KANT'IN DENEYİM ANALOJİLERİNDE SÜREKLİLİK, ARDIŞIKLIK VE EŞANLILIK ANLAYIŞI

Yıl 2022, Sayı: 33, 179 - 201, 21.05.2022

Ali Suat Gözcü

https://doi.org/10.53844/flsf.1049731

Öz

Kant’ın I. Kritik’in “Deneyim Analojileri” olarak adlandırılan bölümü, deneyimin birliği ve genel olarak, bir bilginin olanaklı olması için algıların bağlantılarının kurulması gerektiğini görüşünü içermesi bakımından önemlidir. Bu bölümde Kant, temporal özelliklerin algılarla birlikte bize verilmediğini, tersine, algıların bilme yetileri yoluyla zamanda birlik altına getirildiğini göstermeye çalışır. Bu bakımdan, deneyim analojileri, farklı temporal bölümlerdeki algıların zorunlu bağlantısıyla ilgili a priori ilkeleri içerir. Kant, deneyim analojilerinde, söz konusu temporal bağıntıları süreklilik, ardışıklık ve eşanlılık olmak üzere üç farklı zaman biçiminde inceler. Buna göre, bu çalışmada hem Kant’ın deneyim analojilerinde zamanın bu üç kavramını nasıl açıkladığı hem de nesnelerin zamanda nasıl sürdüğü, aynı şekilde yalnızca tek bir anda sınırlı olmayan görünüşlerin parçalarıyla birlikte zaman boyunca nasıl yayıldıkları gösterilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Algı, zaman, töz, süreklilik, ardışıklık, eşanlılık ve Kant.

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurumdan destek alınmamıştır.

KANT'S VIEW OF PERSISTENCE, SUCCESSION AND SIMULTANEITY IN ANALOGIES OF EXPERIENCE

Öz

The chapter called “Analogies of Experience” in Kant's first Critique is important in terms of grounding the view that the unity of experience and the connections of perceptions must be established for a knowledge to be possible, in general. In this chapter, Kant tries to show that temporal proporties are not given to us with perceptions, on the contrary, that perceptions brought together in time through faculty of congnitions. In this regard, analogies of experience contain a priori principles of the necessary connections of perceptions in different temporal parts. In the analogies of experinece, Kant examines these temporal relations in three different forms of time as persistence, succession and simultaneity. So, in this study, it will be tried to show both how Kant explains these three concepts of time in analogies of experience and also, how objects persist in time and how appearances, which are not limited to only one moment, spread throughout time together with their parts.

Anahtar Kelimeler

Perception, time, substance, persistence, succession, simultaneity and Kant.

Kaynakça

• Allison, Henry E. Kant’s Transcendental Idealism: An Interpretation and Defense. New Haven: Yale University Press, 2004.
• Broad, C. D. “XI.—Kant’s First and Second Analogies of Experience.” Proceedings of the Aristotelian Society 26, no. 1 (1926): 189–210.
• Çitil, A. Ayhan. Kant Okumaları: Birinci Kritik. İstanbul: Dergah, 2021.
• Dağtaşoğlu, A. Emre. “Makamsal Müzik ve Kant Estetiği.” FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, no. 20 (2015): 335–54.
• Friedman, Lawrence. “Kant’s Theory of Time.” The Review of Metaphysics 7, no. 3 (1954): 379–88. http://www.jstor.org/stable/20123384.
• Güven, Özgüç. “250. Yılında Kant’ın Duyulur ve Anlaşılır Dünyanın Form ve İlkeleri Eseri Üstüne.” Felsefe Arkivi - Archives of Philosophy, no. 53 (2020): 123–51. https://doi.org/10.26650/arcp.844123.
• Guyer, Paul. Kant. Routledge Philosophers. New York, NY: Routledge, 2006.
• Höffe, Otfried. Kant’s Critique of Pure Reason. Vol. 10. Studies in German Idealism. Dordrecht: Springer Netherlands, 2009.
• Kant, Immanuel. Arı Usun Eleştirisi. Çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea, 2008.
• Körner, Stephan. Kant. London: Penguin Books, 1990.
• Melnick, Arthur. Space, Time, and Thought in Kant. Dordrecht: Springer Netherlands, 1989.
• Morrison, Ronald P. “Kant, Husserl, and Heidegger on Time and the Unity of ‘Consciousness.’” Philosophy and Phenomenological Research 39, no. 2 (1978): 182. https://doi.org/10.2307/2106977.
• Paton, H. J. Kant’s Metaphysic of Experience: A Commentary on the First Half of the Kritik Der Reinen Vernunft. Vol. 2. United Kingdom: George Allen & Unwin LTD, 1936.
• Paton, H. J. Kant’s Metaphysic of Experience: A Commentary on the First Half of the Kritik Der Reinen Vernunft. Vol. 1. United Kingdom: George Allen & Unwin LTD, 1936.
• Walsh, W. H. “Kant on The Perception of Time.” The Monist 51, no. 3 (1967): 376–96. http://www.jstor.org/stable/27902039.
• Watkins, Eric. Kant and the Metaphysics of Causality. Cambridge: Cambridge University Press, 2005.
• Watkins, Eric. “Kant’s Third Analogy of Experience.” Kant-Studien 88, no. 4 (1997): 406–41.
• Weizsäcker, Carl Friedrich V. “Kant’s ‘First Analogy of Experience’ and Conservation Principles of Physics.” Synthese 23, no. 1 (1971): 75–95.