Cerrahi Hastalarının Hastanede Sigara İçme Durumlarının Belirlenmesi

Yıl 2010, Cilt: 18 Sayı: 1, 26 - 32, 16.09.2014

Ümmü Yıldız Fındık , Sacide Yıldızeli Topçu Hülya Üstündağ Özge Coşkun

Öz

Amaç: Sigara içmek cerrahi hastalarını ameliyat sonrası komplikasyon riski ile karşı karşıya getirir. Bu nedenle cerrahi hastalarının
ameliyattan 2-8 hafta önce sigarayı bırakmaları ve sonrasında da içmemeleri gerekmektedir. Bu araştırma, cerrahi hastalarının hastanede
sigara içme durumlarının belirlenmesi amacıyla yapıldı.
Yöntem: Araştırma tanımlayıcı olarak 01.09.2007-31.05.2008 tarihleri arasında Trakya Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Merkez
Müdürlüğü Genel Cerrahi AD servisinde yatan ve sigara içen 50 hasta ile yapıldı. Verilerin toplanmasında araştırmacıların hazırladığı
anket formu kullanıldı. Elde edilen veriler yüzde, frekans, ortalama, ki-kare yöntemleri ile değerlendirildi.
Bulgular: Hastaların, ortalama 17.06±14.65 yıldır sigara içtikleri, ameliyattan 11.78±8.47 gün önce sigara içmeyi bıraktıkları,
%48’inin ameliyatını az riskli algıladığı, %72’sinin ameliyat öncesi sigara konusunda bilgilendirildiği ve bilgilendirmeyi %8.3’ünde
hemşirelerin yaptığı, %64’ünün hastanede bulunduğu sürede sigarayı bırakmadığı, %92’ sinin sigaranın cerrahi hastalarına zararlarını
bilmediği belirlendi. Ameliyatını az riskli algılayan ve sigara konusunda bilgilendirilen hastaların sigarayı bırakmamaları istatistiksel
olarak anlamlı bulundu (sırasıyla p=0,036, p=0,048, p < 0,05).
Sonuç: Cerrahi hastalarının hastanede sigara içme oranının yüksek, sigaranın bırakılmasında hastaların bilgilendirilmesinin ve hastanın
ameliyatını riskli görme derecesinin önemli olduğu belirlendi. Cerrahi hastalarının, sigaranın bırakılmasının önemi konusunda
bilgilendirilmesinde, hemşirelerin daha aktif ve etkin rol almaları önerildi.

Anahtar Kelimeler

Cerrahi hastası, sigara içme, perioperatif sigara içme

Kaynakça

• Akpir, K. (2002). Anestezi. Kalaycı G. (Ed.). Genel Cerrahi. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 39-49.
• Aktan, Ö. (2004).Cerrahinin medikolegal sorumlulukları. Sayek İ. (Ed.). Temel Cerrahi. Güneş Kitabevi, Ankara, 29-32.
• Azodi, O. S. ve ark. (2008). Impact of body mass index and tobacco smoking on outcome after open appendektomi. British Journal of Sur- gery, 95: 751-757.
• Bakır, B. ve ark. (2003). İstanbul ve Ankara’daki bir grup asker ara- sında sigara içme sıklığı ve bunu etkileyen faktörler. Gülhane Tıp Dergisi, 45(1): 53-57.
• Başoğlu, Ö. K., Bacakoğlu, F., Ersin, S., Erikoğlu, M., Köse, T. (2000). Üst karın cerrahisinde postoperatif solunumsal komplikasyon riskinin preoperatif parametrelerle ilişkisi. Toraks Dergisi, 1(2): 17-22. Bluman, G. B., Mosca, L., Newman, N., Simon, D. G. (1998). Preo- perative smoking habits and postoperative pulmonary complications. Chest, 113: 883-889.
• BMA Tobacco Control Resource Centre (2006) Smoking and surgery: a review for surgeons and anaesthesiologists. BMA Tobacco Control Resource Centre http://www.doctorsandtobacco.org/files/113.pdf (Erişim Tarihi: 02.04.2009).
• Çağlayan, B., Fidan, A. (2002). Ameliyat Öncesi Dönemde Pulmoner Değerlendirme. Kurt N. (Ed.), Yetişkinlerde ve Çocuklarda Ameliyat Öncesi Değerlendirme. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 128-143.
• Çan, G. (2002). Sigara Epidemiyolojisi. Özyardımcı N. (Ed.), Sigara ve Sağlık. Bursa, 49-58.
• Erdil, F., Elbaş N. Ö. (2001). Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği. Ay- doğdu Ofset, Ankara, 97-136.
• Esener, S., Esener R. (1988). Sigara; Anestezi-cerrahi yönünden önemi ve ameliyat öncesi bırakılmasının getireceği yararlar. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Araştırma Dergisi, 6(6): 404-408.
• Lally, R. M. ve ark. (2008). Smoking behavior and patient education practices of oncology nurses in six countries. European Journal of Oncology Nursing, 12: 372-379.
• Miller, N. M., Villebro, N., Pedersen, T., Tonnesen, H. (2002). Effect of preoperative smoking interventionon postoperative complicati- ons: a randomised clinical trial. The Lancet, 359(12): 114-117.
• Moller, A., Tonnesen, H. (2006). Risk reduction: perioperative smo- king intervention. Best Practiseve Research Clinical Anaesthesio- logy, 20 (2): 237-248.
• Myles, P. S. ve ark. (2002). Risk of respiratory complications and wound infection in patients undergoing ambulatory surgery. Anest- hesiology, 97(4): 842-847.
• Peach, H. G. (2002). Obesity, smoking and hazardous drinking among men admitted to the surgical wards of a regional hospital. Australian Journal of Rural Health, 10: 273-277.
• Philpot, T. K. (1994). The ethics smoke-free zones: an exploration of the implications and effectiveness of a non-smoking policy as a health promotion strategy in the contex of an orthopaedic trauma ward. Journal of Clinical Nursing, 3: 307-311.
• Ratner, P. A. ve ark. (2004). Efficacy of a Smoking-cessasiaon in- tervention for elective-surgical patients. Research in Nursing He- alth, 27: 148-161.
• Schwilk, B., Bothner, U., Schraag, S., Georgieff, M. (1997). Perio- perative respiratory events in smokers and nonsmokers undergoing general anaesthesia. Acta Anesthesiologica Scandinavica, 41: 348-355. Yamashita, S. ve ark. (2004). Effect of smoking on intraoperative sputum and postoperative pulmonary complication in minor surgical patients. Respiratory Medicine, 98: 760-766.
• Yıldız, L., Kılıç, H. (2000). Sigaranın klinik ve biyokimyasal etki- leri. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi, 20: 306-312.
• Yılmazlar, A. (2002) Sigaranın Anestezi ve Cerrahiye Etkisi. Öz- yardımcı N. (Ed.). Sigara ve Sağlık. Bursa, 336-344.