olay” a gönderme yaptığını bildirir; ancak Foucault bu “olay”ın tekilliğine olduğu kadar, olayın gerçekleştiği söylemler dizinine başka bir ifadeyle tarihsel sürecin kendisine de işaret etmektedir. Sonuç olarak bu çalışmanın amacı Foucault’nun süreklilik merkezli bir tarih okumasına karşı geliştirdiğini belirttiği süreksizliği temele alan tarih okumasını nasıl inşa ettiğini incelemektir

Anahtar Kelimeler

Foucault, episteme, söylem, süreklilik, süreksizlik, tarih.

Kaynakça

• CHARTER, Roger. Yeniden Geçmiş (çev. Lale Arslan), Dost Yayınları, Ankara: 1997.
• DELEUZE, Gilles. Foucault (çev. Burcu Yalım, Emre Koyuncu), Norgunk Yayıncılık, İstanbul: 2013.
• DOSSE, François. Ufalanmış Tarih (çev. Işık Ergüden), İş Bankası Yayınları, İstanbul: 2008.
• FOUCAULT, Michel. Söylemin Düzeni (çev. Turhan Ilgaz), Hil Yayın, İstanbul: 1987.
• FOUCAULT, Michel. Dostluğa Dair (çev. Cemal Ener), Hil Yayınları, İstanbul:1994.
• FOUCAULT, Michel. Kelimeler ve Şeyler (çev. Mehmet Ali Kılıçbay), İmge Yayınevi, Ankara: 1994.
• FOUCAULT, Michel. Ders Özetleri (1970-1982),(çev. Selahattin Hilav), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul:1995.
• FOUCAULT, Michel. Bilginin Arkeolojisi (çev. Veli Urhan), Birey Yayıncılık, İstanbul:1999.
• FOUCAULT, Michel. Entelektüelin Siyasi İşlevi Seçme Yazılar 1 (çev. Ferda Keskin, Işık Ergüden, Osman Akınhay), Ayrıntı Yayınları, İstanbul:2000.
• FOUCAULT, Michel. İktidarın Gözü Seçme Yazılar 4 (çev. Işık Ergüden), Ayrıntı Yayınları, İstanbul: 2007.
• FOUCAULT, Michel. Felsefe Sahnesi (çev. Işık Ergüden), Ayrıntı Yayınları, İstanbul:2011.
• FOUCAULT, Michel. Özne ve İktidar- Seçme Yazılar 2 (çev. Işık Ergüden, Osman Akınhay), Ayrıntı Yayınları, İstanbul: 2011.
• FOUCAULT, Michel. The Order of Things: An Archaeology of the Human Sciences, Routledge, London:2002.
• KESKİN, Ferda. “Özne ve İktidar”, M. Foucault, Özne ve İktidar: Seçme Yazılar 2 içinde, Ayrıntı Yayınları, İstanbul:2011, s. 11-24.
• MEGILL, Allan. Aşırılığın Peygamberleri (çev. Tuncay Birkan), Say Yayınları, Ankara: 2012.