OTANTİK FELSEFENİN KÖKSAP ÖBEKLERİ

Yıl 2022, Sayı: 33, 1 - 22, 21.05.2022

İbrahim Okan Akkın

https://doi.org/10.53844/flsf.1020227

Öz

Bu makale, analitik/Kıta ayrımının reddedilmesinin analitik bakış açısı ile mümkün olmadığı tezini destekleyip; otantik felsefenin olanağını çağdaş Kıta felsefesinin varolma gerekçeleri içerisinde temellendirmektedir. Sorunun takdiminin akabinde, ilk bölümde, klasik felsefenin antik Yunan’da neden bir yaşam biçimi olarak deneyimlendiği konusu açıklanıp ‘parrhesia’ eylemi ile ilişkilendirilmekte; ikinci bölümde “Kıta felsefesi” kavramının çıkış noktasına ve analitik ekolün öncüleri olan mantıksal pozitivistler ile Viyana Çevresi düşünürlerinden bazılarının temel metinlerinden hareketle, indirgemecilik ve bilimcilik dogmalarına ışık tutulmaktadır. Ardından, Anglofon dünyadaki hegemonya sorununa işaret edilip felsefenin majörü ile minörü kavramsallaştırması altında Kıta felsefesinin konumu yeniden düşünülmektedir. Son bölümde ise hem kendi içinde hem de disiplinlerarası düzeyde köksapsı bağlantılar kuran çağdaş Kıta felsefesi, ‘otantik felsefe’ olarak tanımlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Analitik, Kıta, bilimcilik, indirgemecilik, disiplinlerarası

Teşekkür

Sokrates’in ölümü hakkındaki sohbetimizde ufkumu genişleten Nazile Kalaycı’ya, analitik-Kıta ayırımının politik boyutuna ilişkin paylaşımları için Özlem Ünlü’ye, çağdaş felsefe-radikal coğrafya etkileşimini keşfetmemi sağladığı için Muhammet Öksüz’e ve “otantik felsefenin olanağı” üzerine tartışmalarımız için Erman Kaçar’a teşekkürü borç bilirim.

THE RHIZOMES OF AUTHENTIC PHILOSOPHY

Öz

This article supports the thesis that the rejection of the analytic/Continental distinction is not possible with an analytic point of view, and grounds the possibility of authentic philosophy within the reasons for the existence of contemporary Continental philosophy. After the presentation of the problem, in the first part, the reasons why classical philosophy was experienced as a way of life in ancient Greece is explained and associated with the act of ‘parrhesia’. In the second part, the rise of the analytic/Continental distinction and the dogmas of reductionism and scientism are shed light on with reference to the texts of some pioneering analytic philosophers. Afterwards, the problem of hegemony in the Anglophone world is pointed out and the position of Continental philosophy is reconsidered under the conceptualization major and minor philosophy. Finally, contemporary Continental philosophy is defined as ‘authentic philosophy’ due to the rhizomatic connections it establishes both in itself & at an interdisciplinary level.

Anahtar Kelimeler

Analytic, Continental, scientism, reductionism, interdisciplinary

Kaynakça

• Arendt, Hannah. The Human Condition. 5. Baskı, Chicago: The University of Chicago Press, 1969.
• Babiche, E. Babette. “Chapter 3: On the Analytic-Continental Divide in Philosophy: Nietzche’s Lying Truth, Heidegger’s Speaking Language, and Philosophy.” İçinde A House Divided: Comparing Analytic and Continental Philosophy, ed. C. G. Prado, 63-104. Amherst: Humanity Books, 2003.
• Badiou, Alain. “Sunu: Bu Belirsiz Kitabı Nasıl Yazdım?” İçinde Platon’un Devleti, çevirenler Savaş Kılıç ve Nihan Özyıldırım, 9-13. İstanbul: Metis, 2015.
• Bell, A. Jeffrey, Cutrofello, Andrew ve Livingston, Paul M. “Introduction: Contemporary Philosophy as Synthetic Philosophy.” İçinde Beyond the Analytic Continental Divide: Pluralist Philosophy in the Twenty-First Century, editörler Jeffrey A. Bell, Andrew Curofello ve Paul M. Livingston, 1-16. New York: Routledge, 2016.
• Brisson, Luc. Plato the Mythmaker. Editör ve çeviren Gerard Naddaf. Chicago: The University of Chicago Press, 1998.
• Carnap, Rudolf. The Old and the New Logic. İçinde Logical Positivism, editör A. J. Ayer, 133-146. New York: The Free Press, 1959.
• Cotant, James. “The Emergence of the Concept of the Analytic Tradition as a Form of Philosophical Self-Consciousness.” İçinde Beyond the Analytic Continental Divide: Pluralist Philosophy in the Twenty-First Century, editörler Jeffrey A. Bell, Andrew Curofello ve Paul M. Livingston, 17-58. New York: Routledge, 2016.
• Critchley, Simon. “Introduction: what is Continental Philosophy?” İçinde A Companion to Continental Philosophy, editörler William R. Schroeder ve Simon Critchley, 1-17. Oxford: Blackwell Publishers, 1999.
• Deleuze, Gilles & Felix Guattari. A Thousand Plateaus. Çeviren Brian Massumi. 11. Baskı. Minneapolis: University of Minnesota Press, 2005.
• Deleuze, Gilles ve Felix Guattari. Felsefe Nedir? Çeviren Turhan Ilgaz. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2019.
• Foucault, Michel. Doğruyu Söylemek. Çeviren Kerem Eksen. 7. Baskı. İstanbul: Ayrıntı, 2019.
• Mill, John Stuart. Mill on Bentham and Coleridge. Editör Denys Thompson. New York: Chatto & Windus, 1959.
• Moore, G. E. “The Nature of Judgment,” Mind 8 (30), 1899. 176-193.
• Plato. Crito. İçinde Plato. Complete Works. Editör John M. Cooper. Çeviren G.M.A. Grube. Cambridge: Hackett Publishing, 1997.
• Platon, Büyük Hippias. Çeviren Furkan Akderin. Ankara: Say Yayınları, 2016, 23-64.
• Russell, Bertrand. A History of Western Philosophy, New York: Simon & Schuster, 1945.
• Schlick, Moritz. “The Future of Philosophy”, İçinde Henk L. Mulder ve B. F . B. van de Velde-Schlick, Philosophical Papers, Vol. II: 1925-1936, 171-175. Dordrecht: Reidel, 1927.
• Smith, Daniel. “The Concept of the Simulacrum.” İçinde Essays on Deleuze, ed. Daniel Smith, 3-26. Great Britain: Edinburgh University Press, 2012.
• Strauss, Leo. “Hobbes.” İçinde Doğal Hak ve Tarih. 197-235. Çeviren Murat Erşen ve Petek Onur. İstanbul: Say Yayınları, 2011.
• Vernant, Jean-Pierre. Yunan Düşüncesinin Kaynakları. Çeviren Hüsen Portakal. 3. Baskı. İstanbul: Cem Yayınevi, 2017.
• Wittgenstein, Ludvig. Tractatus Logico-Philosophicus. Çeviren C. K. Ogden. London: Routledge, 1922.
• Direk, Zeynep. “Türkiye’de Türkçe Felsefe.” Ocak 31, 2013. Erişim tarihi: Ekim 21, 2021. https://zeynepdirek.wordpress.com/2013/01/31/turkiyede-turkcede-felsefe.
• “Scimago Journal & Country Rank. Son güncelleme: Nisan, 2021. Erişim: Ekim 20, 2021. https://www.scimagojr.com/journalrank.php?category=1211&wos= true&type=j&page=1&total_size=445.
• Žižek, Slavoj. “Kıta felsefesi ve Analitik felsefe üzerine.” Eylül 29, 2019. Erişim tarihi: Ekim 19, 2021. https://www.youtube.com/watch?v=nx4wzj1sZ30.