Trakeostomili Hastalarda Beden İmajı Değişikliği

Yıl 2008, Cilt: 16 Sayı: 63, 172 - 178, 18.09.2014

Yıldız Denat

Öz

Amaç: Bu çal›flma, trakeostomili hastalar›n beden imaj›ndaki de¤ifliklikleri incelemek amac›yla tan›mlay›c› bir çal›flma
olarak planland›.
Yöntem: Çal›flman›n örneklemini Temmuz 2004- Temmuz 2006 tarihleri aras›nda bir Üniversite Hastanesinin Kulak Burun
Bo¤az Klini¤i’nde yatan larinks kanseri tan›s› konan 30 trakeostomili hasta oluflturdu. Verilerin toplanmas›nda “Hasta
Tan›t›m Formu” ve “Beden ‹maj› Ölçe¤i (B‹Ö)” kullan›ld›. Beden ‹maj› Ölçe¤i hastalara trakeostomi aç›ld›ktan sonraki 3.,
15. ve 30. günlerde uyguland›.
Bulgular: Hastalar›n %63.3’ünün 40-64 yafl grubunda, %93.3’ünün erkek, %86.7’sinin evli oldu¤u, %46.7’ünün flehirde
yaflad›¤› saptanm›flt›r. Hastalar›n trakeostomi aç›ld›ktan sonraki 3., 15. ve 30. günlerdeki beden imajlar›ndaki de¤ifliklikler
incelendi¤inde beden imaj› puan ortalamalar›nda 3. güne göre 15. ve 30. günlerde artma oldu¤u (p<0.05) saptand›. Yafl›n,
e¤itim düzeyinin, gelir durumunun, iletiflimi sa¤lama fleklinin ve trakeostomi aç›kl›¤›n› kapatmak için fular kullanman›n, 3 ile
15, 3 ile 30 ve 15 ile 30. günler aras›ndaki B‹Ö puan ortalamas› fark›n› etkilemedi¤i bulundu (p>0.05).
Sonuç: Çal›flma sonucunda trakeostomili hastalar›n beden imaj›n›n 3. güne oranla 15 ve 30. günlerde olumlu yönde de¤iflti¤i
saptand›.
Anahtar Kelimeler: Hemflirelik, trakeostomi, beden imaj›.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, trakeostomi, beden imajı

Kaynakça

• Aslan, F. (1996). Mastektomili hastalara ameliyat öncesi ve sonrası uygulanan hemşirelik bakımının beden imajını algıla- ma ve fiziksel iyileşme üzerine etkisi. Türk Hemşireler Der- gisi, 46(5): 2-6.
• Aslan, F. (1998). Beden imajında değişiklik deneyimleyen hastaya yönelik hemşirelik yaklaşımları. Çınar Dergisi, 4(3): 79-82.
• Barnett, M. (2006). Adapting to living with a tracheostomy. Journal of Community Nursing, 20(1): 1-3.
• Cash, T. (2002). Understanding Body Images, Body Image: A Handbook of Theory, Research, and Clinical Practice. Gu- ilford Publications, New York, USA, 10-11.
• Dropkin, M. J. (1989). Coping with disfigurement and dysfunction after head and neck cancer surgery: A concep- tual framework. Seminars in Oncology Nursing, 5(3): 213- 219.
• Dropkin, M. J. (1999). Body image and quality of life after head and neck cancer surgery. Cancer Practice, 7(6): 309- 313.
• Dropkin, M. J. (2001). Anxiety, coping strategies, and co- ping behaviors in patients undergoing head and neck cancer surgery. Cancer Nursing, 24(2): 143-148.
• Gilony, D. ve ark (2005). Effects of tracheostomy on well- being and body-image perceptions. Otolaryngology and Head and Neck Surgery, 133(3): 366-371.
• Novell, R. J. (1999). Altered body image: A fear-avoidance model of psycho-social difficulties following disfigurement. Journal of Advanced Nursing, 30(5): 1230-1238.
• Pınar, R. (2006). Obezlerde depresyon, benlik saygısı ve be- den imajı: Karşılaştırmalı bir çalışma. Cumhuriyet Üniversi- tesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 6(1): 30-41.
• Price, B. (1990). Body Image-Nursing Concepts and Care. Prentice Hall International Ltd., New York, 8-114.
• Price, B. (1992). Living with altered body image: The can- cer experience. British Journal of Nursing, 1(3): 641-650.
• Russel, C. (2005). Providing the nurse with a guide to trac- heostomy care and management. British Journal of Nursing, 14(8): 428-433.
• Serra, A. (2000). Tracheostomy care. Nursing Standard, 14(42): 45-52, 54-55.
• Striegel-Moore, R. H., Franko, D. L. (2002). Body Image Is- sues Among Girls and Women, Body Image: A Handbook of Theory, Research, and Clinical Practice. Guilford Publica- tions, New York, USA, 183-190.
• Tantleff-Dunn, S., Gokee, J. L. (2002). Interpersonal Influen- ces on Body Image Development, Body Image: A Handbo- ok of Theory, Research, and Clinical Practice. Guilford Pub- lications, New York, USA, 108-113.
• Thompson, A., Kent, G. (2001). Adjusting to disfigurement: Processes involved in dealing with being visibly different. Clinical Psychology Review, 21(5): 63-682.
• Üstündağ, H., Demir, N., Zengin, N., Gül, A. (2007). Sto- malı hastalarda beden imajı ve benlik saygısı. Türkiye Kli- nikleri J Med Sci, 27: 522-527. TEŞEKKÜR
• Bu araştırmanın istatistiksel değerlendirme aşamasında katkı- larını esirgemeyen Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatis- tik ve Tıbbi Bilişim Anabilim Dalı’ndan Araştırma Görevlisi Hatice Uluer’e teşekkür ederiz.