Gebelerin Bulantı Kusma ile Baş Etme Yöntemleri

Yıl 2011, Cilt: 19 Sayı: 3, 129 - 134, 04.01.2012

Aynur Kızılırmak Sermin Timur Aynur Kızılırmak

Öz

Amaç: Çalışma gebelerin gebelikte görülen bulantı-kusma (BK) ile baş etme yöntemlerinin belirlenmesi amacıyla yapıldı.
Yöntem: Çalışma Aksaray ilinde Sağlık Bakanlığı’na bağlı Vehbi Şahap Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesinin kadın doğum polikliniklerinde yürütüldü. Çalışmaya 01 Ocak 2010-30 Haziran 2010 tarihleri arasında polikliniklere bulantı kusma şikayeti ile gelen 15-49 yaş grubu gebeler dahil edildi. Çalışma döneminde kriterlere uyan toplam 195 gebe değerlendirmeye alındı. Veri toplama aracı olarak; araştırmacılar tarafından oluşturulan Katılımcı Bilgi Formu ile bulantı kusma şiddetini değerlendiren 3 sorulu “Gebeliğe Özgü Bulantı Kusma Değerlendirme Skalası (Pregnancy-Unique Quantification of Emesis and Nausea-PUGE) kullanıldı.
Bulgular: Gebelerin %69.2’sinin hafif, %30.8’inin orta/ağır düzeyde bulantı ve kusmasının olduğu saptandı. Gebelerin %82.6’sı yemek kokularının, %41’i halsizlik ve yorgunluğun BK’yı artırdığını ifade etti BK’yı hafifletmek için kullanılan yöntemler arasında en fazla (%59) açık havaya çıkmak, (%45.1) uyumak, (%43.6) istirahat etmek, (%38.7) az ve sık yemek yemek ve (%14.4) ilaç kullanmak bildirildi.
Sonuç: Araştırma sonucunda gebelerin bulantı kusma şikayetinin hafif ve orta şiddette olduğu, yemek kokularının, halsizlik ve yorgunluğun yakınmayı artırdığı bu nedenle BK ile baş etmek için açık havaya çıkmayı ve istirahat etmeyi tercih ettikleri saptandı.

Anahtar Kelimeler

Bulantı ve kusma, baş etme yöntemleri, gebelik

Kaynakça

• (ACOG) Practice Bulletin (2004). Nausea and vomiting of preg- nancy. ACOG Practice Bulletin, 103(4): 803-815.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. 8. basım, Pegem Yayıncılık, Ankara, 67-77.
• Cevrioğlu, A. S., Kocak, İ. (2004). Hiperemezis Gravidarum: Tanı ve tedavide güncel yaklaşımlar. TJOD Uzmanlık Sonrası Eğitim Dergisi, 8: 203-210.
• Davis, M. (2004). Nausea and vomiting of pregnancy: An evidence- based review. J Perinat Neonatal Nurs, 18(4): 312-28.
• Ege, E., Eryılmaz, G. (2000). Erken gebelik dönemi bulantı ve kus- ması olan gebelerin günlük yaşam aktivitelerinin etkilenme duru- munun incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 3(1): 1-9.
• Goodwin, T. M. (2002). Nausea and vomiting of pregnancy: An obs- tetric syndrome. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 185(5): 184-189.
• İsbir, G. G., Mete, S. (2009). Gebelikte bulantı ve kusmayı haŞfletmek için kadınların başvurduğu yollar. 9. Uludağ Jinekoloji ve Obstetri Kış Kongresi Kitabı, Bursa, 441.
• Källén, B., Lundberg, G., Aberg, A. (2003). Relationship between vitamin use, smoking, and nausea and vomiting of pregnancy. Acta Obstet Gynecol Scand, 82(10): 916-20.
• King, T. L., Murphy, P. A. (2009). Evidence-based approaches to managing nausea and vomiting in early pregnancy. J Midwifery Womens Health, 6: 430-44.
• Koren, G., Piwko, C., Ahn, E. (2005). Validation studies of the Preg- nancy Unique-QuantiŞcation of Emesis (PUQE) scores. Journal of Obstetrics and Gynaecology, 25(3): 241-244.
• Köken, G. ve ark. (2009). Erken gebelikte bulantı ve kusmaya etki eden faktörler. TJOD Derg, 6: 92-96.
• Lacasse, A., Rey, E., Ferreira, E., Morin, C., Bérard, A. (2009). Epi- demiology of nausea and vomiting of pregnancy: Prevalence, seve- rity, determinants, and the importance of race/ethnicity. BMC Pregnancy and Childbirth, 9: 26.
• Lacasse, A., Rey, E., Ferreira, E., Morin, C., Bérard, A. (2008). Nau- sea and vomiting of pregnancy: What about quality of life? BJOG, 115: 1484-1493.
• Lane, C. A. (2007). Nausea and vomiting of pregnancy: A tailored approach to treatment. Clinical Obstetrics and Gynecology, 50(1): 100-111.
• Mete, S., Karataş, T., Yekenkunru, I. D., Mutlugüneş, E. (2009). Bu- lantı ve kusma gebe kadını nasıl etkiler? 9. Uludağ Jinekoloji ve Obstetri Kış Kongresi Kitabı, Bursa, 454.
• Sucu, M. ve ark. (2009). Gebelikte bulantı-kusması olan hastaların hastaneye yatış endikasyonlarının değerlendirilmesinde PUQE (pregnancy-unique quantiŞcation of emesis and nausea) testinin yeri. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst, 19(6): 317-21.