Hastaların İnternet Kullanımı ve Elektronik Ortamdaki Sağlık Bilgilerine Erişim Davranışları

Yıl 2014, Cilt: 22 Sayı: 1, 46 - 52, 18.04.2014

Haluk Zülfikar

Öz

İnternet dünyasındaki hızlı değişim sağlık sektöründe de kendini göstermiş ve hastalıkların teşhis ve tedavisinin yanında, hasta algıları, tutum ve davranışlarında da değişmelere sebep olmuştur. Daha önce pasif bilgi alıcısı konumunda olan hastalar, yapısal değişimle aktif bilgi tüketicilerine dönüşerek, hasta ve sağlık personeli arasındaki ilişkilerinde farklılaş- maların ortaya çıkmasını sağlamıştır. Daha aktif ve etkin bu yeni hasta modeli, tedavi sürecinde uzmanla kolkola hareket eden bir hasta tavrının ortaya çıkma- sını mümkün kılmıştır. Zaman yetersizliğinden kendisine verilemeyen eksik bilgileri internet üzerinden tamamlayabilen, doktor tarafından söylenemeyen kötü bilgilere erişebilen bu hasta profili, aynı zamanda hekimin mesleki yetkinlik ve ye- terliliklerini de sorgulayan bir özellik göstermektedir. Nitekim hekimlerin %13,6’sı her gün, %36,4’sı ise haftada en az bir hastasının internetten elde ettiği bilgiyi kendisiyle tartışmak istediğini belirtmektedir. Ayrıca anahtar kelimeler kullanarak ve ağırlıklı olarak arama motorları üzerinden sağlık bilgisi aramakta olan bu has- taların, doğruluğu sorgulanabilen, çok ve karışık bilgi kümesiyle karşı karşıya kaldığı da tespit edilmektedir. Öte yandan, hastaların internet ve sosyal ağları, daha genel bir ifadeyle elektronik/online iletişim alanlarını kullanarak doğru bilgiye erişimi ve bu bilgiyi doğru kullanımı ile sağlıklı sosyalleşebilmesi ve barışık bir yaşam sürmesi de mümkün olabilmekte- dir. Bu derlemenin amacı, bireylerin hastalıklarını ve onun dolaylı etkilerini yönetebilmeleri için sağlıkla ilgili online tu- tum ve davranışlarını tanımlamaktır. Ayrıca çalışmada, kalıtsal ve nadir görülen hastalıklardan hemofili ve kanama bo- zukluğu hastalıklarına sahip bireylerin internet kullanımı ile ilgili tutum ve davranışları ile ilgili bilgiler de sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Sağlık araştırmaları, hastaların online tutumları, online sağlık bilgisi analizleri.

Anahtar Kelimeler

Sağlık araştırmaları, hastaların online tutumları, online sağlık bilgisi analizleri

The Internet Usage Behaviour and Access Patterns of the Patients to the Health Information on the Internet

Öz

The fast change in the world of internet is also revealed in health sector which led to changes in both the diagnosis and treatment of illnesses together with some particular changes in patients’ perceptions, attitude and behaviour. The patients who once used to be just passive information receivers have turned into active information users based on this structural change and this, in turn, led to differentiations in patient-medical doctor relationships. This new type of patient, who is more active and efficient, is also in close contact with their doctor during the treatment process. This new patient profile also has a new set of behaviour as to seek the missing parts of the information which has not been adequately provided by the doctors due to time constraints and/or access the negative aspects of the informati- on not provided by the doctors in addition to questioning the professional competence and expertise of their doctors. As a matter of fact the 13,6 % of the doctors state that every day at least one patient demands to discuss a piece of informati- on they have gathered from the internet with themselves whereas 36,4 % of the doctors state that every week at least one patient demands to discuss a piece of information they have access over the internet with themselves. Additionally, it was also found out that these patients who are searching for health related information by means of some key words, are, from time to time, faced with some complex clusters of information whose accuracy needs to be questio- ned. In this respect, it is highly probable that the internet and the social networks can prove to be useful for the patients to access the accurate information, to socialize properly and to lead peaceful lives. The purpose of this study is to examine the online behaviour and attitudes of the patients which are indispensable in the way that these individuals can manage their illnesses and their related impacts. Additionally, in the present study, pati- ents with hereditary and rarely encountered diseases such as haemophilia and bleeding disorders have been observed on the basis of their behaviour and attitudes together with their detailed and confidential information.

Keywords: Health research, online attitudes of patients, online health information analyses.

Kaynakça

• Bass, S. B. ve ark. (2006). Relatioship of ınternet health ınforma
• tion use with patient behavior and self-efficacy: Experiences of
• newly diagnosed cancer patients who contact the national cancer
• ınstitute’s cancer information service. Journal of Health Communi
• cation, 11(2): 219-236.
• Barlow, J. H., Stapley, J., Ellard, D. R., Gilchrist, M. (2007). Infor- mation and self-management needs of people living with bleeding disorders: A survey. Hemophilia, 13: 264-270.
• Broom, A.(2005). Virtually he@lthy: The impact of internet use on disease experience and the doctor-patient relationship. Qualitative Health Research, 15(3): 325-345.
• Eysenbach, G. (2003). The impact of the internet on cancer outco- mes. CA Cancer J Clin., 53(6): 356–371.
• Internet World Stats (IWS) (2013). Internet Usage & Populati- on Statistics 2012, http://www.internetworldstats.com/stats.htm (31.12.2013)
• Khair, K., Holland, M., Carrington, S. (2012). Social networking for adolescents with severe haemphilia. Haemophilia,18(3): 290-296.
• Kiley, R. (2002). Does the internet harm health? British Medical Journal, 26(324): 235-241.
• Lee, C. A. (1998). World Federation of Haemophilia Developing World Programmes. Haemophilia, 4(2): 259-263.
• Mullan Mc, M. (2006).Patients using the internet to obtain health information: How this affects the patients-health professional rela- tionship. Patient Education &Counseling, 63(1): 24-28.
• Murray, E. ve ark. (2003). The impact of health information on the internet on health care and the physician-patient relationship: National US Survey. Journal of Medical Internet Research, 5(3): 1727-1734.
• Nicholas, D., Huntington, P., Gunter, B., Russell, C., Withey, R. (2003). The British and their use of the web for health information and advice: A survey. Aslib Proc., 55(5/6): 261–276.
• Pew Internet&American Life Project (PIALP) (2009). Health In- formation on the Internet, U.S.
• Schwartz, K. L. ve ark. (2006). Family medicine patients’ use of the ınternet for health ınformation: A metronet study. Journal of Ameri- can Board of Family Medicine: JABFM, 19(1): 39-45.
• Türkiye İstatsitik Kurumu (TÜİK) (2013). Hanehalkı Bilişim Tek- nolojileri Kullanım Araştırması, Ankara.
• Wanless, D. (2002). Securing our future health: Taking a Long Term View-Final Report. HMGO The Public Unquiry Unit, London.