ÖZ-BİLİNÇ TARTIŞMASI BAĞLAMINDA FICHTE DÜŞÜNCESİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2019, Sayı: 28, 243 - 274, 29.12.2019

Fehmi Ünsalan

Öz

Fichte düşüncesinin temelde
bir özne tartışması zemininden yükseldiğini söylemek mümkündür. Doğa, özgürlük,
evrensellik, hukuk, devlet, mülkiyet ve ahlak gibi tartışmalar filozofun
düşüncesinde ilkesel olarak bir öz-bilinç tartışmasından başlayarak ele
alınmaktadır. Bu çalışmada Fichte’nin özne merkezli bir felsefe sisteminin inşası
üzerine betimsel bir inceleme sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Johann Gottlieb Fichte, Modern özne, Öz-bilinç, Wissenschaftslehre

A STUDY ON FICHTE’S THOUGHT IN THE CONTEXT OF SELF-CONSCIOUSNESS

Öz

Fichte’s philosophical system arises from a peculiar
discussion based on modern subject. Debates on, such as nature, freedom,
universality, law, state, property and morality are dealt with starting from
the notion of self-consciousness. In this study, a
descriptive examination of Fichte's subject-centred philosophical system will
be presented.

Anahtar Kelimeler

Johann Gottlieb Fichte, Modern subject, self-consciousness, Wissenschaftslehre

Kaynakça

• A. Baki Güçlü, E. U., Serkan Uzun, Ümit Hüsrev Yolsal. (2002). Felsefe Sözlüğü: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Adorno, T. W. (2005). Aşkınsallık Kavramı Üzerine. Cogito(41-42).
• Ali Taşkın, M. B. (2013 ). Rönesans, Yeniçağ ve XIX. Yüzyıl Felsefesi Tarihi. Ankara: Sentez Yayıncılık
• Armaner, T. (2002). Fichte'nin Sisteminde 'Devlet'in Kuruluşu. Yeditepe'de Felsefe, 1.
• Ateşoğlu, G. (2006). Fichte'nin Yaşamı ve Felsefesi. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Ateşoğlu, G. (2010). Hegel Felsefesinde Metafizik. (Doktora), Muğla Üniversitesi, Yayınlanmamış.
• Ayer, A. J. (1985). Düşünüyorum, Öyleyse Varım (A. C. a. M. Küpüşoğlu, Çev.). In A. Cemal (Ed.), Dün ve Bugün Felsefe (Vol. 1).
• Beiser, F. C. (1987). The Fate of Reason: German Philosophy from Kant to Fichte. Cambridge: Harvard University Press.
• Beiser, F. C. (2002). German Idealism: The Struggle Against Subjectivism 1781-1801. USA: Harvard University Press.
• Bird, G. (1987). Hegel's Account of Kant's Epistemology. In S. Priest (Ed.), Hegel's Critique of Kant. Oxford: Clarendon Press.
• Bonjour, G. P. (2002). Montesquieu'ye Göre Bir Ulusun Genel Ruhu ve Hegelci Volkgeist. In H. Portakal (Ed.), Hegel ve Aydınlanma Yüzyılı. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Bowie, A. (2009). Alman İdealizmi ve Sanatlar. Bibliotech, 2(7).
• Bowie, A. (2010). Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling. The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Retrieved 17. 03. 2015, from http://plato.stanford.edu/archives/win2010/entries/schelling/
• Breazeale, D. (1993). Fichte and Schelling: The Jena Period. In K. M. H. Robert C. Solomon (Ed.), Routledge History of Philosophy (Vol. VI). London: Routledge.
• Breazeale, D. (2007). The Spirit of the Wissenschaftslehre In S. Sadwick (Ed.), The Reception of Kant's Critical Philosophy: Fichte, Schelling, and Hegel. USA: Cambridge University Press.
• Cerf, W. (1977). Speculative Philosophy and Intellectual Intuition: An Introduction to Hegel’s Essays The Difference between Fichte's and Schelling's System of Philosophy. Albany: State University of New York Press.
• Copleston, F. (1996). Alman İdealizmi (A. Yardımlı, Çev.). İstanbul: İdea Yayınevi.
• Cummins, P. (1968). Kant on Outer and Inner Intuition. Nous, 2(3), 271-292.
• Elden, S. (2004). Understanding Henri Lefebvre. New York: Continuum.
• Rockmore (Ed.), Fichte and The Phenomenological Tradition. Berlin: Walter de Gruyter Gmbh.
• Evans, R. J. (1985). The Myth of Germany’s Missing Revolution. New Left Review(149).
• Farr, A. (2010). Fichte’s Master/Slave Dialectic: The Untold Story In T. R. Daniel Breazeale (Ed.), Fichte, German Idealism and Early Romanticism. Amsterdam Rodopi.
• Fichte, J. G. (1871). Facts of Consciousness. The Journal of Speculative Philosophy, 5(2 ), 130-143.
• Fichte, J. G. (1988). Some Lectures Concerning the Scholar's Vocation. In D. Breazeale (Ed.), Fichte: Early Philosophical Writings. Cornell: Cornell University Press.
• Fichte, J. G. (1994a). [First] Introduction (1797). In D. Breazeale (Ed.), Introductions to the Wissenschaftslehre and the Other Writings. Indianapolis: Hackett Publishing Company Inc.
• Fichte, J. G. (1994b). Second Introduction to the Wissenschaftslehre For Readers Who Already Have a Philosophical System of Their Own. In D. Breazeale (Ed.), Introductions to the Wissenschaftslehre and the Other Writings. Indianapolis: Hackett Publishing Company Inc.
• Fichte, J. G. (2000). Foundations of Natural Right: According to the Principles of the Wissenschaftslehre (M. Baur, Çev. F. Neuhouser Ed.). Cambridge: Cambridge University Press.
• Fichte, J. G. (2005). The System Of Ethics. Cambridge: Cambridge University Press.
• Fichte, J. G. (2006a). Aenesidemus'un Eleştirisi. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Fichte, J. G. (2006b). Bilim Öğretisi İlkelerine göre Uyarlanmış Ahlak Öğretisi Sistemi. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi-I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Fichte, J. G. (2006c). Çağımızın Temel Karakteristikleri. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi-I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Fichte, J. G. (2006d). Doğal Hukukun Temelleri - Kapalı Ticaret Devleti [1796 - 1800]. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi-I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Fichte, J. G. (2006e). Felsefede Tin ve Yazı Arasındaki Ayrım Üzerine [1794]. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi-I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Fichte, J. G. (2006f). Goethe'ye Mektup In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Fichte, J. G. (2006g). İnsanın Belirlenimi [1800]. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi-I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Fichte, J. G. (2006h). Transandantal Felsefenin Temelleri: (Wissenschaftslehre) Nova Methodo. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Fichte, J. G. (2006i). Tüm Bilim Öğretisinin Temel İlkeleri. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi-I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Fichte, J. G. (2006j). Wissenschaftslehre'nin Genel Kavramı Üzerine. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Fichte, J. G. (2006k). Wissenschaftslehre [1794]. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi-I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Fichte, J. G. (2009). Addresses to the German Nation. New York: Cambridge University Press.
• Harris, H. S. (2013). Öz-bilinç. In G. Ateşoğlu (Ed.), Alman İdealizmi II: Hegel. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Hegel, F. G. W. (1977). The Difference between Fichte's and Schelling's System of Philosophy (H. S. H. Walter Cerf, Çev.). Albany: State University of New York Press.
• Kelly, G. A. (1969). Idealism, Politics and History: Sources of Hegelian Thought. Cambridge: Cambridge University Press.
• Kılıçaslan, E. A. (2006). Differenzschrift'te Hegel'in Fichte Yorumu. In G. A. Eyüp Ali Kılıçaslan (Ed.), Alman İdealizmi- I: Fichte. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Kılıçaslan, E. A. (2007). Jacobi’nin Kant Eleştirisi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 2004(18).
• Kolkman, M. (2014). Kant and Fichte on Intellectual Intuition. Retrieved from http://philosophy.helice.nl/wp-content/uploads/2011/11/Kolkman-Kant-and-Fichte-on-Intellectual-Intuition.pdf