Hemşirelik Öğrencilerinin Empati ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 27 Sayı: 2, 119 - 132, 01.06.2019

Nuray Turan , Hatice Kaya , Aysel Özsaban , Gülsün Özdemir Aydın , Kübra Özçelik Eda Güneş

Öz

DOI: 10.26650/FNJN404701

Amaç: Bu araştırma, hemşirelik
öğrencilerinin empati ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek
amacı ile planlandı.

Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel türde
gerçekleştirilen araştırmanın evrenini bir Hemşirelik Fakültesi’nde 2016-2017
eğitim-öğretim yılında öğrenim gören 1294 öğrenci; örneklemini ise; tabakalı
rastgele örnekleme yöntemi ile belirlenen 290 hemşirelik öğrencisi oluşturdu.
Veriler, “Yapılandırılmış Soru Formu”, “Empatik Beceri Ölçeği B-Formu” ve
“Maslach Tükenmişlik Envanteri-Öğrenci Formu” kullanılarak toplandı.
Araştırmanın yürütüleceği fakülteden yazılı izin ve Etik Kurul’dan etik onay
sağlandı. Veri analizi, SPSS 21.00 programında, tanımlayıcı ve önemlilik
analizi kullanılarak yapıldı.

Bulgular: Öğrencilerin %84.1’i kız, yaş
ortalaması 20.28±1.47 yıldır. Empatik Beceri Ölçeği B-Formu puan ortalaması
143.86±23.93; Maslach Tükenmişlik Envanteri-Öğrenci Formu alt boyutları puan
ortalamaları ise tükenmede 15.11±4,69, duyarsızlaşmada 9.34±3.62, yetkinlikte
ise 12.78±2.67 olduğu saptandı. Öğrencilerin Empatik Beceri Ölçeği puanı ile
Maslach Tükenmişlik Envanteri Duyarsızlaşma alt boyutu puanları arasında istatistiksel
olarak anlamlı düzeyde negatif bir ilişki bulunmaktadır (p<0.05).

Sonuç: Hemşirelik öğrencilerinin
tükenmişlik ve empati becerilerinin orta düzeyde olduğu ve bazı
sosyo-demografik özelliklerin empati ve tükenmişlik düzeylerini etkilediği
belirlendi. 

Cite this article as: Turan, N., Kaya, H.,
Özsaban, A., Özdemir-Aydın, G., Özçelik, K. ve Güneş, E. (2019). Investigation
of the relationship between empathy and burnout levels of nursing students. FNJN
Florence Nightingale Journal of Nursing, 27(2), 119-132.

Anahtar Kelimeler

Empati, tükenmişlik, hemşirelik eğitimi, hemşirelik öğrencileri

Investigation of the Relationship between Empathy and Burnout Levels of Nursing Students

Öz

DOI: 10.26650/FNJN404701

Aim: This research was designed to
determine the relationship between empathy and burnout levels of nursing
students.

Method: The population of this descriptive and
cross-sectional research consisted of 1294 students studying at a Nursing
Faculty in the 2016-2017 academic year and the sampling consisted of 290
nursing students who were selected by the stratified random sampling method.
Data were collected using the “Structured Question Form”, the “Empathic Skill
Scale B-Form” and the “Maslach Burnout Inventory-Student Form”. Written
permission and ethical approval were obtained from the faculty where the
research would be conducted. Data analysis was performed using the descriptive
and significance analysis in the SPSS 21.00 program.

Results: 84.1% of the students were female,
and the average age was 20.28±1.47. It was determined that the mean score of
the Empathic Skill Scale B-Form was 143.86±23.93, and that the mean scores of
the sub-dimensions of the Maslach Burnout Inventory-Student Form were
15.11±4,69 in burnout, 9.34±3.62 in depersonalization, and 12.78±2.67 in
competency. There is a statistically significant relationship between the
Empathic Skill Scale score of nursing students and the Depersonalization
sub-dimension score of the Maslach Burnout Inventory (p<0.05).

Conclusion: It was determined that the
burnout and empathy skills of nursing students were at a moderate level and
that some socio-demographic characteristics affected their empathy and burnout
levels.

Cite this article as: Turan, N., Kaya, H.,
Özsaban, A., Özdemir-Aydın, G., Özçelik, K. ve Güneş, E. (2019). Investigation
of the relationship between empathy and burnout levels of nursing students. FNJN
Florence Nightingale Journal of Nursing, 27(2), 119-132.

Anahtar Kelimeler

Empathy, burnout, nursing education

Kaynakça

• 1. Akansel, N., Tunkc, G.Ç., Özdemir, A. & Tugutlu, Z.(2012). Assesment of burnout levels among working undergraduate nursing students in Turkey: being a full time employee and student. International Journal of Caring Sciences, 5(3), 328-334.
• 2. Altıok, H.Ö. & Üstün, B. (2013). Hemşirelik öğrencilerinin stres kaynakları. Educational Sciences: Theory & Practice, 13(2), 747-766.
• 3. Arifoğlu, B., & Razı, G. S. (2011). Birinci sınıf hemşirelik öğrencilerinin empati ve iletişim becerileriyle iletişim yönetimi dersi akademik başarı puanı arasındaki ilişki. DEUHYO ED, 4(1), 7-11.
• 4. Ay, F. (2006). Lisans eğitiminin hemşirelik öğrencilerinin empati beceri düzeyine etkisinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 22 (1), 95-105.
• 5. Aydın, D., Akay, B., & Baydemir, S. (2017). Hemşirelik öğrencilerinde tükenmişlik ve etkileyen faktörler. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 7(1), 19-23.
• 6. Bas-Sarmiento, P., Fernández-Gutiérrez, M., Baena-Baños, M., & Romero-Sánchez J. M.(2017). Efficacy of empathy training in nursing students: A quasi-experimental study. Nurse Education Today, 59, 59-65.
• 7. Cunico, L., Sartori, R., Marognolli, O., & Meneghini, A. M. (2012). Developing empathy in nursing students: a cohort longitudinal study. J Clin Nurs, 21(13-14), 2016-2025.
• 8. Çapri, B., Gündüz, B., & Gökçakan, Z. (2011). Maslach Tükenmişlik Envanteri-Ögrenci Formu'nun (MTE-ÖF) Türkçe'ye uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40), 134-147.
• 9. Çapri, B., & Sönmez, G. Y. (2013). Lise öğrencilerinin tükenmişlik puanlarının sosyo-demografik değişkenler, psikolojik belirtiler ve bağlanma stilleri açısından incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 10(2), 195-218.
• 10. Çapulcuoğlu, U., & Gündüz, B. (2013). Lise öğrencilerinde tükenmişliğin cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü ve algılanan akademik başarı değişkenlerine göre incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 12-24.
• 11. Çınar, N., Cevahir, R., Şahin, S., Sözeri, C., & Kuğuoğlu, S. (2007). Evaluation of the empathic skills of nursing students with respect to the classes they are attending. Revista Eletrônica de Enfermagem, 9(3), 588-595.
• 12. Dökmen, Ü. (1988). Empatinin yeni bir modele dayanılarak ölçülmesi ve psikodrama ile geliştirilmesi. A.Ü. Eğitim Bilimleri Dergisi, 21(1-2): 155-190.
• 13. Dökmen, Ü. (1997). İletişim çatışmaları ve empati, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• 14. Dökmen, Ü. (2008). Sanatta ve günlük yaşamda iletişim çatışmaları ve empati. (55. bs.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• 15. Duman, D., & Acaroğlu, R.(2014). Hemşirelik yüksekokulu birinci sınıf öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile empati becerileri arasındaki ilişki. F.N. Hem. Derg, 22 (1), 25-32.
• 16. Ferri, P., Guerra, E., Marcheselli, L., Cunico, L., & Di Lorenzo, R. (2015). Empathy and burnout: an analytic cross-sectional study among nurses and nursing students, 9, 86, 104-15.
• 17. Gündüz, B., Çapri, B., & Gökçakan, Z.(2012). Üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 38-55.
• 18. Hansen, N., Sverke, M., & Naswall, K.(2009). Predicting nurse burnout from demands and resources in three acute care hospitals under forms of ownership: A cross-sectional questionnaire survey, Interational Journal of Nursing Studies, 46(1), 95-106.
• 19. Kaya, Ş.D., & Arıöz, A.(2014). Ebe ve hemşire öğrencilerinde tükenmişlik düzeyi ve etkileyen faktörler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31, 89-99.
• 20. Kaya, N., Aştı, T., Acaroğlu, R., Kaya, H., & Şendir, M. (2006). Hemşire öğrencilerin sosyotropik-otonomik kişilik özellikleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(3), 1-11.
• 21. Kaya, N., Kaya, H., Ayık, Saliye E., & Uygur, E. (2010). Bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (1), 401-419.
• 22. Mete, S. & Gerçek, E. (2005). PDÖ yöntemiyle eğitim gören hemşirelik öğrencilerinin empatik eğilim ve becerilerinin değerlendirilmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 9(2), 11-17.
• 23. Özyazıcıoğlu, N., Aydınoğlu, N., & Aytekin, G. (2009). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin empatik ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12 (3), 46-53.
• 24. Pınar, Ş.E., Bilgiç, D., Demirel, G., Akyüz, M.B., Karatepe, C., & Sevim, D.(2015). Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. TAF Prev Med Bull, 14, 4, 284-292.
• 25. Sabancıoğulları, S., Kelleci, M., Doğan, S., & Gölbaşı, Z. (2007). Entegre eğitim programında öğrenim gören hemşirelik öğrencilerinin empatik eğilim düzeylerinin yıllara göre incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(2), 1-6.
• 26. Şahin, Z.A., & Özdemir, F.K. (2015). Hemşirelerin iletişim ve empati beceri düzeylerinin belirlenmesi. JAREN, 1(1), 1-7.
• 27. Taleghani, F., Ashouri, E., & Saburi, M. (2017). Empathy, burnout, demographic variables and their relationships in oncology nurses. Iran J Nurs Midwifery Res, 22(1), 41.
• 28. Tansel B.(2015). Üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(2), 241-268.
• 29. Tutuk, A., Al, D. ve Doğan, S.(2002). Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerisi ve empati düzeylerinin belirlenmesi. C. Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 6 (2), 36-41.
• 30. Uygun, E. (2006). Psikiyatri servisinde çalışan hemşirelerin empati beceri düzeylerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). Erişim adresi: https://tez.yok. gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• 31. Watson, J. (2002). Assessing and measuring caring in nursing and health science. New York: Springer Publishing Company.
• 32. Watson, R., Deary, I., Thompson, D.,& Li, G. (2008). A study of stres and burnout nursing student in Hong Kong: A questionnaire survey. Internetional Journal of Nursing Studies 45, 1534-1542.
• 33. Williams, J.,& Stickley, T. (2010). Empathy and nurse education. Nurse Education Today, 30, 752-755.
• 34. Yılmaz, E. & Özkan, S. (2009). Hemşirelik öğrencilerinin empatik beceri ve iletişim beceri düzeyleri ile bireysel özellikleri arasındaki ilişki.Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 25(1), 37-50.
• 35. Yiğitbaş, Ç., Deveci, S.E., Açık, Y., Ozan, A.T., & Oğuzöncül, A.F. (2013). Sağlık eğitimi alan bir grup öğrencinin empatik eğilim ve becerisi. S.D.Ü Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), 7-13.