Üriner İnkontinanslı Kadınlarda Yaşam Kalitesi ve Sağlık Arama Davranışları

Yıl 2015, Cilt: 23 Sayı: 1, 23 - 31, 22.05.2015

Sevda Demir , Nezihe Kızılkaya Beji

Öz

ÖZ

Amaç:Çalışmamız, üriner inkontinansı olan kadınların yaşam kalitesini ve kadınların sağlık arama davranışlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.

Yöntem: Araştırmamızın örneklemini, Kasım 2011 – Şubat 2012 tarihleri arasında İstanbul ili' ne bağlı, Bağcılar ilçesinde yaşayan 20 yaş ve üzeri üriner inkontinansı olan 292 kadın oluşturmaktadır. Veriler, sosyo-demografik özellikleri, jinekolojik, obstetrik öyküsü, genel sağlık durumu ve kadınların üriner inkontinansa yönelik sağlık arama davranışlarını belirlemek üzere anket formu, Urogenital Distres Envanteri (Urogenital Distress Inventory- UDİ) ve İnkontinans Etki Soru Formu (Incontinence Impact Questionnaire- IIQ) ile ev ziyaretleri yapılarak, karşılıklı görüşme yöntemiyle toplanmıştır.

Bulgular: Yaş ortalaması 38,55±13,44 olan kadınların yarısından fazlasının yaklaşık 3 yıldır üriner inkontinans yaşadığı ve  % 66,4'ünün üriner inkontinans şikayetinden dolayı doktora başvurmadığı belirlenmiştir. Kadınların, üriner inkontinans şikayetinden dolayı; ev dışındaki sosyal etkinliklerine katılmadıkları ve hüsran duygusunu (düş kırıklığı) yoğun yaşadıkları saptanmıştır. IIQ-7 ölçeği altboyutlarından sosyal aktivite/ilişkiler puanı ortalaması 18,57±10,08, IIQ-7 emosyonel sağlık puanı ortalaması 29,19 ±21,46 olduğu belirlenmiştir. Menopoza girmiş kadınlar, menopoza girmemiş kadınlara kıyasla üriner inkontinans şikayetini daha fazla yaşamakta ve yaşam kaliteleri daha olumsuz etkilenmektedir (p>0,05)

Sonuç: Üriner inkontinansın erken dönemde saptanması ve tedavi için yönlendirilmesi önemlidir. Kadın sağlığının geliştirilmesinde ebe ve hemşirelerin üriner inkontinans gelişimini önlemek ve bu sorunun yaşayan kadınların tedavisinde aktif rol almak temel sorumlulukları arasında yer almaktadır.

Anahtar kelimeler: Üriner İnkontinans, Yaşam Kalitesi, Sağlık Arama Davranışı.

Anahtar Kelimeler

Üriner inkontinans, yaşam kalitesi, sağlık arama davranışı

Quality of Life and Health Seeking Behaviors of Women with Urinary Incontinence

Öz

Aim: The study was conducted for the purpose of determining the life quality of the women with urinary incontinence as well as the health-seeking behaviors of women.

Method: Samples of the study consisted of 292 women with urinary incontinence, aging 20 and above, living in Bagcilar, Istanbul from November 2011 to February 2012. Data were collected by home visits and by the method of interviewing, using questionnaire form, Urogenital Distress Inventory – UDI and Incontinence Impact Questionnaire- IIQ to determine socio-demographical attributes, gynecological and obstetrical histories, general health status and health seeking behaviors of women against urinary incontinence.

Results: It was found that more than half of women aging 38,55±13,44 on the average suffered from urinary incontinence for about 3 years and 66,4% never consulted a physician with complaint of urinary incontinence. It was determined that women did not used to participate in out-of-home social activities and felt sense of frustration (disappointment) intensely because of urinary incontinence. From IIQ-7 scale sub-dimensions, the mean of their social activity/relations scores was determined as 18,57±10,08 and the mean of IIQ-7 emotional health scores as 29,19 ±21,46. It was found that Postmenopausal women experience complaint of urinary incontinence more often than premenopausal women and their life quality is more adversely affected (p>0.05).

Conclusion: It was found in the study that, although more than half of women has been suffering from urinary incontinence for about 3 years and their life quality has been affected adversely, the rate of consulting a physician has been low. Early detection of urinary incontinence and guidance to treatment are important. It is among the midwifes’ and nurses’ primary responsibilities in women health promotion to prevent development of urinary incontinence and to play an active role in treatment of women having such problem.

Key Words: Urinary incontinence, quality of life, health seeking behavior

Anahtar Kelimeler

Urinary incontinence, quality of life, health seeking behavior

Kaynakça

• Abrams, P. ve ark. (2002). The standardisation of terminology of lower urinary tract function: Report from the standardisation sub- committee of the International Continence Society. Neurourology and Urodynamics, 21:167-178.
• Acar, N. B., Yurtsever, S. (2010). Üriner inkontinansı olan yaşlı ka- dınlarda yaşam kalitesi ve depresyon arasındaki ilişki. Yükseklisans
• Tezi, Mersin Üniversitesi Anabilim Dalı Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Mersin. Aslan, E. (1999). Stres inkontinansta ped testin önemi ve bu soru- nun yaşam kalitesine etkisi. Yükseklisans Tezi, İstanbul Üniversite- si Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aslan, E. (2002). Üriner inkontinansın yaşam kalitesi üzerine et- kisi. Kızılkaya Beji, N. (Ed.). Kadınlarda Üriner İnkontinans ve Hemşirelik Yaklaşımı. F.N. Hemşirelik Yüksekokulu Yayını, Emek
• Matbaacılık, İstanbul, 51-60. Başaran, S., Güzel, R., Sarpel, T. (2005). Yaşam kalitesi ve sağ- lık sonuçlarını değerlendirme ölçütleri. Romatizma Dergisi, 20(1): 55
• Beji, K. N., Özbaş, A., Aslan, E., Bilgiç, D., Erkan, H. (2010).
• Overview of social impact of urinary incontinence with a focus on Turkish women. Urologic Nursing, 30(6): 327-335. Bush, T. A., Castellucci, D. T., Phillips, C. (2001). Exploring women’s beliefs regarding urinary incontinence. Urologic Nursing, 21(3): 211-218.
• Charalambous, S., Trantafylidis, A. (2009). Impact of urinary in- contience on quality of life. Pelviperineology, 28: 51-53.
• Çam, C., Sakallı, M., Ay, P., Cam, M., Karateke, A. ( 2007). Vali- dation of the short forms of the Incontinence Impact Questionnaire
• (IIQ-7) and the Urogenital Distress Inventory (UDI-6) in a Turkish population. Neurourol Urodyn, 26(1): 129-133. Dinç, A., Beji, K. N. (2008). Gebelik, doğum ve doğum sonrası dönemlerde üriner inkontinans ve korunma yolları. İ.Ü.F.N. Hem. Derg., 16(62): 143-149.
• Eryılmaz, Y. H. (2008). Pelvik bozukluklar. Şirin, A. (Ed.). Kadın
• Sağlığı. Bedray Basın Yayıncılık Ltd. Şti., İstanbul, 198-233. Güler, T. C. (2006). Doğurgan çağda kadınlarda görülen üriner in- kontinansın sağlık, sosyal, seksüel ve yaşam kalitesi üzerine etkisi- nin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sağ- lık Bilimleri Enstitüsü Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı, Denizli.
• Güneş, G., Güneş, A., Pehlivan, E. (2000). Malatya Yeşilyurt sağlık ocağı bölgesindeki erişkin kadınlarda üriner inkontinans prevalan- sı ve etkili faktörler. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi, 7(1): 54-57.
• Hagglund, D., Walker-Engström, L. M., Larsson, G., Leppert, J. (2007). Reasons why women with long-term urinary incontinence do not seek professional help: A cross-sectional population-based cohort study. International Urogynecology Journal,14(5): 296-304.
• Horrocks, S., Somerset, M., Stoddart, H., Peters, T. J. (2004). What prevents older people fom seeking treatment for urinary inconti- nence? Aqualitative exploration of barriers to the use of community community continence services. Family Practice, 21(2): 689-696.
• Hunskaar, S., Lose, G., Sykes, S., Voss, S. (2004). The prevalen- ce of urinary incontinence in women in four European countries . BJU, 93(3): 324-330.
• Howard, F., Steggall, M. (2010). Urinary incontinence in wo- men: Quality of life and help-seeking. British Journal of Nursing, 19(12): 742-749.
• Kang, Y., Crogan, N. L. (2008). Social and cultural construction of urinary incontinence among Korean-American elderly women. Ge- riatric Nursing, 29(2): 105-111.
• Kinchen, K. S. ve ark. (2003). Factors associated with women’s decisions to seek treatment for urinary incontinence. Journal of Women’s Health, 12(7): 687-697.
• Koçak, I., Okyay, P., Dündar, M., Erol, H., Beser, E. (2005). Fema- le urinary incontinence in the west of Turkey: Prevalence, risk fac- tors and impact on quality of life. European Urolog, 48: 634–641.
• Kök, G., Şenel, N., Akyüz, A. (2006). GATA jinekoloji poliklini- ğine başvuran 20 yaş üstü kadınların üriner inkontinans açısından farkındalık durumlarının değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 48(3): 132-136.
• Mutlu, N. (2006) Üniversite öğrencilerinin sağlık davranışlarıyla ilgili sorumluluk algıları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi
• Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Özerdoğan, N., Beji, K. N., Yalçın, Ö. (2004). Urinary incontinen- ce: Its prevelance, risk factors, effects on the quality of life in Tur- key. Gynecol Obstet Invest, 58: 145-150.
• Saleh, N., Bener, A., Khenyab, N., Mansori, Z., Muraikki, A. (2005). Prevalence, awareness and determinants of health care- seeking behaviour for urinary incontinence in Qatari women: Neg- lected problem? The European Menopause Journal, 50: 58-65.
• Terzi, H., Terzi, R., Kale, A. (2013). 18 yaş üstü kadınlarda üriner inkontinans sıklığı ve etkileyen faktörler. Ege Tıp Dergisi, 52(1): 15
• Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) (2013). Sağlık Ba- kanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü.
• Hacettepe Üniversitesi, Nüfus Etüdleri Enstitüsü, Ankara. Wyman, F., Harkins, W., Chai, C. (1987). Psycohosocial impact of urinary incontinence in women. Obstetrics and Gynecology, 70(3): 378-3