Hemşirelik Yüksekokulu Birinci Sınıf Öğrencilerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri İle Empati Becerileri Arasındaki İlişki*

Yıl 2014, Cilt: 22 Sayı: 1, 25 - 32, 18.04.2014

Rengin Acaroğlu , Demet Duman

Öz

Amaç: Araştırma hemşirelik yüksekokulu birinci sınıf öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ve empatik becerileri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla gerçekleştirildi.

Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak planlanan araştırmanın örneklemini, bir hemşirelik yüksekokulunda 2008- 2009 eğitim-öğretim yılı bahar yarıyılında öğrenim görmekte olan ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 125 öğrenci oluşturdu. Veriler, öğrencilerin sosyodemografik özelliklerini içeren anket formu, Duygusal Zekâ Değerlendirme Ölçeği ve Empatik Beceri Ölçeği ile toplandı. Elde edilen veriler SPSS 15.0 (Statistical PackagefortheSocialSciences) paket programı ile analiz edildi.

Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 20.04±1.24, %72.8’inin kız öğrencilerden oluştuğu, saptandı. Öğrencilerin duygusal zekâ toplam puan ortalaması 116.0±19.7, empatik beceri puan ortalaması 124.7±14.3 idi. Duygusal zekâ puan ortalaması ile empatik beceri puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönde ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki belirlendi (r=0.664, p<0.01).

Sonuç: Araştırma kapsamına alınan hemşirelik yüksekokulu birinci sınıf öğrencilerinin duygusal zekâ ve empatik beceri düzeylerinin düşük olduğu, duygusal zekâ düzeyleri ile empati becerilerinin birbirini pozitif yönde etkilediği saptandı.

Anahtar Kelimeler: Öğrenci hemşire, duygusal zekâ, empatik beceri

Anahtar Kelimeler

Öğrenci hemşire, duygusal zekâ, empatik beceri.

Kaynakça

• Akerjordet, K., Severinsson, E. (2007). Emotional intelligence: A review of the literature with specific focus on empirical and epistemological perspectives Journalof Clinical Nursing, 16(8): 1405– 14
• Akıncı, A. Ç., Akgün, G. (2011). Kırklareli Üniversitesi Sağlık
• Yüksekokulu hemşirelik öğrencilerinin empatik eğilim ve becerileri. F.Ü. Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(17): 53-65. Akkoç, Z. (2007). Duygusal zekâ. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
• Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş. Arifoğlu, B., Razı, G. S. (2011). Birinci sınıf hemşirelik öğrencilerinin empati ve iletişim becerileriyle iletişim yönetimi dersi akademik başarı puanı arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 4(1): 7-11.
• Augusto Landa, J. M., Lopez-Zafra, E., Berrios Martos, M. P., Aguilar-Luzon Mdel, C. (2008). The relationship between emotional intelligence, occupational stres and health in nurses: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 45(6): 888-90
• Avşar, G., Kaşıkçı, M. (2010). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinde duygusal zekâ düzeyi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(1): 1-6.
• Cevahir, R. ve ark. (2007). Hemşirelik öğrencilerinin devam ettikleri sınıflara göre empatik becerilerinin değerlendirilmesi. 6.Ulusal
• Hemşirelik Öğrencileri “Uluslararası Katılımlı” Kongresi Kitabı, İstanbul Üniversitesi Basım ve Yayınevi, İstanbul. Dökmen, Ü. (1988). Empatinin yeni bir modele dayanılarak ölçülmesi ve psikodrama ile geliştirilmesi. A.Ü. Eğitim Bilimleri Dergisi, 21(1-2): 155-190.
• Ergin, F. (2000). Üniversite öğrencilerinin sahip oldukları duygusal zekâ düzeyi ile 16PF kişilik özelliği arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Freshwater, D., Stickley, T. (2003). The heart of the art: Emotional intelligence in nurseeducation. Nursing Inquiry, 11(2): 91-98.
• Goleman, D. (2007). Duygusal Zekâ Neden IQ’dan Daha Önemlidir? Çeviren: B. S. Yüksel, 31.basım, Varlık Yayınları, İstanbul.
• Ioannidou, F., Konstantikaki, V. (2008). Empathy and emotional intelligence: What is it really about? International Journal of CaringSciences, 1(3): 118–123.
• Karabulutlu, E. Y., Yılmaz, S., Yurttaş, A. (2011). Öğrencilerin duygusal zekâ düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2): 75-79.
• Karakaş, A. S., Küçükoğlu, S. (2011). Bir eğitim hastanesinde çalışan hemşirelerin duygusal zekâ düzeyleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi,14(3): 8-13.
• Karakaya, A. D. (2001). Akdeniz Üniversitesi’ndeki hemşirelik öğrencilerinin empati becerileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kaya, H., Keçeci, A. (2004). Bir hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri. İ.Ü. FlorenceNightingale Hemşirelik Dergisi, 13(52): 39-47.
• Kuzu, A., Eker, F. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin duygusal zekâ ve iletişim becerilerinin diğer üniversite öğrencileri ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 3: 14-29.
• McQueen, A. C. H. (2003). Emotional intelligence in nursing work. Journal of Advanced Nursing, 47(1): 101–108.
• Mercer, S. W., Reynolds, W. J. (2002). Empathy and quality of care. British Journal of General Practice, 52: 9-13.
• Mete, S., Gerçek, E. (2005). PDÖ yöntemiyle eğitim gören hemşirelik öğrencilerinin empatik eğilim ve becerilerinin incelenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(2): 11-17.
• Nazik, E., Arslan, S. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin empatik becerileri ile öz duyarlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(4): 69-75.
• Nunes, P., Williams, S., Sa, B., Stevenson, K. (2011). A study of empathy decline in students from five health disciplines during their first year of training. International Journal of MedicalEducation, 2: 12-17.
• Onay, M., Uğur, B. (2011). Sağlıktaki memnuniyetin sessiz sihri: Duygusal zekâ. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2): 23-34.
• Özcan, H. (2012). Hemşirelerin empatik eğilim ve empatik becerileri: Gümüşhane örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2): 60-68.
• Özcan, C. T., Oflaz, F., Çiçek, H. (2008). Mesleki eğitimin hemşirelik öğrencilerinin empati beceri geliştirme düzeyi üzerine etkisi: Uzunlamasına çalışma. 6.Ulusal Hemşirelik Eğitimi “Uluslararası Katılımlı” Kongresi Kitabı, İstanbul Üniversitesi Basım ve Yayınevi, İstanbul.
• Sevindik, F., Uncu, F., Dağ, D. G. (2012). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin duygusal zekâ düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. F.Ü. Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 26(1): 21- 26.
• Stein, S. J., Book, H. E. (2003). Duygusal Zekâ ve Başarının Sırrı.
• Çeviren: M. Işık, Özgür Yayınları, İstanbul. Tutuk, A., Al, D., Doğan, S. (2002). Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerisi ve empati düzeylerinin belirlenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 6(2): 36-41.
• Uygun, E. (2006). Psikiyatri servisinde çalışan hemşirelerin empati beceri düzeylerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
• Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Ünsar, S., Fındık, Ü. Y., Sadırlı Kurt S., Ünsar, S. (2008). Edirne Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri. Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 9(1): 1-15.
• Yılmaz, S. (2007). Duygusal zekâ ve akademik başarı arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Yılmaz, E., Özkan, S. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin duygusal zekâ düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1): 39-52.
• Yurttaş, A. (2001). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin empatik becerileri ile problem çözme becerilerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Ward, J., Cody, J., Schaal, M., Hojat, M. (2012). The empathy enigma: An empiricalstudy of decline in empathy among under graduate nursing students. Journal of Professional Nursing, 28(1): 34–40. Zeidner, M., Matthews, G., Roberts, R. D. (2004). Emotional intelligence in theworkplace: A critical review. Applied Psychology, 53(3): 371–399.