HUKUKUN İKİ BEDENİ: DOĞAL VE POZİTİF HUKUK DİKOTOMİSİNDE ARİSTOTELES’İN YERİ

Yıl 2022, Sayı: 34, 25 - 43, 10.12.2022

Murat Bayram

https://doi.org/10.53844/flsf.1135004

Öz

Hukuk felsefesi için bir mihenk taşı ve temel olan Aristoteles felsefesi, günümüzde birbirinden keskin sınırlarla ayrılan iki tartışma olan doğal ve pozitif hukuk için önemli bir yere sahip olmuştur. Ancak Aristoteles’in yasanın doğal ve pozitifliği arasındaki ayrımı günümüzde olduğundan daha azdı ve Aristoteles bu iki düşünce yapısına politik adaleti de ekleyerek hukuk felsefesini farklı bir perspektife taşımıştır. Çalışmamızda Aristoteles’in doğal ve insan yapımı hukuku politik adalet altında ele almasının nedenlerine değinerek, aynı zamanda Aristotelesçi doğal yasa ifadesinin çelişikliğinden (değişebilirliği ve değişmezliği) hareketle Stoacı ve Thomas Aquinasçı anlamda bir doğal hukuk düşüncesini dile getirip getirmediğine değineceğiz.

Anahtar Kelimeler

Doğal Hukuk, Pozitif Hukuk, Aristoteles, Stoacılar, Thomas Aquinas

TWO BODYS OF THE LAW: THE PLACE OF ARISTOTLE IN THE DICOTOMY OF NATURAL AND POSITIVE LAW

Öz

Aristotle's philosophy, a cornerstone and foundation for the philosophy of law, has an important place for natural and positive law, two debates that are separated from each other with sharp boundaries today. However, Aristotle's distinction between the natural and positivity of the law was less than it is today. Aristotle added political justice to these two mindsets and brought the philosophy of law to a different perspective. In our study, we will touch upon the reasons why Aristotle deals with natural and man-made law under political justice, at the same time, based on the contradiction (mutability and immutability) of the Aristotelian natural law expression, we will touch on whether it expresses a natural law idea in the Stoic and Thomas Aquinasian sense.

Anahtar Kelimeler

Natural Law, Positive Law, Aristotle, Stoics, Thomas Aquinas

Kaynakça

• Aristoteles, Nikomakhos’a Etik, çev. Saffet Babür, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 1988.
• Aristoteles, Metafizik, çev. Ahmet Arslan, İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1996.
• Aristoteles, Magna Moralia, çev. Gurur Sev, İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2016.
• Aristoteles, Retorik, çev. Mehmet H. Doğan, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1995.
• Aubenque, P. “La loi selon Aristotle”, Archives de Philosophie du Droit XXV, (1980): 147-157.
• Aquinas, Thomas. Summa Theologica, Christian Classics, 1981.
• Barker, E. The Political Thought of Plato and Aristotle, New York, 1959.
• Burns, T. “Aristotle and Natural Law,” History of Political Thought 19, no 2 (1998): 142-166.
• Boyle, Joseph. “Natural Law and the Ethics of Traditions,” içinde Natural Law Theory: Contemporary Essays, ed. Robert P. George, Oxford: Clarendon Press, 1992.
• Cicero, Devlet Üzerine, çev. C. Cengiz Çevik, İstanbul: İthaki Yayınları, 2014.
• Cicero, Yasalar Üzerine, çev. C. Cengiz Çevik, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2016.
• Guthrie, W. K. C. The Sophists, Cambridge: Cambrıdge Unıversıty Press, 1971.
• Finnis, John. Natural Law and Natural Rights, Oxford University Press, 2011.
• Haakonssen, Knud. “Natural Law,” içinde Encyclopedia of Ethics, ed. Lawrence C. Becker, Charlotte B. Becker, New York: Routledge, 2001.
• Hegel, G. W. F. Hukuk Felsefesinin Prensipleri, çev. Cenap Karakaya, İstanbul: Sosyal, 1991.
• Hıttınger, Russell. “Natural Law and Virtue: Theories at Cross Purposes,” içinde Natural Law Theory: Contemporary Essays, ed. Robert P. George, Oxford: Clarendon Press, 1992.
• Jedan, Christoph. Stoic Virtues: Chrysippus and the Religious Character of Stoic Ethics, New York: Continuum International Publishing Group, 2019.
• Kantorowicz, Ernst H. Kralın İki Bedeni: Ortaçağ Siyaset Teolojisi Çalışması, çev. Ümit Hüsrev Yolsal, Ankara: BilgeSu Yayıncılık, 2018.
• Kelsen, Hans. Essays In Legal And Moral Phılosophy, Translated. Peter Heath, Boston: D. Reıdel Publıshıng Company, 1973.
• Kelsen, Hans. General Theory of Law and State, Cambridge: Mass., 1945.
• Miller, F. D. Nature, Justice, and Rights in Aristotle’s Politics, Oxford: Clarendon Press, 1995.
• Strauss, Leo. Doğal Hak ve Tarih, çev. Murat Erşen, Petek Onur, İstanbul: Say Yayınları, 2011.
• Strauss, L. “Natural Law,” International Encyclopedia of Social Sciences, 11, New York, 1968.
• Shellens, M. Salomon. “Aristotle on Natural Law”, Natural Law Forum, 1959.
• Vega, Jesús. “Aristotle’s Concept of Law: Beyond Positivism and Natural Law,” Journal of Ancient Philosophy IV, no 2 (2010): 1-30.