SCIENTIFIC REVOLUTION: A SHORT STORY OF THE TRANSITION FROM ARISTOTELIAN SCIENCE TO MODERN

Yıl 2023, Sayı: 36, 295 - 321, 27.11.2023

Ercan Salğar

https://doi.org/10.53844/flsf.1346912

Öz

Many thinkers consider the scientific revolution that emerged in 17th century Western Europe as one of the most important events in human history. The scientific revolution has deeply affected human history in terms of both theoretical and practical results. Therefore, the aim of this study is to examine the subject of scientific revolution, both conceptually and historically. For this purpose, first of all, the concept of scientific revolution was analyzed, then Aristotelian science and its criticism were included, and finally, the establishment of modern science was discussed in the eyes of the scientists of the period. As a result, it can be said that the concept of nature design and method put forward by modern science is logically and semantically different from Aristotelian science, which legitimizes and justifies the concept of scientific revolution.

Anahtar Kelimeler

Scientific revolution, modern science, Renaissance, Aristotelian science

BİLİMSEL DEVRİM: ARİSTOTELESÇİ BİLİMDEN MODERN OLANA GEÇİŞİN KISA BİR ÖYKÜSÜ

Öz

Birçok düşünür, 17. yüzyıl Batı Avrupa’sında ortaya çıkan bilimsel devrimi, insanlık tarihinin en önemli olaylarından biri olarak değerlendirir. Bilimsel devrim gerek teorik gerekse pratik sonuçları açısından insanlık tarihini derinden etkilemiştir. Bu gerekçeyle çalışmanın amacı bilimsel devrim konusunu gerek kavramsal gerek tarihsel yönleriyle ele alıp incelemektir. Bu maksatla öncelikle bilimsel devrim kavramı analiz edildi, ardından Aristotelesçi bilim ve onun eleştirisine yer verildi ve son olarak da modern bilimin kuruluşu, dönemim bilim adamları nazarında ele alındı. Sonuç olarak modern bilimin öne sürdüğü, doğa tasarımı ve yöntem anlayışının Aristotelesçi bilimden mantıksal ve anlamsal olarak farklı olduğu ve bunun da bilimsel devrim kavramını meşrulaştırdığı ve gerekçelendirdiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel devrim, modern bilim, Rönesans, Aristotelesçi bilim

Kaynakça

• Aristoteles, Metafizik, çev. Ahmet Arslan, İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1996.
• Aristoteles, Gökyüzü Üzerine, çev. Saffet Babür, Ankara: Dost Kitabevi, 1997.
• Aristoteles, Fizik, çev. Saffet Babür, İstanbul: YKY, 2001.
• Aristoteles, İkinci Çözümlemeler, çev. Ali Houshiary, İstanbul: YKY, 2005.
• Applebaum, Wılbur, The Scientific Revolution and The Foundaitons of Modern Science, London: Greenwood Press, 2005.
• Arslan, Ahmet, İlkçağ Felsefe Tarihi Cilt 3 (Aristoteles), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2016.
• Bayar, Işıl, “Ockhamlı William’ın Epistemolojisi”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, cilt. 18, sayı.1, 165-186.
• Burckhart, Jacop, İtalya’da Rönesans Kültürü, çev. Bekir Sıtkı Baykal, İstanbul: Okuyanus Yayınları, 2018.
• Butterfield, Herbert, The Origin of Modern Science 1300-1800, New York: Free Pres, 1965.
• Bruno, Giordano, Küllerin Şöleni, çev. Hüseyin Portakal, İstanbul: Cem Yayınevi, 2004.
• Cohen, Bernard, Revolution in Science, USA: Harward University Press, 2001.
• Cohen, Bernard, The Newtonian Revolution, Cambridge: Cambridge University Press, 1983.
• Cohen, Floris, The Scientific Revolution (A Hıstorıographıcal Inquiry), Chicago: The University of Chicago Press, 1994.
• Crombie, C. Alistiar, Augustinus to Galileo The History of Science, Harward: Harward University Press, 1953.
• Çörekçioğlu, Hakan, Rönesans’ ta Büyü ve Bilim İlişkisi, Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1997.
• Dingle, Herbert. Kopernik ve Gezegenler, Bilim Felsefesi içinde, çev. Cemal Yıldırım, İstanbul: Remzi Kitapevi, 2011. 177-182.
• Grant, Edwart, Orta çağda Fizik Bilimleri, çev. Aykut Göker, Ankara: Verso Yayınları, 1986.
• Grant, Edwart, Ways To Interpret The Terms Arıstotelıan And Arıstotelıanısm In Medıeval And Renaıssance Natural Phılosophy, History of Science, Vol 25, Issue 4, 1987.
• Hall, B. Marie, Robert Boyle, Scientific American, Vol. 217, No. 2, 1967.
• Koyré, Alexandre, Kapalı Dünyadan Sonsuz Evrene, çev. Aziz Yardımlı, Eskişehir: İdea Yayınları, 1998.
• ----------------------, Yeniçağ Biliminin Doğuşu, çev. Kurtuluş Dinçer, Ankara: Gündoğan Yayınları, 2000.
• ----------------------, Bilim Tarihi Yazıları, çev. Kurtuluş Dinçer, Ankara: Tübitak Yayınları, 2000.
• ----------------------, Bilim ve Devrim Newton, çev. Nur Küçük, İstanbul: Salyangoz Yayınları, 2006.
• Kopernik, Nikolas, Göksel Kürelerin Devinimleri Üzerine, çev. Cengiz Çevik, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları, 2020.
• Kuhn, Thomas, Bilimsel Devrimlerin Yapısı. çev. Nilüfer Kuyaş, İstanbul: Kırmızı Yayınları. 2008.
• Kuhn, Thomas, Bilimsel Devrimler Nedir?, Yapıdan Sonraki Yol. (Ed. James Conant, John Haugeland). çev. Erkan Bozkurt, İstanbul: İletişim Yayınları, 2019, 23-46.
• Kristeller, Paul, Studies İn Renaissance Thought And Letters, Roma: Edizioni di Storia e Letteratura Press, 1984. Newton, Isaac, Principia, çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları, 2011.
• Nickles, Thomas. Thomas Kuhn, Cambridge: Cambridge University Press, 2003.
• Ross, David, Aristoteles, çev. Ahmet Arslan, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2011.
• Salğar, Ercan. Thomas Kuhn ve Bilimsel İlerleme Kavramının Dönüşümü, Beytül Hikme Dergisi, 13 (3), 2023. 130-157.
• Saliba, George, İslam Bilim ve Avrupa Rönesans’ının Doğuşu, çev. Günseli Aksoy, İstanbul: Butik Yayınları, 2008.
• Sayılı, Aydın, Kopernik ve Anıtsal Yapıtı, Ankara: Unesco Türkiye Milli Komisyonu Yayını, 1973.
• Shapin, Steven, Bilimsel Devrim, çev. Ayşegül Yurdaçalış, İstanbul: İzdüşüm Yayınları, 2000.
• Unat, Yavuz, İlkçağlardan Günümüze Astronomi Tarihi, Ankara: Nobel yayınları, 2013.
• Westfall, Richard, Modern Bilimin Oluşumu, çev. İsmail Hakkı Duru, İstanbul: Verso Yayınları. 1987.
• Wootton, David, Bilimin İcadı, çev. Nurettin El Hüseyni, İstanbul: YKY, 2019.
• İnternet Kaynakları Clyde Le Miller, Cusanus, Nicolaus [Nicolas of Cusa], Erişim tarihi: Şubat 11, 2023. https://plato.stanford.edu/entries/cusanus/.
• Dilwyn Knox, “Giordano Bruno”, Stanford Encyclopedia of Philosophy, Erişim tarihi: Nisan, 14, 2023. https://plato.stanford.edu/entries/bruno/.
• Daniel A. Di Liscia, “Johannes Kepler”, Stanford Encyclopedia of Philosophy, erişim tarihi: Mayıs 12, 2023. https://plato.stanford.edu/entries/kepler/.