BOZCİGİT HİKAYESİNDE OLAĞANÜSTÜLÜK MOTİFLERİ

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 16, 25.04.2018

İsmail Abalı

Öz

Ortaya
çıktığı ilk andan itibaren sözlü anlatılar, nesilden nesle aktarıldığı her
dönemde mensubu olduğu toplumun fikir, düşünce, dünya görüşü, yaşayış tarzı,
dini inancı ve sosyo-kültürel yapısı gibi unsurlarından olabildiğince
etkilenmiştir. Sözlü ürünlerini kuşaktan kuşağa devam ettiren toplum, var
olduğu her çağda gerek toplumsal belleğinde mevcut bulunan gerek de hayal ve
imge dünyasında yarattığı bazı motifleri bu anlatılarına aks ettirir. Söz
konusu bu motiflerden biri de olağanüstülük motifidir. Gerek mitik anlatılardan
kalan bir hatıra özelliği göstermesi gerek de eski inanış unsurlarının kültür
öğelerine yansıması neticesinde bu olağanüstülük motifleri, birçok halk
anlatmasının temel yapı taşı niteliği haline gelmiştir.

Bu çalışmada, zengin
Kırgız halk edebiyatı ürünlerinden biri olan Bozcigit anlatısındaki
olağanüstülük motifleri tespit edilmeye çalışılacaktır. Giriş bölümünde anlatı
ile ilgili bazı bilgilerin verileceği makalenin inceleme kısmında ise hikayede
tespit edilen olağanüstülük motifleri alt başlıklar halinde incelenecek ve
hikayeden aktarılan alıntılarla zenginleştirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Bozcigit anlatısı, Olağanüstülük, Motifler

Kaynakça

• “Bozcigit”, (2012), Eldik Poemalar, (Redaksiya: A. A. Akmataliyev), Bişkek: Kırgız Respublikasının Uluttuk İlimder Akademiyası. ABALI, İsmail (2016). “Canış ve Bayış’ın Sonsuz Yolculuğu”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 5, S. 1., 203-213.DİLEK, İbrahim (2002). Altay Destanları I. Ankara: TDK Yayınları.DİREK, Hatice (2010). Kazaklarda Bozcigit Anlatması, İzmir: Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi. ERGİN, Muharrem (1997). Dede Korkut Kitabı I, Ankara: TDK Yayınları.ERGUN, Metin&İBRAHİMOV, Gaynislam (2000). Başkurt Halk Destanları, Ankara: Türksoy Yaynevi.GÜNAY, Umay (1999). Türkiye’de Aşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi, Ankara: Akçağ Yayınları.İBRAYEV, Şakir (1998). Destanın Yapısı, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi.Kırgız Adabiyatı Okuu Kuralı, (2004), (Redaktor: Ü. Asanov), Bişkek: Mamlekettik Til Cana Entsiklopediya Borboru.ÖGEL, Bahaeddin (1998). Türk Mitolojisi I. Cilt, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.