IMMANUEL KANT’IN AHLAK YASASI BAĞLAMINDA ‘KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ’ OLANAKLI MIDIR?

Yıl 2022, Sayı: 33, 157 - 178, 21.05.2022

Müslüm Kayacı

https://doi.org/10.53844/flsf.1018264

Öz

Günümüzde, daha iyi işleyen bir kamu yönetiminin amacına hizmet etmesi beklentisiyle, kamu görevlilerinin eylemlerinde onlara kılavuzluk edecek bir takım etik davranış ilkeleri belirleme ideali yaygınlık kazanmıştır. Bu tarz bir düzenleme; Türk kamu yönetimi sistemine 2005 yılında, Kamu Görevlileri Etik Kurulu tarafından çıkarılan, Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik ile girmiştir. Bu Yönetmelikte kamu görevlilerinin uyması gereken etik davranış ilkeleri 18 madde hâlinde belirlenmiştir. Bu çalışmanın amacı, kamu görevlilerine yönelik olarak hazırlanmış etik davranış ilkelerinin, Immanuel Kant’ın ahlak anlayışı bağlamında değerlendirilerek böylesi bir belirlemenin, yani tek tek maddeler halinde sayılmak suretiyle belli etik kodlar koymanın, olanaklı olup olmadığının araştırılmasıdır. Bilindiği gibi Kant çok önemli bir ahlak felsefesi filozofudur ve Onun ahlak hakkındaki temellendirmeleri, etik konusunda çalışanların görmezden gelemeyeceği niteliktedir. Kant insanı, özerk bir varlık olarak görmüş ve bu özerkliğin sonucu olarak onu, kendi ilkesini kendi belirleyebilecek nitelikte konumlandırmıştır. Kamu görevlileri etik davranış ilkelerinin olanağının bu bağlamda araştırılması, hem bu ilkelere felsefi bir bakış sağlayacak hem de kamu yönetimi ve felsefe yazınına katkı sunacak niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

Immanuel Kant, ahlak, ahlak yasası, etik davranış ilkeleri

IS THE ‘CODES OF ETHİCAL BEHAVİOR FOR PUBLİC SERVANTS’ POSSİBLE İN THE CONTEXT OF IMMANUEL KANT’S MORAL LAW?

Öz

It has become prevalent nowadays to determine an ideal for establishing codes of ethics that will guide public servants in their actions and with the expectation of serving for a more functional public administration. This kind of regulation has entered into the Turkish Public Administration System in 2005 with the Legislation of Ethical Behavior Codes for Public Servants and about Reference Procedures and Principles. In this legislation, the ethical codes that should be followed by public servants have been determined with 18 items. The aim of this study is to find out that if it is possible to determine Ethical Behavior Codes that public servants should follow or to detect certain ethical codes via numbering them item by item within the context of Immanuel Kant’s Moral Intellect. As known, Kant has been a very significant moral philosophy intellectual and his basics about moral could not be ignored by researchers whom are interested in ethics. Kant has defined human as an autonomous being and as a result of this autonomy, he positioned human with the attribution of having ability to define his principals by himself. Analyzing the possibility of Ethical Behavior Codes for Public Servants within this context would provide a philosophical attitude towards these codes and a contribution into to the public administration and the philosophy literatures.

Anahtar Kelimeler

Immanuel Kant, ethical behaviour codes for public servants, moral, moral codes

Kaynakça

• Akarsu, Bedia. Çağdaş Felsefe: Kant’tan Günümüze Felsefi Akımlar. İstanbul: İnkılap Kitabevi, 1987.
• Cassirer, Ernst. Kant’ın Yaşamı ve Öğretisi. (Çev. Doğan. Özlem), İstanbul: İnkılap Kitabevi, 1996.
• Cevizci, Ahmet. Etiğe Giriş. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2002.
• Deleuze, Gilles. Kant Üzerine Dört Ders. (Çev. Ulus Baker). Ankara: Öteki Yayınevi, 2000.
• Gökberk, Macit. Felsefe Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1993
• Guyer, Paul. “Kant‘ın Ödevler Sistemi”. Cogito, (2005): Cilt: 41-42, 277-338.
• April, Hejka-Ekins, “Ethics in In-Service Training”. İçinde Handbook of Administrative Ethics. Ed. Terry, L. Cooper, 79–100, .New York: Marcel Dekker Inc. 2001.
• Kant, Immanuel. Pratik Aklın Eleştirisi. (Çev. Ioanna Kuçuradi, Füsun Gökberk, Ülker Akatlı). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, 1999.
• Kant, Immanuel. Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi. (Çev. Ioanna Kuçuradi). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, 2002.
• Kant, Immanuel. Arı Usun Eleştirisi. (Çev. Aziz Yardımlı). İstanbul: İdea Yayınevi, 2015.
• Kernaghan, Kenneth. “Ethics and Administrative Responsibility”. Canadian Public Administration, Sayı: 17, Cilt: 4, (1974): 527–541.
• Kuçuradi, Ioanna. İnsan ve Değerleri. İstanbul: Yankı Yayınları, 1998.
• Maesschalck, Jeremy. “Approaches to Ethics Management in The Public Sector”. Public Integrity, Cilt: 7, Sayı: 1, (2005): 21–41.
• Özdemir, Murat. “Kamu Yönetı̇mı̇nde Etı̇k”. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 7, (2008): 179–195.
• Özlem, Doğan. Etik - Ahlak Felsefesi. İstanbul: İnkılap Kitabevi, 2004.
• Pieper, Annemarie. Etiğe Giriş. (Çev. Veysel Atayman, Gönül Sezer). İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2012.
• Plant, Jeremy. Codes of Ethics. İçinde Handbook of Administrative Ethics. Ed. Terry, L. Cooper, 309–333, New York: Marcel Dekker Inc. 2001.
• Schwartz, Mark. “The Nature of the Relationship between Corporate Codes of Ethics and Behaviour”. Journal of Business Ethics, Cilt: 32, (2001): 247–262.
• Ürek, Ogün. “Kant’ta Apriori Sentetik-Pratik Bir Önerme Olarak Ahlâk Yasası ve Saygı Duygusu”. Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, Cilt: 11, (2008): 11-20.
• Willa, Bruce. “Codes of Ethics and Codes of Conduct: Perceived Contribution to the Practice of Ethics in Local Government”. Public Integrity Annual, Cilt: 17, (1996): 23–30.
• Yüksel, Cüneyt. “Ülkemizde ve Dünyada Siyasette Etik Değerler”. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt: 69, Sayı: 1–2, (2011): 617–633.