Oral Health of Patients with Type 2 Diabetes and the Quality of Life Regarding Oral Health

Yıl 2018, Cilt: 26 Sayı: 2, 103 - 113, 28.06.2018

Azime Karakoç Kumsar , Feride Taşkın Yılmaz

Öz

Aim: This study was conducted to identify the factors affecting the oral health of patients with type 2 diabetes and to determine the relationship between oral health and the quality of life.

Method: This cross-sectional descriptive study included 158 patients with diabetes who visited the endocrinology and metabolism polyclinic of a university hospital. Data were collected using patient diagnosis form, Oral Assessment Guide, and the Scale of the Oral Health Related Quality of Life. Pearson’s correlation analysis, percentage, average, Student’s t-test, and Kruskal–Wallis test were used to evaluate the data.

Results: The average age of the patients was 59.72±9.33 years, and the average disease duration was 10.06±7.27 years. Among the patients, 62.2% stated that their oral health became worse after they were diagnosed with diabetes. Patients’ the point average of the oral health was found to be at risk in terms of mucositis development (11.46±2.35), and the quality of life in terms of oral health was in the medium level (45.37±8.09). No statistically significant relationship was observed between the point average of the quality of life in terms of oral health and the patients’ age, the presence of another chronic disease, the duration of the disease, and metabolic parameters (p>0.05). However, male patients with diabetes and participants who graduated from middle school had a relatively higher point average of the quality of life in terms of oral health (p<0.05).

Conclusion: Patients with diabetes had poor oral health and poor quality of life in terms of oral health. Gender and education level affected the quality of life in terms of oral health.

Anahtar Kelimeler

Diabetes, oral health, periodontal disease, quality of life

Tip 2 Diyabetli Bireylerde Ağız Sağlığı ve Ağız Sağlığı ile İlişkili Yaşam Kalitesi

Öz

Amaç: Çalışma, tip 2 diyabetli bireylerde ağız sağlığının, ağız sağlığı ile ilişkili yaşam kalitesinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.

Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki araştırmaya bir üniversite hastanesinin endokrinoloji ve metabolizma  polikliniğine başvuran 158 diyabetli birey katılmıştır. Veriler, hasta tanılama formu, Ağız Değerlendirme Rehberi ve Ağız Sağlığı ile İlişkili Yaşam Kalitesi Ölçeği ile elde edilmiştir. Verilerin değerlendirmesinde yüzdelik, ortalama, Pearson korelasyon analizi, Student t testi ve Kruskal Wallis testi kullanılmıştır.

Bulgular: Bireylerin yaş ortalaması 59.72±9.33 ve hastalık süresi ortalaması 10.06±7.27 yıldır. Katılımcıların %62.6’sı diyabet tanısı aldıktan sonra ağız sağlığında bozulma olduğunu belirtmiştir. Bireylerin ağız sağlığı (11.46±2.35) mukozit gelişimi açısından risk durumunda olup ağız sağlığı ile ilişkili yaşam kalitesi (45.37±8.09) orta düzeydedir. Bireylerin yaşı, başka kronik hastalık varlığı, hastalık süresi, metabolik parametreleri ile ağız sağlığı ile ilişkili yaşam kalitesi puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0.05). Ancak erkek diyabetli bireylerin ve ortaöğretim mezunu olan bireylerin ağız sağlığı ile ilişkili yaşam kalitesi puan ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05).

Sonuç: Diyabetli bireylerin ağız sağlığının ve ağız sağlığı ile ilişkili yaşam kalitesinin iyi düzeyde olmadığı, cinsiyetin ve eğitim düzeyinin ağız sağlığı ile ilişkili yaşam kalitesini etkilediği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Diyabet, ağız sağlığı, periodontal hastalık, yaşam kalitesi

Kaynakça

• Allen, E. M., Ziada, H. M., O’halloran, D., Clerehugh, V., & Allen, P. F. (2008). Attitudes, awareness and oral health related quality of life in patients with diabetes. Journal of Oral Rehabilitation, 35(3), 218–223.
• Aydıntuğ, Y. S., Şençimen, M., Bayar, G. R., Mutlu, İ. ve Gülses, A. (2010). Ağız, diş, çene hastalıkları ve cerrahisi polikliniğine başvuran erişkin hastalarda çeşitli sistemik hastalıkların görülme sıklıkları. Gülhane Tıp Dergisi, 52(1), 7–10.
• Borgnakke, W. S., Anderson, P. F., Shannon, C., & Jivanescu, A. (2015). Is there a relationship between oral health and diabetic neuropathy? Current Diabetes Reports, 15(1), 93.
• Borgnakke, W. S., Ylostalo, P. V., Taylor, G. W., & Genco, R. J. (2013). Effect of periodontal disease on diabetes: Systematic review of epidemiologic observational evidence. Journal of Periodontology, 84(4), 135–152.
• Caglayan, F., Altun, O., Miloglu, O., Kaya, M. D., & Yilmaz, A. B. (2009). Correlation between oral health-related quality of life (OHQoL)and oral disorders in a Turkish patient population. Medicina Oral Patologia Oral y Cirugia Bucal, 14(11), 573–578.
• Can, G. (2007). Mukozit. G. Can (Ed.). Onkoloji hemşireliğinde kanıta dayalı semptom yönetimi içinde (s. 86–87). İstanbul: 3P-Pharma Publication Planning.
• Choi, Y. H., Mckeown, R. E., Mayer-Davis, E. J., Liese, A. D., Song, K. B., & Merchant, A. T. (2011). Association between periodontitis and impaired fasting glucose and diabetes. Diabetes Care, 34(2), 381–386.
• Costa, K. L., Taboza, Z. A., Angelino, G. B., Silveira, V. R., Montenegro, R. Jr., Haas, A. N., & Rego, R. O. (2017). Influence of periodontal disease on changes of glycated hemoglobin levels in patients with type 2 diabetes mellitus: A retrospective cohort study. Journal of Periodontology, 88(1), 17–25.
• Çolak, H., Dülgergil, Ç. T. ve Serdaroğlu, İ. (2010). Ağız ve diş hastalıklarının medikal, psikososyal ve ekonomik etkilerinin değerlendirilmesi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 1(2), 63–89.
• De Pinho, A. M. S., Borges, C. M., De Abreu, M. H., & Vargas, A. M. D. (2012). Impact of periodontal disease on the quality of life of diabetics based on different clinical diagnostic criteria. International Journal of Dentistry, 2012, 1–8.
• Hatipoğlu, M. G., Hatipoğlu, H. ve Pekkan, G. (2012). Bir üniversite hastanesi diş hekimliği birimine başvuran hastaların anamnez formlarının değerlendirilmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 54–58.
• Jawed, M., Shahid, S. M., Qader, S. A., & Azhar, A. (2011). Dental caries in diabetes mellitus: Role of salivary flow rate and minerals. Journal of Diabetes Complications, 25(3), 183–186.
• Lalla, E., Cheng, B., Lal, S., Tucker, S., Greenberg, E., Goland, R., & Lamster, I. B. (2006). Periodontal changes in children and adolescents with diabetes: A case-control study. Diabetes Care, 29(2), 295–299.
• Lamster, I. B., Lalla, E., Borgnakke, W. S., & Taylor, G. W. (2008). The relationship between oral health and diabetes mellitus. The Journal of American Dental Association, 139(5), 19–24.
• Löe, H. (1993). Periodontal disease: The sixth complication of diabetes mellitus. Diabetes Care, 16(1), 329–334.
• Mumcu, G., Inanç, N., Ergun, T., Ikiz, K., Gunes, M., Islek, U. … Direskeneli, H. (2006). Oral health related quality of life is affected by disease activity in Behçet’s disease. Oral Disease, 12(2), 145–151.
• Oksay-Şahin, A. (2015). Diyabetli bireylerde cilt, ağız ve diş bakımı. Turkiye Klinikleri Journal of Internal Medicine Nursing-Special Topics, 1(3), 49–57.
• Petersen, P. E., Bourgeois, D., Ogawa, H., Estupinan-Day, S., & Ndiaye, C. (2005). The global burden of oral diseases and risks to oral health. Bulletin of The World Health Organization, 83(9), 661–669.
• Poyrazoğlu, Ş., Saka, N., Yeşil, S., Kafaoğlu, M. ve Fıratlı, E.(2009). Tip 1 diyabetli hastaların periodontal hastalık açısından değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi, 9(1), 25–28.
• Sandberg, G. E., Sundberg, H. E., Fjellstrom, C. A., & Wikblad, K. F. (2000). Type 2 diabetes and oral health A comparison between diabetic and non-diabetic subjects. Diabetes Research and Clinical Practice, 50(1), 27–34.
• Sandberg, G. E., & Wikblad, K. F. (2003). Oral health and health-related quality of life in type 2 diabetic patients and non-diabetic controls. Acta Odontologica, 61(3), 141–148.
• Simpson, T. C., Needleman, I., Wild, S. H., Moles, D. R., & Mills, E. J. (2010). Treatment of periodontal disease for glycaemic control in people with diabetes. Australian Dental Journal, 55(4), 472–474.
• Skamagas, M., Breen, T. L., & LeRoith, D. (2008). Update on diabetes mellitus: prevention, treatment, and association with oral diseases. Oral Dis, 14(2), 105–114.
• Sönmez, S. ve Top, M. (2015). Ağız ve diş sağlığında yaşam kalitesi: Diyabet hastalığının yaşam kalitesi üzerine etkisi. Sosyal Güvenlik Dergisi, 5(2), 189–217.
• Syrjala, A. M., Ylöstalo, P., Niskanen, M. C., & Knuuttila, M. L. (2004). Relation of different measures of psychological characteristics to oral health habits, diabetes adherence and related clinical variables among diabetic patients. European Journal of Oral Sciences, 112(2), 109–114.
• Taylor, G. W., & Borgnakke, W. S. (2008). Periodontal disease: Associations with diabetes, glycemic control and complications. Oral Dis, 14(3), 191–203.
• Tozoğlu, Ü., & Bilge, O. M. (2010). Diyabetes mellitus olgularında oral mukoza bulguları. Düzce Tıp Dergisi, 12(2), 12–16.
• Tozoğlu, Ü. ve Bilge, O. M. (2009). Tip 2 diyabetli hastalarda DMF indeksi, periodontal indeks, tükürük akışı ve tükürük Ph’sının değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 19(3), 145–150.
• Tunalı, M., Erşahan, Ş. ve Aydınbelge, M. (2014). Periodontal hastalık ile diyabet arasında çift yönlü ilişki. Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(1), 28–38.
• World Health Organization (WHO). (2017). Diabetes. Retrieved from http://www.who.int/diabetes/en/