“HER BELİRLENİM BİR YADSIMADIR”: HEGEL, SPİNOZA VE AKOZMİZM

Yıl 2022, Sayı: 34, 187 - 207, 10.12.2022

Övünç Cengiz

https://doi.org/10.53844/flsf.1160172

Öz

Bu makalede Hegel’in Spinoza’ya yönelttiği akozmizm eleştirisi ele alınmıştır. Bu eleştiriye göre Spinoza felsefesi, sonlu dünyayı bir illüzyon olarak gören Parmenides ile aynı kampta yer almaktadır. Son dönem Spinoza okumaları Hegel’in Spinoza yorumuna yönelik yeni eleştiriler getirmiştir. Buna göre Hegel, Spinoza’nın felsefesinin bir pozitif metafizik olduğu gerçeğini göz ardı etmekte ve Spinoza’yı ait olmadığı bir konuma yerleştirmektedir. Bu pozitif/olumlayıcı metafiziğe göre dünya bir illüzyon değil, tözün doğasının sonsuz zenginliğinin bir ifadesidir. Makalede ise Hegel’in Spinoza’nın felsefesini bir pozitif metafizik öngördüğü olgusunu yok saymadığı, aksine akozmizm eleştirisinin bu türden bir metafiziğin mantıksal açmazına işaret ettiği savunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hegel, Spinoza, pozitif metafizik, belirlenim, yadsıma, akozmizm.

"EVERY DETERMINATION IS NEGATION": HEGEL, SPINOZA, AND ACOSMISM

Öz

The article discusses Hegel's infamous criticism of acosmism towards Spinoza. According to this criticism, Spinoza's philosophy is in the same camp as Parmenides, who sees the finite world as an illusion. Recent Spinoza readings have brought new criticisms to Hegel's interpretation of Spinoza. Accordingly, Hegel ignores the fact that Spinoza's philosophy is a positive metaphysics and places Spinoza in a position where he does not belong. According to this positive/affirmative metaphysics, the world is not an illusion, but an expression of the infinite richness of the nature of substance. In the article, it is argued that Hegel does not ignore the fact that Spinoza's philosophy envisages a positive metaphysics, rather, his criticism points to the logical impasse of such a metaphysics.

Anahtar Kelimeler

Hegel, Spinoza, positive metaphysics, determination, negation, acosmism.

Kaynakça

• Bennett, Jonathan. A Study of Spinoza’s Ethics. Indianapolis: Hackett, 1984.
• Boehm, Omri. “Kant’s idea of the unconditioned and Spinoza’s: the fourth Antinomy and the Ideal of Pure Reason,” Spinoza and German Idealizm içinde. Ed. Yitzhak Y. Melamed ve Eckart Förster. 27-43. Cambridge: Cambridge University Press, 2021.
• Cengiz, Övünç. “Çokluktaki Birlik ve Birlikteki Çokluk: Kant ve Hegel Arasında Düşüncenin Fonksiyonu Üzerine Bir Tartışma,” Felsefe Tartışmaları, no: 51 (2016): 20-30.
• Curley, Edwin. Behind the Geometrical Method: A Reading of Spinoza’s Ethics. Princeton: Princeton University Press, 1988.
• Della Rocca, Michael. Representation and the Mind-Body Problem in Spinoza. New York: Oxford Press, 1996.
• Descartes,Rene. Principles of Philosophy. Trans. Valentine Rodger Miller ve Reese p. Miller, Londra: Kluwer Academic Publishers, 1982.
• Hegel, G. W. F. The Encyclopaedia Logic (with the Zusatze). Trans. T. F. Geraets, W. A. Suchting, and H. S. Harris, Indianapolis: Hackett Publishing Company, 1991.
• Hegel, G. W. F. Lectures on the History of Philosophy (The Lectures of 1825-1826). Trans. R. F. Brown and J. M. Stewart, California: University of California Press, 1990.
• Hegel’s Science of Logic. Trans. A. V. Miller, New York: Humanity Books, 1999.
• Houlgate, Stephen. The Openning of Hegel’s Logic, Indiana: Purdue University Press, 2006.
• Inwood, Michael. A Hegel Dictionary, Oxford: Blackwell, 1992.
• Kant, Immanuel. Critique of Pure Reason. Trans. Norman Kemp Smith. New York: St Martin’s Press: 1965.
• Melamed, Y, Yitzhak. “Acosmism or Weak Individuals? Hegel, Spinoza, and the Reality of the Finite,” Journal of the History of Philosophy, cilt 48, no. 1 (2010): 77–92.
• Melamed, Y., Yitzhak (2021). “Omnis determinatio est negatio”: determination, negation, and self-negation in Spinoza, Kant, and Hegel.” Spinoza and German Idealizm içinde. Ed. Yitzhak Y. Melamed ve Eckart Förster. 175-196. Cambridge: Cambridge University Press, 2021.
• Melamed, Y. Yitzhak. “The Building Blocks of Spinoza’s Metaphysics: Substance, Attributes, and Modes.” The Oxford Handbook of Spinoza içinde. Ed. Michael Della Roca, 84-113. New York: Oxford University Press, 2018.
• Spinoza, Baruch. The Letters. Complete Works içinde. Ed. Michael L. Morgan, trans. Samuel Shirley, 755-959. Cambrdige: Hackett Publishing Company, 2002.
• Stern, Robert. “’Determination is negation’: The Adventures of a Doctrine from Spinoza to Hegel to the British Idealists,” Hegel Bulletin, cilt 37, no.1, (2016): 29-52.
• Taylor, Charles. Hegel. Cambridge: Cambridge University Press, 1975.
• Wolfson, A. Harry. The Philosophy of Spinoza. 2 cilt. Cambridge: Harvard University Press, 1934.