ERICH FROMM’DA ORTAKYAŞAM: SADE (İZM) VE MASOCH(İZM)

Yıl 2023, Sayı: 35, 215 - 236, 20.05.2023

Azercan Keser

https://doi.org/10.53844/flsf.1230001

Öz

İnsanların bir aradalığının nedenleri, nasıl mümkün olduğu ve nasıl olması gerektiği sosyal bilimlerin temel konuları olarak karşımıza çıkar. Bazı düşünürler için bu bir aradalığı en iyi haliyle sağlamanın yolu yasalar ve sözleşmelerledir. Bazıları için bu bir aradalığın kaynağı aynı türe ait olmanın getirdiği duygudaşlık, empati ve ortak değerler olarak tanımlanır. Teist yaklaşımlarda ise (bu neden) tüm insanlığın Tanrının yaratımı olduğu görüşüyle temellendirilir. Erich Fromm’un ortakyaşam (symbiosis) olarak adlandırdığı bu bir aradalığın kaynağı insanın varoluşsal çelişkisinin neden olduğu yalnızlık duygulanımıdır. Fromm için yaşama atılan insanın yalnızlık duygulanımı sonucu geliştirdiği boyun eğmenin türleri sadizm ve mazoşizm olarak karşımıza çıkar. Bu boyun eğme türlerinin birbirine ihtiyaç duyması ve bu ihtiyaca paralel birbirini geliştirerek süregelen etkileşimi ortakyaşamı mümkün kılmaktadır. İnsanın dünyaya atılmasıyla karşılaştığı güçler karşısında geliştirdiği bahsi geçen etkileşimin tarafları bilinçdışında birbirine bağımlılık geliştirmektedir. Bu bağımlılık ise Fromm’a göre kendi ideal bir aradalığını türettiği, kendi bir aradalığından önce süregelen olumsuz ortak yaşamın kaynağını oluşturmaktadır. Bu çalışmada Fromm’un -özelinde ikili ilişkilerde- ortak yaşamın kaynağı olarak konumlandırdığı sadizm ve mazoşizm olgularını inceleyip bir aradalığın bugüne kadar nasıl gerçekleştiğini irdeledikten sonra nasıl olması gerektiğini tartışmaya açmayı hedeflemekteyiz. Bu hedefe paralel olarak öncelikle Sade ve Masoch eserleri üzerinden inceleyeceğimiz ardından tanımlayacağımız ve nihayetinde Fromm’un bu iki olguyu olumsuzlamasından dolayı bu iki olgunun yerine sunduğu ideal bir aradalık aktarılarak günümüz ile ilişkilendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Ortakyaşam(symbiosis), Sadizm, Mazoşizm, Varoluşçuluk, Psikanaliz, masochism

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

SYMBIOSIS IN ERICH FROMM: SADE (ISM) AND MASOCH(ISM)

Öz

The reason for the coexistence of people, how it is possible and how it should be, appear as one of the main subjects of social sciences. For some thinkers, the best way to achieve this unity is through laws and contracts. For some, the source of this togetherness is defined as the sympathy, empathy and shared values deriving from belonging to the same species. In theist approaches, on the other hand, it is based on the view that all humanity is creation of God. According to Fromm, the source of the togetherness, which he calls the common life (symbiosis), is the feeling of loneliness caused by the existential contradiction of man. According to Fromm, sadism and masochism are types of submission developed by a person tossed into life as a result of the feeling of loneliness. These two phenomena need each other and develop each other in parallel with this need and this ongoing interaction makes symbiosis possible. The parties of the mentioned interaction, which man develops against the forces he encounters when he is thrown into the world, unconsciously develops interdependence. According to Fromm, this dependency is the source of the negative symbiosis deriving its ideal togetherness and continuing before its own togetherness. In this study, we aim to discuss how it should be after examining the facts of sadism and masochism, which Fromm has positioned as the source of common life, especially in bilateral relations, and how the togetherness takes place. Parallel to this goal, we will first examine Sade and Masoch's works, then define them, and finally, due to Fromm's negation of these two phenomena, the ideal togetherness, which he offers instead of the two, will be associated with today.

Anahtar Kelimeler

Symbiosis, Sadism, masochism, existentialism, psychoanalysis

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Deleuze, Gilles. "from sacher- masoch to masochism," Angelaki: Journal of the Theoretical Humanities, (2010): 125-133. doi: 10.1080/0969725042000232441.
• Deleuze, Gilles. Sacher- Masoch'un Takdimi. 2.Baskı. (İ. Uysal, Çev.) İstanbul: Norgunk Yayıncılık, 2019.
• Freud, Sigmund. Haz İlkesinin Ötesinde Ben ve İd. 6. Baskı. (Ali Babaoğlu, çev.) İstanbul: Metis Yayınları, 2019.
• Freud, Sigmund. "The Ego and The Id and Other Works," içinde The Economic Problem of Masochism, editör James Strachey, London: The Hogarth Press, (1924): 159-170.
• Fromm, Erich. Sevme Sanatı. 10. Baskı. (Y. Salman, Çev.) İstanbul: Payel Yayınları,1995.
• Fromm, Erich. Psikanaliz ve Din. 1.Baskı. (E. Erten, Çev.) İstanbul: Say Yayınları, 2006.
• Fromm, Erich. Sahip Olmak ya da Olmak. 5. Baskı. (A. Arıtan, Çev.) İstanbul: Say Yayınları, 2016.
• Fromm, Erich. İtaatsizlik Üzerine, 4. Baskı, (Nurdan Soysal, Çev.) İstanbul Say Yayınları, 2017a.
• Fromm, Erich. Özgürlükten Kaçış. 3.Baskı. (Ş. Yeğin, Çev.) İstanbul: Say Yayınları, 2017b.
• Fromm, Erich. Rüyalar Masallar Mitler. 3. Baskı. (K. H. Aydın Arıtan, Çev.) İstanbul: Say Yayınları, 2017c.
• Fromm, Erich. Yeni Bir İnsan Yeni Bir Toplum. 12. Baskı. (N. Arat, Çev.) İstanbul: Say Yayınları, 2019.
• Fromm, Erich. Marx’ın İnsan Anlayışı. 5. Baskı. (Kaan H. Ökten, Çev.) İstanbul: Say Yayınları, 2022.
• Keser, Azercan. "Erich Fromm'da Din, Toplumsallık ve Sanata Yönelimin Kaynağı Olarak "Yalnızlık"." Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, 2022.
• Masoch, Leopold von Sacher. Kürklü Venüs. 2. Baskı. (S. Uçar, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2019.
• Pamuk, Orhan. Kırmızı Saçlı Kadın. 9. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2017.
• Sade, Marquis De. Juliette. 2. Baskı. (M. Yılmaer, Çev.) İstanbul: Chiviyazıları Yayınevi, 2003.
• Sade, Marquis De. En Çok Kendisine Yabancıdır İnsan. 1. Baskı. (H. Akdoğan, Çev.) İstanbul: Aylak Adam Kültür Sanat Yayıncılık, 2015.
• Sade, Marquis De. Tanrıya Karşı Söylev. 1. Baskı. (I. Ergüden, Çev.) Ankara: Fol Yayınları, 2021.