Matematik Tarihi Etkinlikleri Kullanımının Özel Yetenekli Öğrencilerin Matematik Tarihine İlişkin Görüşlerine Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 3, 189 - 202, 29.09.2021

Ahmet Yıldız

Öz

Matematik tarihi etkinlikleri öğrencilerin matematik korkularını azaltabilir, onlara matematiği sevdirebilir, matematik ile günlük hayatı ilişkilendirebilir. Bu çalışmanın amacı matematik tarihi etkinlikleri ile desteklenmiş eğitim uygulamalarının özel yetenekli öğrencilerin matematik tarihine ilişkin görüşlerini nasıl etkilediğini ortaya çıkarmaktır. Çalışmada yarı deneysel desenlerden ön-test son-test kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini özel yetenekli 49 beşinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak “Matematik Tarihine Yönelik Görüş Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek 26 maddeden oluşan 5’li likert tipindedir. Çalışmada araştırmacı tarafından düzenlenen 4 matematik tarihi etkinliği deney grubuna 4 hafta boyunca haftada 2 ders saati olarak uygulanmıştır. Verilerin analizi SPSS 25 programı kullanılarak Mann-Whitney U testi ve Wilcoxon işaretli sıralar testi ile gerçekleştirilmiştir. Matematik tarihi etkinlikleri özel yetenekli öğrencilerin matematik tarihine ilişkin görüşlerini MT’yi davranış haline getirme, MT’ye ilgi duyma ve MT’yi benimseme alt boyutları bağlamında olumlu yönde istatistiki olarak anlamlı bir şekilde artırmıştır. Eğitim sonrası deney grubunun matematik tarihini benimseme boyutuyla ilgili görüşleri “olumlu” düzeyden “çok olumlu” düzeye yükselmiştir. Rutin öğretim programı ise özel yetenekli öğrencilerin sadece matematik tarihine ilgi duyma boyutundaki görüşlerini istatistiki olarak anlamlı düzeyde olumlu yönde geliştirirken diğer boyutlara anlamlı bir etkisi olmamıştır. Elde edilen bu bulgular literatürdeki çeşitli araştırmalarla karşılaştırılmıştır. Matematik derslerinde MT ekinliklerine daha fazla yer verilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Matematik eğitimi, matematik tarihi, Özel yetenekli öğrenci, Görüş

The Effect of Using Mathematics History Activities on the Opinions of Gifted Students on History of Mathematics

Öz

Mathematics history activities can reduce students' fear of mathematics, make them love mathematics, and associate mathematics with daily life. This study aims to reveal how educational practices supported by mathematics history activities affect the views of gifted students on the history of mathematics. In the study, pre-test post-test control group design, which is one of the quasi-experimental designs, was used. The sample of the research consists of 49 fifth-grade students with special talents. As a data collection tool, the “Opinion Scale for the History of Mathematics” was used. The scale is a 5-point Likert type consisting of 26 items. In the study, 4 history of mathematics activities organized by the researcher were applied to the experimental group as 2 lesson hours a week for 4 weeks. Data analysis was performed using the SPSS 25 program with Mann-Whitney U test and Wilcoxon signed-row test. Data analysis was performed using the SPSS 25 program with Mann-Whitney U test and Wilcoxon signed-row test. Mathematics history activities positively increased the gifted students' views on the history of mathematics in the context of sub-dimensions of making HoM a behavior, being interested in HoM, and adopting HoM. After the training, the opinions of the experimental group about the dimension of adopting the history of mathematics increased from "positive" to "very positive". While the routine curriculum improved the views of gifted students only in the dimension of being interested in the history of mathematics, it did not have a significant effect on other dimensions. These findings were compared with various studies in the literature. It has been suggested to give more place to HoM activities in mathematics lessons.

Anahtar Kelimeler

Mathematics education, history of mathematics, gifted student, opinion

Kaynakça

• Akbaba, S. (2006). Eğitimde motivasyon. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (13), 343-361.
• Akın, Y., & Cancan, M. (2007). Matematik öğretiminde problem çözümüne yönelik öğrenci görüşleri analizi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 374-390.
• Alkan, V. (2010). Matematikten nefret ediyorum! Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28), 189-199.
• Ay, B. (2019). Matematik tarihi tabanlı modelleme etkinlikleri ile 7. sınıf öğrencilerinin negatif tam sayılar konusundaki anlamalarının incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Baki, A. (2008). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi. Harf Eğitim Yayıncılık. Baki, A. (2014). Matematik tarihi ve felsefesi. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Başıbüyük, K., & Soylu, Y. (2019). Matematik derslerinde matematik tarihi kullanımının matematik tutumuna etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(Özel Sayı), 769–783. https://doi.org/10.17494/ogusbd.554510
• Bayam, S. B. (2012). İlköğretim matematik eğitiminde öğrencilerin matematik tarihini bilmelerinin matematiğe yönelik başarı ve tutumlarına etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• Burns, B. A. (2010). Pre-service teachers' exposure to using the history of mathematics to enhance their teaching of high school mathematics. Issues in the Undergraduate Mathematics Preparation of School Teachers, 4, 1-9.
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi.
• Carter, M. D. (2006). The role of the history of mathematics in middle school. [Unpublished masters thesis]. East Tennessee State University.
• Ceylan, S. (2021). Investigation of the Elements of the History of Mathematics in Secondary School Mathematics Coursebooks. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12(1), 320-348. DOI: 10.16949/turkbilmat.701479
• Clark, K. M. (2011, February). Voices from the field: Incorporating history of mathematics in secondary and post-secondary classrooms. Seventh Congress of the European Society for Research in Mathematics Education (CERME-7), Rzeszow, Poland.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Pearson Education.
• Danacı, D., & Şahin, Ö. (2021). Matematik tarihi etkinliklerinin yedinci sınıf öğrencilerinin niceliksel muhakeme beceri gelişimine etkisi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 87-105. https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2021.21.60703-647219
• Deringöl, Y. (2006, Eylül). Matematik tarihinin matematik dersini öğrenmeye etkisi üzerine bir araştırma. 1. Ulusal Matematik Eğitimi Öğrenci Sempozyumu. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Dönmez, A. (2002). Matematiğin öyküsü ve serüveni. Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
• Fauvel, J. (1991). Using history in mathematics education. For the Learning of Mathematics, 11(2), 3-6.
• Gençkaya, Ş. (2018). Matematik eğitiminde matematik tarihinin kullanılmasının farklı bakış açılarından incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Georgiou, I. (2010). A week with secondary mathematics through history and culture. Proceedings of the British Society for Research into Learning Mathematics, 30(3), 43-48.
• Göker, L. (1997). Matematik tarihi ve Türk İslam matematikçilerinin yeri. MEB Yayınları.
• Gönülateş, F. O. (2004). Prospective teachers' views on the ıntegration of history of mathematics İn mathematics courses. [Unpublished master’s thesis]. Boğaziçi Üniversitesi.
• Guillemette, D. (2017). History of mathematics in secondary school teachers’ training: Towards a nonviolent mathematics education. Educational Studies in Mathematics, 96(3), 349-365. http://dx.doi.org/10.1007/s10649-017-9774-3
• Güneş, G. (2008). Yeni ilköğretim matematik dersi öğretim programının öğretme öğrenme ortamına yansımaları. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Gulikers, I., & Blom, K. (2001). “A historical angle”, a survey of recent literature on the use and value of history in geometrical education. Educational Studies in Mathematics, 47(2), 223-258. https://doi.org/10.1023/A:1014539212782
• Hatisaru, V., & Erbaş, A. K. (2012, Haziran). Matematik öğretiminde matematik tarihinin yeri: Türk, Portekiz, İspanyol ve Fransız matematik öğretmenlerinin görüşleri. X. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
• Haverhals, N., & Roscoe, M. (2010). The history of mathematics as a pedagogical tool: teaching the integral of the secant via Mercator‘s projection. The Montana Mathematics Enthusiast, 7(2), 339-360.
• Ho, W. K. (2008). Using history of mathematics in the teaching and learning of mathematics in Singapore. Paper presented at the 1st RICE, Singapore: Raffles Junior College.
• Karakuş, F. (2009). Matematik tarihinin matematik öğretiminde kullanılması: Karekök hesaplamada Babil metodu. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(1), 195-206.
• Lawrence, S. (2006). Maths is good for you: Web-based history of mathematics resources for young mathematicians (and their teachers). Journal of the British Society for the History of Mathematics, 21(2), 90-96. https://doi.org/10.1080/17498430600803375
• Lazowski, R. A., & Hulleman, C. S. (2016). Motivation interventions in education: A meta-analytic review. Review of Educational research, 86(2), 602-640. https://doi.org/10.3102/0034654315617832
• Leng, N. W. (2006). Effects of an ancient Chinese mathematics enrichment programme on secondary school students’ achievement in mathematics. International Journal of Science and Mathematics Education, 4(2), 485-511. https://doi.org/10.1007/s10763-005-9017-4
• Lim, S. Y., & Chapman, E. (2015). Adapting the academic motivation scale for use in pre-tertiary mathematics classrooms. Mathematics Education Research Journal, 27(3), 331-357. https://doi.org/10.1007/s13394-014-0140-9
• Mann, T. (2011). History of mathematics and history of science. ISIS: The History of Science Society, 102(3), 518-526. https://doi.org/10.1086/661626
• McMillan, J. H., & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry. Pearson.
• Mersin, N. (2019). Ortaokul öğrencileri için matematik tarihi destekli etkinliklerin geliştirilmesi ve öğrenciler üzerindeki yansımalarının incelenmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Mersin, N., & Durmuş, S. (2021). Matematik tarihi destekli matematik derslerine yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Trakya Eğitim Dergisi, 11 (2) , 766-782. DOI: 10.24315/tred.708422 National Council of Teachers of Mathematics [NCTM]. (2000). Overview of principles and standards for school mathematics.
• Özcan, D. (2014). Anadolu Lisesi öğrencilerine uygulanan matematik tarihiyle zenginleştirilmiş öğretim programının matematik başarısına etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Özdemir, A. Ş., & Yıldız, S. G. (2015). Sınıfta matematik tarihinin kullanımına bir örnek: Babil sayma sistemi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 26-49. https://doi.org/10.17539/aej.10045
• Panasuk, R. M., & Horton, L. B. (2012). Integrating history of mathematics into curriculum: What are the chances and constraints? International Electronic Journal of Mathematics Education, 7(1), 3-20.
• Percival, I. (2004). The use of cultural perspectives in the elementary school classroom. [Unpublished doctoral dissertation]. Simon Fraser University.
• Smestad, B. (2003). Historical topics in Norwegian textbooks. In O. Bekken and R. Mosvold (Eds.), Study the Masters: The Abel-Fauvel Conference (pp. 153-168). NCM.
• Tan-Şişman, G., & Gençkaya, Ş. (2021). Matematik tarihinin öğrenme-öğretme sürecinde kullanılmasına yönelik ortaokul öğrencilerinin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 50(230), 359-384. DOI: 10.37669/milliegitim.869635
• Tözluyurt, E. (2008). Sayılar öğrenme alanı ile ilgili matematik tarihinden seçilen etkinliklerle yapılan dersler hakkında ortaöğretim son sınıf öğrencilerinin görüşleri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Uçar, Z. T., Pişkin, M., Akkaş, E. N., & Taşçı, D. (2010). İlköğretim öğrencilerinin matematik, matematik öğretmenleri ve matematikçiler hakkındaki inançları. Eğitim ve Bilim, 35(155), 131-144.
• Weng Kin, H. (2008, March). Using history of mathematics in the teaching and learning of mathematics in Singapore. 1st Raffles International Conference on Education, Raffles Junior College, Singapore.
• Yenilmez, K. (2011). Matematik öğretmeni adaylarının matematik tarihi dersine ilişkin düşünceleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 79-90.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, C. (2013). Ortaokul matematik öğretmenlerinin matematik tarihini derslerinde kullanma durumlarının incelenmesi: DİE’den yansımalar. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Zorlu, C. (2020). Matematik tarihinin sınıf içi etkileşime ve öğrenci görüşlerine etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Giresun Üniversitesi.