İdrar Yolu Enfeksiyonlarının Önlenmesinde İstendik Davranış Geliştirmeye Yönelik Fenomenolojik Yaklaşımla Yapılan Bireysel Danışmanlığın ve Grup Eğitiminin Etkisi

Yıl 2013, Cilt: 21 Sayı: 1, 9 - 21, 28.05.2013

Fatma Birgili , Leyla Khorshıd , Fatma Birgili , Leyla Khorshid

Öz

Amaç: İdrar yolu enfeksiyonuna (İYE) zemin hazırlayan hijyenik alışkanlıklara sahip ilköğretim çağı çocuklarında İYE’nu önlemeye yönelik grup eğitiminin
ve bireysel danışmanlığın etkisi incelendi.

Yöntem: Niteliksel ve yarı-deneysel türdeki bu çalışmada, idrar kültürü sonuçlarına göre İYE olmayan, ancak buna zemin hazırlayan hijyenik alışkanlıkları
olan 32 öğrenciden 16’sı grup eğitimine, 16’sı bireysel danışmanlık grubuna alınarak 3 ay süreyle eğitim ve danışmanlık verildi. Bir ay ara ile üç
kez idrar kültürü yapıldı. Üç ay sonra öğrencinin tuvalet hijyeni ve idrar yolu enfeksiyonu belirtileri ile ilgili bir anket formu uygulandı. Verilerin analizinde
ki-kare, Fisher Exact ve Wilcoxon Signed Rank testi kullanıldı.

Bulgular: Eğitimden üç ay sonra, her iki gruptaki öğrencilerin idrar yolu enfeksiyonu belirti ve bulguları puan ortalamaları arasında bir fark bulunmadı,
ancak bireysel danışmanlık alan öğrencilerin hijyenik uygulama puan ortalaması grup eğitimi alan öğrencilere oranla daha yüksek bulundu. Hijyenik
uygulama konusunda davranış kazandırmada, bireysel danışmanlığın grup eğitimine göre daha etkili olduğu, ancak İYE’nu önlemede bireysel danışmanlık
ve grup eğitimi arasında fark olmadığı saptandı.

Sonuç: İYE’nuna zemin hazırlayan hijyenik alışkanlıklara sahip ilköğretim çağındaki çocuklar İYE’larının önlenmesi konusunda grup eğitimi kullanılarak eğitilmeli veya bireysel danışmanlık verilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık eğitimi, el yıkama, hijyen, enfeksiyon kontrolü, bilgi transferi, okul hemşireliği

The Effect of Grouped Education Method and Individual Counselling Method Using Phenomenological Approach Intended to Develop Optional Behaviour in Prevention of Urinary Tract Infection

Öz

Aim: The effect of grouped education and individual counseling intended to prevention of UTI was examined in primary school students with hygienic habits predisposing UTI.Method: 32 students with no UTI according to urine culture were divided into two groups as 16 for each and then underwent a grouped education or counseling period for 3 months. Urine culture was performed three times with one month intervals for each student. After three months period a questionnaire about toilet hygiene and signs and symptoms of UTI was applied to the students. Data were analyzed by Chi-square, Fisher Exact and Wilcoxon Signed Rank tests.

Results: After 3 months the mean hygienic application scores of students in individual counseling groups were found to be higher than of students in grouped education. UTI was developed in the second month after counseling and education for 6,25% (n=1) of the students. The others findings expressed no difference between our two groups. As a result, individual counseling was found to be more effective than grouped education in redound the hygienic applications, but there was no difference between grouped education and individual counseling in preventing UTI.

Conclusion: Primary school students who had hygienic habits predisposing to UTI, should be educated using grouped education or given individual counseling.

Anahtar Kelimeler

Health education, hand washing, hygiene, infection control, knowledge transfer, school nursing.

Kaynakça

• Akşit, F., Akgün, Y., Kiraz, N. (1991). Mikrobiyolojinin tarihçesi ve kapsamı. Mikrobiyoloji Ders Kitabı. T.C. Anadolu Üniversitesi
• Yayınları, Eskişehir, 2-11, 490. Baltaş, A. (2008). Ustadan Mentor’a, Activeline, Activeline. 4(42):
• Bandura, A. (2000). Health Promotion from the Perspective of Social Cognitive Theory, Psychology & Health, 13:4: 623-649.
• Barnes, P. M., Maddocks, A. (2002). Standarts in school toilets – a questionnaire survey. Journal of Public Health Medicine, 24: 858
• Beech, I. (1999). Bracketing in phenomenological research. Nurse
• Researcher, Health&Medical Complete, 6(3): 35. Behrman, R. E., Kliegman, R. M., Jenson, H. B. (2008). Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonu. Akçay, T. (Ed.). Nelson Pediatri. İstanbul
• Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 1808-1815.
• Butter, T. (2001). Theories and Models: What’s The Big Deal?, Principles of Health Education and Health Promotion. 3. basım, Wads Worth/ Thomson Learning, Belmand, 234-253.
• Chen, H. S., Chiou, C. J., Sheu, J. J. (2000). Postponed bladder emptying among elemetary school students. Journal of Nursing Scholarship, 32(2): 161.
• Çağlayaner, H., Gönenli, H. (1998). Etkin eğitim açısından okul sağlığı. Aile Hekimliği Dergisi, 2(1): 31-39.
• Dirican, R., Bilgel, N. (1993). Kişisel Sağlığı Koruma Önlemleri. Halk Sağlığı (Toplum Hekimliği). Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa, 493-501.
• Düzova, A., Saatçi, Ü. (1999). İdrar yolu enfeksiyonu. Katkı Pediatri Dergisi, 20(3): 329-345.
• Emiroğlu, N. O. (2002). Niteliksel Araştırma Tasarımları; Hemşirelikte Araştırma İlke, Süreç ve Yöntemleri. Erefe, İ. (Ed.). HEMARGE Yayınları, İstanbul, 103-111.
• ESPU (2006). course on “Surgry for the incontinent child and bowel problems”. Antalya, 59-60.
• Giorgi, A. P. (2002). Diffi culties encountered in the application of the phenomenological method in the social sciences. Analise Psicologics, 3(24): 363-361.
• Güler, G., Kubilay, G. (2004). Bir ilköğretim okulu öğrencilerinin fi ziksel bakım sorunlarının belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 26 (2): 60- 65.
• Güler, G., Kubilay, G. (2005). Bir ilköğretim okulu öğrencilerinin fi ziksel bakım sorunlarının çözümlenmesinde toplum sağlığı hemşiresinin etkinliği. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi,1:15-23.
• Gülsün, S., Göktaş, P. (2004). Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarında saptanan risk faktörleri. Dicle Tıp Dergisi, 31(4): 10-16.
• Hellerstein, S. (1995). Urinary tract infections. Alon, U. S. (Ed.). The Pediatric Clinics of North America. W.B. Saunders Company, Philadelphia, 42(6): 1433-1457.
• Koch, T. (1999). An interpretive research process: Revisiting phenomenological and hermeneutical approaches. Nurse Researche, Health&MedicalComplete, 6(3): 20.
• Leblebicioğlu, H. (2004). Üriner sistem infeksiyonları. Current İnfeksiyon Hastalıkları Tanı ve Tedavi. Cilt:1. Adana: Nobel Tıp Kitabevi, 220-230.
• Lundblad, B., Berg, M., Hellström, A. L. (2005). Perceptions of school toilet as a cause for irregular toilet habits among schoolchildren aged 6 to 16 years. Journal of School Health, 75(4): 125-128.
• Lundblad, B., Berg, M., Hellström, A. L. (2007). Experiences of children treating functional bladder disturbances on schooldays. Journal of Pediatric Urology, 3: 189-193.
• Mazzola, B. L., Von Vigier, R. O., Marchand, S., Tönz, M., Biachhetti, M. G. (2003). Behavioral and abnormalities linked with recurrent urinary tract infections in girls. Journal of Nephrology 16(1): 188-8. Nijman, R. J. ve ark. (2002). Committe 10A. Conservative management of urinary incontinence in childhood. Abrams, P., Cardozo, L., Khoury, S., Wein, A.. (Eds.). Incontinence. 515-51. http://www. icsoffi ce.org/Publications/ICI_2/chapters/ Chap10A.pdf (Erişim Tarihi: 21.09.2009).
• Price, J. H., Telljohann, S. K., King, K. A. (1999). School Nurses’perceptions of and experience with school health research. J Sch Health, 69(2): 58-62.
• Rhodes, C., Beneicke, S. (2002). Coaching, mentoring and peernetworking: Challenges for the management of teacher professional development in schools. Journal of IN-Service Education, 28(2): 297-309.
• Senemoğlu, N. (1997). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim: Kuramdan Uygulamaya. Spot Matbacılık, Ankara, 215-237.
• Sickbert-Bennett, E. F. ve ark. (2005). Comparative effi cacy of hand hygiene agents in the reduction of bacteria and viruses. American Journal of Infection Control, 33(2): 67-77.
• Sümbüloğlu, K., Sümbüloğlu, V. (1998). Önemlilik testleri. Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V. editörler. Biyoistatistik. 8. baskı. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi, 76-156.
• Temel, F. ve ark. (2006). Altındağ ilçesindeki bir ilköğretim okulunda suyun ve tuvalet, musluk ve kapı kollarının sürüntü örneklerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 48: 70-74.
• Vernon, S., Lundblad, B., Hellstrom, A. L. (2003). Children’s experiences of school toilets present a risk to their physical and psychological health. Child: Care, Health &Develpoment, 29(1): 47-53.
• Whiting, L. (2001). Analysis of phenomenological data: Personal refl ections on Giorgi’s method. Nurse Researcher, Health & Medical Complete, 9(2): 60.
• Wong D, Hockenberry-Eaton M, Wilson, D., Winkelstein, M., Schwartz, P. (1997). Health promotion of the school-age child and family. In MJ Hockenberry. D Wilson (Eds.), Wong’s essentials of pediatric nursing. Sixth Edition, Mosby Company, St. LouisMissouri. 698-801.
• Wong, D. L. ve ark. (2003). Wong’s Nursing Care of Infants and Children. 7. basım., Missouri Mossby company, St. Louis, 1260.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 6. basım, Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş., Ankara.