EĞİTİMİN DEMOKRATİKLEŞMESİ: TONGUÇ VE FREIRE

Yıl 2019, Sayı: 28, 205 - 220, 29.12.2019

Nuran Aytemur Sağıroğlu

Öz

Bu
çalışma, 1937-1946 yılları arasında Türkiye’de İlköğretim Genel Müdürlüğü yapmış
olan İsmail Hakkı Tonguç ve Brezilyalı eğitimci ve felsefeci Paulo Freire’nin pedagoji
anlayışlarını karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, çalışmada, iki
eğitimci arasında okulu gerçek hayatla ilişkilendirme ve teori ve pratiğin
birliği üzerine yaptıkları vurgu, öğretmenlerle öğrenciler arasında demokratik
ilkeler dolayımıyla eşitlikçi ve özgürleştirici bir ilişkinin formülasyonu ve
pedagojiyi öğrencileri onların “aktif özneler”e dönüşmelerine ve eleştirel bir
bilinç geliştirmelerine yardımcı olacak şekilde yetkilendirecek dönüştürücü ve
özgürleştirici bir siyasal pratik olarak görmeleri açısından paralellik
kurulmaktadır. Söz konusu benzerliklerden yola çıkılarak, her iki eğitimcinin pedagoji
anlayışının yalnızca eğitim sürecini değil, aynı zamanda bilhassa yoksulların
siyasal katılımını arttırarak toplumu da demokratikleştirmeyi hedefleyenler
için verimli bir zemin oluşturduğu öne sürülmektedir.  

Anahtar Kelimeler

Paulo Freire

DEMOCRATIZATION OF EDUCATION: TONGUÇ AND FREIRE

Öz

This study aims to compare two educators, namely İsmail Hakkı
Tonguç, the General Director of Primary Education during 1937-1946 in Turkey
and Paulo Freire, a well-known Brazilian educator and philosopher, in terms of
their understandings of pedagogy. A paralellism is drawn between the two
scholars in terms of their emphasis on connecting school to real life with an
emphasis on the unity of theory and practice; formulating an egalitarian and
liberatory relationship between teachers and students through their emphasis
on democratic principles; and, thinking of pedagogy as a transformative and
liberatory political practice which would empower students by turning them
into “active subjects” and help them develop critical consciousness. Depending
upon all these similarities, it is argued that both scholars’ understandings of
pedagogy provide a fertile ground for those who search for democratizating
both educational process and the society especially by increasing the political
participation of the poor.

Anahtar Kelimeler

İsmail Hakkı Tonguç, Paulo Freire, village institutes, liberatory pedagogy

Kaynakça

• Akçay, K. (1980). Köy Enstitüleri’nde Öğretmen-Öğrenci İlişkileri Üzerine. Eğitim Mücadelesi Köy Enstitüleri Özel Sayısı, 6, 72-76.
• Apple, M. W., Gandin, L. A. & Hypolito, A. M. (2001). Paulo Freire. Joy A. Palmer, David E. Cooper & Liora Bresler (Eds.), Fifty Modern Thinkers on Education: From Piaget to the Present (pp.128-133). London & New York: Routledge.
• Darder, A. (2015). Freire and Education. New York & London: Routledge.
• Freire, P. (1970). Pedagogy of the Oppressed. New York: Herder and Herder.
• Freire, P. (1985). The Politics of Education: Culture, Power, and Liberation. New York & London: Bergin and Garvey.
• Freire, P. (1997). A Response. Paulo Freire, Donaldo Macedo, Tanya McKinnon & William T. Stokes (Eds.). Mentoring the Mentor: A Critical Dialogue with Paulo Freire. New York: Peter Lang.
• Freire, P. (2004). Pedagogy of Hope: Relieving Pedagogy of the Oppressed. London & New York: Continuum.
• Freire, P. (2005). Teachers as Cultural Workers: Letters to Those Who Dare Teach. Boulder: Westview.
• Gedikoğlu, Ş. (1971). Evreleri, Getirdikleri ve Yankılarıyla Köy Enstitüleri. Ankara: İş Matbaacılık ve Ticaret.
• Giroux, H. (1983). Theory and Resistance in Education: A Pedagogy for the Opposition. New York & London: Bergin and Garvey.
• Horton, M. and Freire, P. (1990). We Make The Road by Walking: Conversations on Education and Social Change. Brenda Bell, John Gaventa, and John Peters (Eds.). Philadelphia, [Pa.]: Temple University Press.
• Irwin, J. (2012). Paulo Freire’s Philosophy of Education: Origins, Developments, Impacts and Legacies. London & New York: Continuum.
• Kut, D. (2003). Demet’li Yıllar: Tonguç’la, Yücel’le. Ankara: Güldikeni Yayınevi.
• Öztürk, İ. (1980). Köy Enstitülerinin İşleyiş Özellikleri. Eğitim Mücadelesi Köy Enstitüleri Özel Sayısı, 6, 87-90.
• Roberts, P. (2003). Knowledge, Dialogue, and Humanization: Exploring Freire’s Philosophy. Michael Peters, Colin Lankshear & Mark Olssen (Eds.), Critical Theory and the Human Condition (169-183). New York: Peter Lang.
• Spring, J. (1991). Özgür Eğitim. İstanbul: Ayrıntı.
• Tahir, K. (1991). Bozkırdaki Çekirdek. İstanbul: Tekin.
• Timur, T. (2001). Türk Devrimi ve Sonrası. Ankara: İmge.
• Tonguç, E. (1970). Devrim Açısından Köy Enstitüleri ve Tonguç. İstanbul: Ant.
• Tonguç, İ. H. (1938). Köyde Eğitim. İstanbul: Devlet.
• Tonguç, İ. H. (1961). Kendi Yazılarıyla Tonguç: Tonguç’a Kitap. İstanbul: Ekin.
• Tonguç, İ. H. (1999). Mektuplarla Köy Enstitüsü Yılları (1936-1946). Ankara: Güldikeni.
• Tonguç, İ. H. (2001). İ. Hakkı Tonguç: Kitaplasmamış Yazıları I. Ankara: Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı.
• Türkoğlu, P. (1980). Öğretim Programları Yönünden Köy Enstitüleri. Eğitim Mücadelesi Köy Enstitüleri Özel Sayısı, 6, 50-60.