Sağlık Çalışanlarının Cinsel Şiddet Mağduru Kadına Yaklaşımı

Yıl 2009, Cilt: 17 Sayı: 1, 41 - 47, 17.09.2014

Güliz Onat Bayram

Öz

Dünya Sa¤l›k Örgütü “kad›na yönelik fliddeti” “öncelikli sa¤l›k sorunu” olarak kabul etmektedir. Kad›na karfl› fliddetin en yayg›
n görülen fleklinden birisi cinsel iliflkiye zorlamad›r. Ayn› zamanda cinsel suçlar, en h›zl› art›fl gösteren suç türüdür. Cinsel
fliddet yaflayan kad›n ve çocuklar için sa¤l›k çal›flanlar› en kolay hatta tek ulaflabildikleri kiflilerdir. Cinsel fliddetin, fizik ve mental
travmaya, cinsel organ yaralanmalar›na, adölesan gebeliklere ve cinsel yolla bulaflan hastal›klara neden oldu¤u düflünüldü-
¤ünde; sa¤l›k ekibinin her bir üyesine anamnez alma, kan›t toplama, emosyonel destek sa¤lama, cinsel sald›r› sonucu oluflan fizyolojik
ve psikolojik travmalar›n önlenmesi ve toplumun bu konudaki duyarl›l›¤›n›n artt›r›lmas› ve bilinçlendirilmesi noktalar›nda
önemli roller düflmektedir. Delil toplama ve delillerin uygun flartlarda korunmas›, ma¤dura rehabilitasyon program›n›n uygulanmas›,
bu konuda çal›flan di¤er ekip üyeleriyle iflbirli¤i ve koordinasyon, yap›lan çal›flmalar›n veri taban› oluflturacak flekilde
kaydedilmesi ve kay›tlar›n korunmas› sa¤l›k ekibinin bu alandaki görev ve sorumluluklar›ndand›r.
Anahtar Kelimeler: fiiddet, cinsel fliddet, cinsel istismar, sa¤l›k bak›m›, sa¤l›k çal›flanlar›, ma¤dura yaklafl›m.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, cinsel şiddet, cinsel istismar, sağlık bakımı, sağlık çalışanları, mağdura yaklaşım

Kaynakça

• Ankara Tabipler Odası (ATO) Web Sitesi (2002). http://gun- cel.ato.org.tr/2002/kys.php3 (01 Nisan 2008).
• Barutçu, N. (1998). Cinsel saldırı mağdurlarının karşılaştığı sorunların değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü Sosyal Bilim- ler AD, İstanbul.
• Bayram, G. O. (2008). Şiddet gören kadınlarda benlik saygı- sının değerlendirilmesi. Dahili Tıp Bilimleri Dergisi, 3(1): 19- 23.
• Bilkent Üniversitesi Web Sitesi. Cinsel istismar ve şiddet. http:// www.bilkent.edu.tr/uremesagligi/cinselistismar.htlm (01 Nisan 2008).
• Celbiş, O., Gökdoğan, M. R., Kaya, M., Güneş, G. (2006). Review of forensic assesments of female referals to the branch of legal medicine, Malatya Region, Turkey-1996-2000. Journal of Clinical Forensic Medicine, 13: 21-25.
• De Munnynck, K., De Houwer, L., Bronselaer, K., Hanssens. M., Van de Voorde, W. (2006). Medico-legal approach to sexual assault victims: The Belgian situation. Journal of Cli- nical Forensic Medicine, 13(4): 211-214.
• Düvenci, N. (2004). Cinsel suçlar ve kadın mağdurun korun- ması. http://www.ucansupurge.org/index.php?option=com_con- tent&task=view&id=398&Itemid=73 (12 Kasım 2007).
• Ellsberg, M., Pena, R., Herrera, A., Liljestrand, J., Wink- vist, A. (2000). Candies in hell: Women’s experinces of vio- lence in Nicaragua. Social Science and Medicine, 51: 1595- 1610.
• Erbek, E., Eradamlar, N., Beştepe, E., Akar, H., Alpkan, L. (2004). Kadına yönelik fiziksel ve cinsel şiddet: Üç grup ev- li çiftte karşılaştırmalı bir çalışma. Düşünen Adam: Psikiyat- ri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 17(4):196-204
• Güler, N., Tel, H., Tuncay, F. Ö. (2005). Kadının aile için- de yaşanan şiddete bakışı. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fa- kültesi Dergisi, 27(2): 51-56.
• Gümüşoğlu, F. H. (1998). Kadınlar ve şiddet. Mor Çatı Ko- lektifi (Ed). Geleceğim Elimde. Mor Çatı Yayınları Kadın İn- celeme Dizisi 2, Mart Matbaacılık Sanatları, İstanbul.
• Kayı, Z. (1998). Üniversite gençliği ve mezunlarına yönelik cinsel saldırı mağdur araştırması. Yayınlanmamış Yüksek Li- sans Tezi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü Sosyal Bi- limler AD, İstanbul.
• Polat, O., İnanıcı, M. A., Aksoy, M. E. (1997). Adli Tıp Ders Kitabı. Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul.
• Polat, O. (2005). Cinsiyete Dayalı Şiddet Olgularına Sağlık Personelinin Yaklaşımı. İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı Ya- yınları.
• Polat, O. (2002) Şiddet. http://www.kriminoloji.com/siddet.htm (01.Nisan 2006).
• Ramsay, J., Richardson, J., Carter, Y. H., Davidson, L. L., Feder, G. (2002). Should health professionals screen women for domestic violence? Systematic review. British Medical Jo- urnal, 325: 314-327.
• Salaçin, S. (2006). Sağlık çalışanlarının kadına yönelik şid- detin önlenmesinde üstlenebilecekleri roller.
• www.huksam.hacettepe.edu.tr/ilgiliyayinlar/pdf/saglik_calisanla- rinin_kadina_yonelik (08 Nisan 2006).
• Taner, Y., Gökler, B. (2004). Çocuk istismarı ve ihmali: Psi- kiyatrik yönleri. Hacettepe Tıp Dergisi, 35:82-86.
• Türkiye İnsan Hakları Vakfı Tedavi ve Rehabilitasyon Mer- kezi Raporu (2002). http://www.turkhukuksitesi.com/showthre- ad.php?t= (08 Nisan 2006).
• T.C Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Web Si- tesi. http://www.aile.gov.tr/hbdetay.asp?id=108 (08 Nisan 2006). Ulutaşdemir, N. (2002). Kadına yönelik şiddet. Sağlık ve Toplum Dergisi, 12 (4):15-21.
• Ünal, G., Bilge, A. (2004). Ev içi şiddetin yönetiminde acil servis hemşiresinin rolü. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yükse- kokulu Dergisi, 20 (1): 127-137.
• Yelken, N., Tuğ, A., Hancı, H. (2006). Cinsel suçlarda adli hemşireliğin önemi. http://www.medicine.ankara.edu.tr/inter- nal_medical/forensic_medicine/hemsire2.html (08 Nisan 2006). Yüksel, Ş., Dişçigil, G. (2004). Rape in Marriage. XXI. ISTSS New Orleans, November 9-15.
• Yüksel, Ş. (2008). Cinsel Travmalar. I. Kadın Sağlığı Kon- gresi “Kadına Yönelik Şiddet” Kongre Kitabı, Başak Matba- acılık Ltd., Ankara, 112-120.