Nöroşirürji Hastalarında İyimser Yaşam Eğiliminin Ameliyat Öncesi Anksiyete ile Başetme Durumuna Etkisi

Yıl 2007, Cilt: 15 Sayı: 59, 75 - 81, 18.09.2014

Hatice Kaya , Rengin Acaroğlu Merdiye Şendir Seçil Güldaş

Öz

Amaç; çalışma ameliyat olacak hastaların iyimserlik düzeyini belirleyerek, yaşadıkları anksiyete düzeyi ve baş etme yöntemleri üzerindeki etkisini incelemek amacı ile tanımlayıcı olarak planlandı.
Gereç ve Yöntem; çalışma bir üniversite hastanesinin nöroşirürji kliniğinde yatan 120 hasta ile gerçekleştirildi. Verilerin toplanmasında; demografik verileri içeren Bilgi Formu, Durumluk Anksiyete (STAI-I), Sürekli Anksiyete Ölçeği (STAI-II), Stresle Baş etme Tarzları Ölçeği (SBTÖ) ve Yaşam Yönelim Testi (YYT) kullanıldı. Elde edilen verilerin analizi SPSS (Statistical Package of Social Science) programında; aritmetik ortalama ve standart sapma, yüzdelik ve korelasyon analizleri kullanılarak gerçekleştirildi. Bulgular; hastaların anksiyete puan ortalamasının ortalamaya yakın olduğu, iyimserlik ile sürekli (r= -0.563, p < 0.001) ve durumluk (r=- 0.56, p < 0.001) anksiyete düzeyleri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu belirlendi. İyimserlik ve sosyal destek arama baş etme yöntemi ile pozitif (r=0.31, p < 0.05), çaresiz/suçlayıcı baş etme yöntemi ile negatif (r=- 0.32, p < 0.05) anlamlı ilişki olduğu saptandı.
Sonuç olarak, iyimser yaşam yönelimine sahip hastaların, ameliyat öncesi daha az anksiyete yaşadığı ve daha etkili baş etme
yöntemlerini kullandığı görüldü.

Anahtar Kelimeler

Ameliyat öncesi, Anksiyete, Başetme, Hemşirelik, İyimserlik

Kaynakça

• Aspinwall, L.G., Taylor, S.E. (1992) Modeling cognitive adaptation: a longitudinal investigation of the impact of in- dividual differences and coping on college adjustment and performance. Journal of Personality and Social Psychology, 63:989-1003.
• Atilla, T., (2005) Ameliyat Öncesi ve Sırası Bilgi Vermenin Hasta Ailelerinin Anksiyete Düzeylerine ve Kan Basıncı De- ğerlerine Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Balcı, S., Yılmaz, M. (2002) İyimserlik ölçeğinin geliştiril- mesi; geçerlik ve güvenirlik çalışması, On Dokuz Mayıs Üni- versitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 54-60.
• Brissette, I., Scheirer, M.F., Carver, C.S. (2002) The role of optimism in social network development, coping, and psycho- logical adjustment during a life transition. Journal of Perso- nality and Social Psychology, 82:102-111.
• Craven, R.F., Hirnle, C.J. (2000) Fundamentals of Nursing Human Health and Function. 3rd Ed., Lippincott Co., Phila- delphia, 1296.
• Çileli, M., Tezer, E. (1998) Life and value orientation of Tur- kish üniversity students, Adolescence, Spring, 33(129): 219-228. Folkman, S. (1997) Positive psychological states and coping with severe stress. Social Science Medicine,45: 1207-1221.
• Folkman, S., Lazarus, R. (1988) Manual for the Ways of Coping Questionnaire, Consulting Psychologists Press, Palo Alto, CA.
• Juczynski, Z., Adamiak, G. (2005) Personal and social reso- urces enhancing coping in caregivers of major depression fa- mily members. Psychiatr Pol. Jan-Feb, 39(1):161-74.
• Karayurt, Ö. (1998) Ameliyat öncesi uygulanan farklı eğitim programlarının anksiyete ve ağrı düzeylerine etkisinin incelen- mesi, CÜ. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2(1): 20-25.
• LaMontagne, L.L., Hepworth, J.T., Salisbury, M.H., et al (2003) Optimism, anxiety, and coping in parents of children hospitalized for spinal surgery, Applied Nursing Research November, 16(4):228-235.
• Leung, B.W., Moneta, G.B., McBride-Chang, C. (2005) Think positively and feel positively: optimism and life satisfaction in late life. Int J Aging Hum Dev. 61(4):335-65.
• Öner, N., Le Compte, A. (1995) Durumluk-Sürekli Kaygı En- vanteri El Kitabı, 2. Baskı, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Phansalkar, S., Stress, M., Gaviria, M. (2002) Psychiatry consul- tation service in neurosurgery. Surg Neurol. Mar;57(3):204-9.
• Scheier, M.F., Carver, C.S. (1985) Optimism, coping and he- alth: Assessment and implications of generalized outcome ex- pectancies. Health Psychology, 4:219-247.
• Spielberger, C. (1983) Manual for the State-Trait Anxiety In- ventory, Consulting Psychologists Press, Palo Alto, CA.
• Şahin, N.H., Durak, A. (1995) Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği: Üniversite öğrencileri için uyarlanması, Türk Psikolo- ji Dergisi, 10(34): 56-73.
• Tezer, E., Aydın, G, (1991) İyimserlik, sağlık sorunları ve akademik başarı ilişkisi. Psikoloji Dergisi, 7(26): 2-9.