Kök Hücre Nakli ve Hemşirelik Yaklaşımı

Yıl 2007, Cilt: 15 Sayı: 60, 188 - 194, 18.09.2014

Gülay Yıldırım Nevin Hotun Şahin

Öz

Kök hücreler, bütün dokuları ve organları oluşturan ana hücrelerdir. Kök hücreler kemik iliğinde, periferik kanda, kordon kanında ve emriyoda bulunmaktadır. Henüz farklılaşmamış olan bu hücreler sınırsız bölünebilme ve kendini yenileme, organ ve dokulara dönüşebilme yeteneğine sahiptir. Bu özellikleri bakımından kök hücreler bilim ve teknolojideki son gelişmeler doğrultusunda kanser, sinir sistemi hastalıkları (Alzheimer), metabolik hastalıklar (diyabet), organ yetmezlikleri, romatizmal hastalıklar, kalp hastalıkları, kemik hastalıkları ve daha birçok alanda kullanılmaktadır. Günümüzde bu hastalıkların bazılarının tedavisinde organ veya doku nakilleri yapılmaktadır. Ancak, organ veya doku nakli gerektiren hastaların çokluğu, uygun organ ve dokunun bulunamaması gibi sorunlarla sıkça karşılaşılmaktadır. Giderek geniş bir alana yayılmaya başlayan kök hücre nakli bu konuda özelleşmiş hemşirelere gereksinimi artıracaktır. Hemşirelerin kök hücre nakli gibi özel bakım gerektiren bir alanda son gelişmelerden haberdar olmaları ve uygulamaya yönelik kendilerini geliştirmeleri kaçınılmazdır.

Anahtar Kelimeler

Kök Hücre nakli, Kemik iliği, Periferik kök hücre, Kordon kanı, Embriyonik kök hücre, Hemşirelik bakımı

Kaynakça

• Buchsel, P.C., Leum, E., Randolph, S.R. (1997) Nursing Care of the Blood Cell Transplant Recipient. Seminars in Oncology Nursing , 13(3): 172-183
• Berfoot, J., Mauelshagen, C., Bruce, D., Henderson, C., Bownes, M. (2005) Stem Cells. Science & Ethics 2nd edition. The Scottish Institute for Biotechnology Education, The University of Edinburgh.
• Gunning, J. (2005) Umblical cord cell banking - Implications for the future. Toxicology and Applied Pharmacology, 207: 538-543
• Gluckman E. Ethical and legal aspects of placental/cord blood banking and transplant. The Hematology Journal 2000;1:67-69.
• Kufacı, F.G. (2004) Erişkin kemik iliği transplant uygulamalarında hemşirelik bakımı. XIII. TPOG Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi, Hemşire Program. 18-24 Mayıs. s: 168-170.
• Stetz, M., McDonald, J.C., Comptom, K. (1996) Needs and experience of family care given during marrow transplantation. Oncol Nurs Forum, , 23: 1422-1427.
• Yılmaz, M.Ç. (2004) Pediyatrik hastalarda periferik kök hücre nakli uygulamaları ve hemşirelik bakımı. XIII. TPOG Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi, Hemşire Programı. 18-24 Mayıs, Kapadokya s: 171-175.
• Warwick, R. (2004) Cord blood banking. Best Practice & Research Clinical Obstetrics and Gynaecology, 18(6): 9951011.
• www.baskent-adn.edu.tr/hematoloji, (2-03-2007).
• www.kemik-iliği.org. (2-3-2007).
• http://www.thd.org.tr/haber/goster.asp?HaberID=1091 (20-04-2007).