Gestasyonel Diyabet Gelişen Gebelerin Postpartum Süreçte Diyabet Taramasına Gitmelerini Etkileyen Faktörler

Yıl 2014, Cilt: 22 Sayı: 3, 159 - 167, 28.01.2015

Meltem Mecdi , Nezihe Kızılkaya Beji

Öz

Amaç: Bu çalışma gestasyonel diyabet tanısı alan kadınların postpartum diyabet taramasına gitmelerini kolaylaştırıcı ve engelleyici faktörleri belirlemek amacıyla planlanmıştır.

Yöntem: Araştırmanın evrenini, İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı’nda Ocak 2008- Ocak 2012 tarihleri arasında gestasyonel diyabet tedavisi gören kadınlar oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini çalışmayı kabul eden 111gestasyonel diyabet öyküsü olan kadın oluşturmaktadır. Çalışmada veriler araştırmacı tarafından hazırlanan anket formu kullanılarak elde edilmiştir. Anket formunda; demografi k ve obstetrik özellikler, gestasyonel diyabet, postpartum tarama, taramaya gitmeyi engelleyici faktörler ve taramaya gitmeyi kolaylaştırıcı faktörlere ilişkin sorular yer almaktadır. İstatistlik analizde Mann-Whitney U test, Chi-Square test and Wilcoxon test kullanılmıştır.

Bulgular: Kadınların yaş ortalaması 34.25±5.67, paritesi 1.98±1.09, gebelik öncesi beden kitle indeksi 26.95±4.12’dir. Kadınların %38.7’si (n:43) postpartum diyabet taramasına gittiğini belirtmiştir. Taramaya giden kadınların %12.6’sına (n:14) Tip 2 diyabetes mellitus tanısı konulduğu saptanmıştır. Katılımcılar diyabet taramasına gitmeyi kolaylaştırıcı faktör olarak en fazla; testin gerekliliğinin farkında olma %55.8 (n:24), diyabet ekibi tarafından takip edilme %34.9 (n:15), ailede diyabet hastası- nın olması %25.6 (n:11), engelleyici faktör olarak ise en fazla; testin gerekliliğinin farkında olmama %57.4 (n:39), bilgi eksikliği %51.5 (n:35), bebeğe bakacak kimsenin olmaması %14.7 (n:10), diğer işlerle çok meşgul olmayı %19.1 (n:15) belirtmiştir.

Sonuç: Postpartum diyabet taramasına gitmeyi kolaylaştırıcı faktörler arasında “farkındalık”, engelleyici faktörler arasında ise “bilgi eksikliği” en önemli faktör olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Gestasyonel diyabet, tip2 diyabetes mellitus, postpartum diyabet taraması, kolaylaştırıcı faktörler, engelleyici faktörler

Factors Affecting Attendance at Postpartum Diabetes Screening in Women with Gestational Diabetes Mellitus

Öz

Aim: This study aimed to examine the barriers and facilitators to attendance at postpartum diabetes screening.

Method: The study sample consisted of women who diagnosed with gestational diabetes at Istanbul University, Department of Gynecology and Obstetrics Clinic between January 2008 to January 2012. The 111 women with GD were included in the sample. The data were obtained using the survey form which occurred by researcher. In form of survey, demographic and obstetric characteristics, gestational diabetes, postpartum screening, about barriers to attending screening and about facilitators to attending screening included questions regarding facilitating factors. We communicated with women person to person by telephone. Instatistical analysis, Chi-Square test, Mann-Whitney U test and Wilcoxon test were used.

Results: The women were average of age 34.25±5.67 years, parity 1.98±1.09, pre-pregnancy body mass index 26.95±4.12. 38.7% (n:43) of women reported postpartum diabetes screeining. As a result of postpartum screening, 12.6% (n:14) women were diagnosed with Type 2 diabetes mellitus. In conclusion, defi ned maximum facilitator factors were; 55.8% (n:24) aware of the need for the screening, 25.6% (n:11) to be patient with diabetes in the family and 34.9% (n:15) medical provider reminders, while maximum barrier factors were 57.4% (n:39) lack of awareness of the need to attend screening, 51.5% (n:35) lack of awareness, 14.7% (n:10) lack of babysitting, 19.1% (n:15) too busy with other issues.

Conclusion: Facilitating postpartum diabetes screening “awareness”, the lack of knowledge of the inhibiting factors determineded to be the most important factor.

Key Words: Gestational diabetes, type 2 diabetes mellitus, postpartum diabetes screeining, facilitators factors, barriers factors.