Öz
Deprem, yangın, sel, savaş ve küresel salgın gibi olaylar tüm toplumu derinden etkileyen durumlardır. Bu tür afetler veya olaylar toplum düzenini, adetlerini, geleneklerini, göreneklerini, toplumsal alışkanlıklarını yeniden gözden geçirmeyi gerektirmektedir. Çünkü toplumlar bu tür durumlar neticesinde ciddi değişimlerle karşı karşıya kalabilmektedirler. Söz konusu köklü değişimler toplumun her kademesinde hissedilmektedir. 2019 yılının son dönemlerinden itibaren tüm dünyayı etkisi altına almaya başlayan Covid-19 da insanların yaşamının her safhasında ciddi değişimleri beraberinde getirmiştir. Covid-19 salgını ilk olarak Çin Halk Cumhuriyeti’nin Wuhan kentinde ortaya çıkmıştır. Türkiye’de ise Sağlık Bakanlığı tarafından 11 Mart 2020 tarihinde salgının başladığı açıklanmıştır. Bu tarihten itibaren tüm ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de yaşayan insanların yaşamlarında da ciddi değişimler görülmeye başlamıştır.
Koronavirüs nedeniyle getirilen kısıtlamalar sosyal, ekonomik ve kültürel alanları etkisi altına almış ve birtakım olumsuzlukları beraberinde getirmiştir. Bu olumsuzlukları en aza indirgemek isteyen toplumlar ciddi bir mücadele örneği sergilemişlerdir. Toplumun sahip olduğu maddi ve manevi kültürel değerler doğrultusunda şekillenen halkbilimsel unsurlar da salgın sürecinden önemli ölçüde etkilenmiştir. Bu çalışmada, halkbilimsel unsurlardan biri olan ve geçiş dönemleri içerisinde değerlendirilen evlenme ile ilgili aşamalardaki farklı uygulamalar, değişimler değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu aşamada Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı tarafından 16 Mart 2020 tarihinden itibaren yayınlanmaya başlayan salgınla mücadele kısıtlamaları doğrultusunda Türkiye’de salgının gölgesinde gerçekleştirilen evliliklerle ilgili olarak internet ortamında yer alan ve 2020 yılının mart ayından başlayarak 2021 yılının temmuz ayına kadarki süreçte ulaşılabilen haber, video, fotoğraflar incelenmiştir. Salgın nedeniyle evlilik aşamalarının geleneksel uygulamalarındaki değişimlerin neler olduğu sorgulanmıştır. Buna göre, Covid-19 salgını nedeniyle gelin ve damat adaylarının evlilik süreçlerinde internet kullanımı artmış ve evliliğe dair aşamalar elektronik kültür ortamında yeni bir boyut kazanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aliçavuşoğlu, Ç. Boyraz, E. (2021). “Evlilik Ritüelleri ve Tüketimi Üzerine Bir Araştırma”. Pazarlama Teorisi ve Uygulamaları Dergisi. 7(1).
- Altun, I. (2008). Suadiye/Çepni Halk Kültürü. İstanbul: Doğu Kütüphanesi.
- Ekici, M. (2008). “Geleneksel Kültürü Güncellemek Üzerine Bir Değerlendirme”. Milli Folklor. 10(80), 33-38.
- Başçetinçelik, A. (2009). Adana Halk Kültüründe Doğum-Evlenme-Ölüm. Adana: Altın Koza Yayınları.
- Gümüş, İ. (2019). “Bir Kültür Ekonomisi Dönüşüm Serüveni: ‘Okuntu’dan ‘E-Davetiye’ye”. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. (15), 227-241.
- Karakaş, A. (2014). “Çukurova Bölgesi Geçiş Törenlerinde Su Odaklı Uygulamalar Üzerine Bir Değerlendirme”. Humanitas Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı 3, 115-127.
- Mutluer, Z. Can, M. (2021). “Geçmişten Günümüze Erzurum Çeyiz Geleneği”. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi. Cilt: 27, Sayı: 47: 400-409.
- Okuşluk Şenesen, R. (2011). Çukurova Bölgesi Girit Göçmenleri Halk Kültürü Araştırması. Adana: Karahan Kitabevi.
- Ong, W. J. (2012). Sözlü ve Yazılı Kültür Sözün Teknolojileşmesi. İstanbul: Metis Yayıncılık.
- Örnek, S. V. (1976). Türk Halkbilimi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Şişman, B. (2001). “Samsun Yöresinde Geçiş Dönemleriyle (Doğum, Sünnet, Evlilik ve Ölümle) İlgili Yaşayan Halk İnançları ve Bunlara Ait Uygulamalar”. Erdem. 445-470.
- Turhan, M. (2021). Kültür Değişmeleri Sosyal Psikoloji Bakımından Bir Tetkik. Ankara: Altınordu Yayınları.
- Yıldırım, Z. (2019). Dünden Bugüne Samsun-Çarşamba İlçesinde Geçiş Dönemleri (Doğum-Evlenme- Ölüm, Sünnet-Askerlik-Hac). Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |