Kanserli Adolesanların Algılanan Stres Düzeyine Re-Mission Video Oyununun Etkisi

Yıl 2011, Cilt: 19 Sayı: 3, 153 - 160, 04.01.2012

Ayşe Sonay Kurt Sevim Savaşer Ayşe Kurt , Sevim Savaşer

Öz

Amaç: Kanserli adolesanların hastalık ve tedaviye uyumuna yardımcı olmak amacıyla geliştirilen Re-Mission video oyununun
adolesanların algılanan stres düzeyine etkisini belirlemekti.
Yöntem: Veriler, Aralık 2009-Mayıs 2011 tarihleri arasında İstanbul İlindeki iki büyük hastanenin çocuk hematoloji-onkoloji
servisinde tedavi gören, 13-18 yaşlarındaki 61 adolesandan elde edildi. Kanser tedavisi devam eden 30 adolesan
kontrol grubuna, tedavi yanında Re-Mission video oyunu oynayan 31 adolesan vaka grubuna alındı. Araştırmanın başlangıcında, birinci ve üçüncü ayın sonunda “Hasta Bilgi Formu”, “Algılanan Stres Ölçeği” ve “Re-Mission Video Oyunu
Değerlendirme Skalası” kullanılarak elde edilen veriler bilgisayar ortamında yüzde, ortalama, standart sapma, ki kare,
t testi, tek yönlü varyans analizi, Bonferroni ileri analizi ile değerlendirildi. Re-Mission video oyununun Cronbach Alpha
değerine bakıldı. Kabul edilebilirlik .72, güvenilirlik .79 bulundu.
Bulgular: Vaka ve kontrol grubu adolesanlar, demografik özellikler açısından (yaş, cinsiyet, aile yapısı, ailedeki çocuk
sayısı, sosyal güvence, hastalık tanısı, hastaneye yatış sayısı) benzer idi. Vaka-kontrol gruplarının algılanan stres puan
ortalamaları arasında; ilk ölçümde anlamlı fark olmadığı (p=,250), ikinci ve üçüncü ölçümlerde vaka grubu adolesanların
algılanan stres puan ortalamalarının kontrol grubu adolesanlardan ileri düzeyde anlamlı olarak daha düşük olduğu
saptandı (ikinci değerlendirme vaka=25,16±6,37, kontrol=31,20±2,14, üçüncü değerlendirme vaka=18,23±6,80, kontrol=25,63±2,97).
Sonuç: Re-Mission video oyunu adolesanların algılanan stres düzeyini azaltmada etkili olduğundan oyunun kullanımının
yaygınlaştırılması önerilir.

Anahtar Kelimeler

Kanser, Re-Mission video oyunu, stres, adolesan, hemşirelik

Kaynakça

• Beale, I. L., Marin-Bowling, V. M., Guthrie, N., Kato, P. M. (2006). Young cancer patients’perceptions of a video game used to promote self care. International Electronic Journal of Health Education, 9,102-112.
• Beser, N., Öz, F. (2003). Kemoterapi alan lenfomalı hastaların ank- siyete-depresyon düzeyleri ve yaşam kalitesi. Cumhuriyet Üniver- sitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 7(1): 47-58.
• Boekaerts, M., Roder, I. (1999). Stress, coping, and adjustment in children with a chronic disease: A review of the literature. Disability and Rehabilitation, 21: 311-337.
• Clarke, S. A., Davies, H., Jenner, M., Glaser, A., Eiser, C. (2005). Parental communication and children’s behavior following diagnosis on childhood leukemia. Psycho-Oncology, 14: 274-281.
• Güleç, G., Büyükkınacı, A. (2011). Kanser ve psikiyatrik bozukluklar. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(2): 343-367.
• Kato, P. M., Beale, I. L. (2006). Factors affecting acceptability to young cancer patients of a psychoeducational video game about cancer. Journal of Pediatric Oncology Nursing, 23: 269-275.
• Kato, P. M., Cole, S. W., Bradlyn, A. S., Pollock, B. D. (2008). A video game improves behavioral outcomes in adolescents and young adults with cancer: A randomized trial. Pediatrics, 122: 305- 317.
• Krouse, H. J. (2001). Video modelling to educate patients. Journal of Advanced Nursing, 33(6): 748-757.
• Özekinci, S. (2007). Patoloji arşivindeki 10 yıllık kanser (1991- 2000) olgularının genel değerlendirilmesi. Dicle Tıp Dergisi, 34(3): 164-169.
• Tavoli, A. ve ark. (2007). Anxiety and depression in patients with gastrointestinal cancer: Does knowledge of cancer diagnosis matter? B.M.C Gastroenterology, 7(28): 1-6.
• Varni, J. W., Katz, E. R., Colegrove, R., Dolgin, M. (1994). Perceived social support and adjustment of children with newly diagnosed cancer. Development and Behavioral Pediatrics, 15: 20-26.
• West, J., Otte, C., Geher, K., Johnson, J., Mohr, D. C. (2004). Ef- fects of hatha yoga and African dance on perceived stress, affect, and salivary cortisol. Annals of Behavioral Medicine, 28(2): 114- 118.
• Yerlikaya, E. E., İnanç, B. (2007). Algılanan Stres Ölçeği’nin Türkçe çevirisinin psikometrik özellikleri. IX. Ulusal PDR Kongresi Bildiri Özet Kitabı, İzmir, 276. www.remission.net Erişim Tarihi: 20 Mayıs 2011