Multiple Sklerozlu Hastalarda Yorgunluk ve Hemşirelik Bakımı

Yıl 2011, Cilt: 19 Sayı: 2, 105 - 108, 13.07.2011

Nuray Dayapoğlu , Mehtap Tan Nuray Dayapoğlu

Öz

Multiple sklerozlu bireyler arasında yorgunluk yaygın bir problemdir ve hastalığın en ciddi semptomlarından birisidir.
Hastaların yorgunlukla baş etmesinde sağlık ekibi ve yakın çevresinin birlikte hareket etmesi önemlidir. Sağlık ekibi içinde
yer alan hemşireler; hastalarının ruhsal ve fiziksel iyilik halinin sürdürülmesinden sorumlu olup, bireylere danışmanlık
ve eğitim hizmeti vermekle yükümlüdür

Anahtar Kelimeler

Multiple skleroz, yorgunluk, hemşirelik

Fatigue in Multiple Sclerosis Patients and Nursing Care

Öz

Fatigue is a common problem among individuals with Multiple Sclerosis, and it is one of the severe symptoms of the disease. It is important that the health care team and the patient’s relatives and friends act together for the patient’s coping with fatigue. Nurses in the health care team are responsible for maintaining the patients’ mental and physical well being and they are required to provide the individuals with consultancy and training services.

Anahtar Kelimeler

Multiple sclerosis, fatigue, nursing

Kaynakça

• Akdemir, N. (2005). Dinlenme ve uyku düzensizliklerinde hemşi- relik bakımı. Akdemir, N., Birol, L. (Eds). İç Hastalıkları ve Hem- şirelik Bakımı. Sistem Ofset, Ankara, 129-132.
• Albayrak, A. (2006). Multiple Skleroz. Egemen, N., Arslantaş, A. (Eds). Nörolojik Bilimler Hemşireliği. Gözde Ofset, Ankara, 57-70. Bakshi, R. (2003). Fatigue associated with multiple sclerosis: diag- nosis, impact and management. Multiple Sclerosis,1–9.
• Baltaş, A., Baltaş, Z. (2000). Stres ve Başa Çıkma Yolları. Remzi Kitabevi, İstanbul, 133-140, 186-199.
• Beyazova, M., Gökçe, K. Y., Öncel, S. (2000). Multiple skleroz re- habilitasyonu. Gökçe, K.Y.(ed). Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon. Güneş Kitabevi, Ankara, 1963-1975.
• Bol, Y., Duits, A., Hupperts, M. M. R., Vlaeyen, W. S. J., Verhey, R. J. F. (2009). The Psychology of fatigue in patients with multiple sclerosos: A Review. Journal of Psychosomatic Research, 66: 3–11. Bulumhardt, L. D. (2004). Dictionary of Multiple Sclerosis. Martin Dunitz, Taylor-Francis Group, London and Newyork, 70-71.
• Chalder, T. (2003). Development of fatigue scale. Journal of Psychomatic Research, 37(2): 147-153.
• Chwastiak, A. L. ve ark. (2005). Fatigue and psychiatric illnessin a large community sample of persons with multiple sclerosis. Journal of Psychosomatic Research, 59: 291–298.
• Comi, G., Leocani, L., Rossi, P., Colombo, B. (2001). Physiopat- hology and treatment of fatigue in multiple sclerosis. J Neurol., 248: 174-179.
• Costello, K., Harris, C. (2003). Differantional diagnosis and mana- gement of fatigue in multiple sclerosis. Journal of Neuroscience Nursing, 35(3): 139-148.
• Courtney, S.W. (2006). All about multiple sclerosis. 3rd Ed., New Jersey, 1-16.
• Ertürk, Ö. (2004). Yorgunluk (Fatigue) ve Multiple Skleroz. Yaşam- sal, 1(2): 11-12.
• Flensner, G. (2001). The cooling suit: Case studies of its influence on fatigue among eight individuals with multiple sclerosis. Journal Advanced of Nursing, 37(6): 541-550.
• Gilroy, J. (2002). Temel Nöroloji. Çeviren: R. Karabudak, Güneş Kitabevi, Ankara.
• Howe, J. A., Gomperts, M. (2006). Aerobic testing and training for persons with multiple sclerosis: A review with clinical recommen- dations. Physiotherapy Canada, 58(4): 259-270.
• Karadakovan, A. (2010). Sinir Sisteminin Tanılama Yöntemleri. Ka- radakovan, A., Arslan F.E. (eds). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Nobel Kitabevi, Adana, 1153-1274.
• Karlein, M. G., Denise, T. D., Jozien, M. (2002). Rehiprocal relati- onships with physical disabilities and depression. Journal of Psycho- somatic Research, 53: 775-781.
• Krupp, L. B. (Ed.) (2004). Appendix. Minimizing Fatigue by Con- serving Energy. Demos Company, New York, 85- 88.
• Lisak, D. (2001). Overviev of semptomatic management of multiple sclerosis. Journal of Neuroscience Nursing, 33(5): 224-230.
• Mirza, M. (2002). Multipl sklerozun etyolojisi ve epidemiyolojisi. Erciyes Tıp Dergisi, 24(1): 40-47.
• Pittion-Vouyovitch, S. ve ark. (2006). Fatigue in multiple sclerosis is related to disability, depression and quality of life. J Neurol Sci., 243(1-2): 39-45.
• Ruth, M., Gary, C., Tuula, T. (2005). Validation of the narcoms re- gistry: Fatigue assesment. Multipl Sclerosis, 11: 583-584.
• Siegert, R. J., Abernethy, D. A. (2005). Depression in multiple scle- rosis: A review. Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychi- atry.
• Sliwa, J. A. (2000). Neuromusculer rehabilitation and electrodiag- nosis: Central neurologic disorders. Archive Physical Medicine and Rehabilitation, 81: 3-12.
• Türkbay, T. G., Yıldırım, Y., Özakbaş, S., Uzuner, F., İdiman, E. (2004). Multiple sklerozlu hastalarda yorgunluk ve yorgunluğun et- kisinin değerlendirilmesi. Türk Nöroloji Dergisi, 10 (6): 515-520. Walker, L., Avant, K. (1995). Strategies for Theory Constructions in Nursing, 3. Baskı, London.
• Ward, N., Winters, S. (2003). Result of a fatigue management prog- ramme in multiple sclerosis. British Journal of Nursing, 12(18): 1075-1080.