ÜRETİM VE TÜKETİM KÜLTÜRÜ AÇISINDAN MÜZİK KİMLİĞİNİN PSİKO-SOSYAL VE MİTOLOJİK TEMELLERİ

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 186 - 206, 31.08.2018

Ali Abdurrezzak

Öz

İnsanları
bir araya getiren ve düzenli ritüeller, ayinler veya törenlerdeki birleştirici
etkisinin yanında özellikle günümüzde içedönük ve bireyselleşme sürecinde
önemli bir role sahip olan müziğin geçmişten günümüze gelişmeler ve değişimler ile
algılanış biçimi de değişmiştir. Müziğin bir bilim dalı olmadan önceki ilkel
toplum yapısındaki yerine bakıldığında kutsal bir sesleniş ve iletişim aracı
olduğu söylenebilir. İnsan sesi ile başlayan müzik, ağaçtan ya da taştan
yapılan nesneler ile müziğin bir çalgı aleti ile icra edilebileceğini
göstermiştir. Doğa seslerinin tatbik edilmesi ile başlayan süreç insanoğlunun
önce taklit ile ve daha sonra sosyal, psikolojik, kültürel ve inançsal boyutta
hayatın her evresinde varlığını sürdürebilen bir iletişim özelliğine sahip olan
müziğin kutsal bir görevi olmasının yanında kolektif bir bilinç ile davranışlar
sergilemenin de önemli bir unsuru haline gelmiştir. Arkaik toplumlarda hayvan
seslerini taklit ile başlayan ve iletişim aracı olarak kullanılan yöntemler
Şamanist toplumlarda şamanın davulu ile raks etmesin, gerçekleştirilen
ritüellerde birleştirici rolü ile sosyal bir araç olma özelliğinden günümüzde
hazırlanan konserlerde binlerce insanın bir araya gelmesine öncülük eden müzik
özünde yer alan sesin büyüsünden bir şey kaybetmemiş görünmektedir. Ses müziğin
temelini oluşturması ile önem arz ederken geçmişten bugüne sese atfedilen mana
ve algılanış biçiminde değişimler kaçınılmaz olmuştur. Bu çalışmada üretilen ve
tüketilen müzik bağlamında müzik ve kimlik ilişkisi, müziğin sosyolojik, psikolojik
ve mitolojik özellikleri incelenerek müziğin gençliğin ailesi, çevresi ile olan
ilişkilerine dikkat çekilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Müzik, kimlik, üretim, tüketim, mitolojik, psiko-sosyal

Kaynakça

• Kaynakça
• ADORNO, Theodor, W. (2016), Kültür Endüstrisi, Kültür Yönetimi, İstanbul: İletişim Yayınları.AK, A. Şahin (t.y) Türk Musiki Tarihi. Ankara: Akçağ Yayınları.
• ASİLİSKENDER, Burak (2004). Kimlik, Mekân ve Yer Deneyimi. Kültür ve İletişim Dergisi, 7(2), 73-94.
• ATAK, Hasan (2011). Kimlik Gelişimi ve Kimlik Biçimlenmesi: Kuramsal Bir Değerlendirme Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches In Psychiatry 2011; 3(1):163-213.
• AYTAÇ, Ömer (2002). Boş Zaman Üzerine Kuramsal Yaklaşımlar, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 1, Sayfa: 231-260.
• BAUDRILLARD (2013). Tüketim Toplumu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• CENGİZ, Recep (2011). Sosyolojik Bir Olgu Olarak Müzik (Tokat Örneği)
• ÇEREZCİOĞLU, Aykut Barış Popüler Müzik ve Gençlik Kültürü. TSA / Yıl: 18 S: 2, Ağustos 2014, 11-26
• DEMİRTAŞ, H. Andaç (2003). Sosyal Kimlik Temel Kavram ve Kuramı, Varsayımlar, İletişim: Araştırmaları 1(1): 123-14.
• DÖNMEZ, Banu Mustan ve KILINÇER, Zafer (2011). Müziğin Yunan Mitolojisi ve Batı Kültürü İçindeki Algılanışı. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi. Cilt/Vol.1 Sayı/No.1 101-113.
• ERDAL, Barış (2009). Müzik Tercihi ve Kişilik İlişkisi. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 35 (2), 188-196.
• FUBINI, Enrico (2014). Müzikte Estetik (Çev. Fırat Genç). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• GÖHER, Feyzan M. (2007). Müziğin Toplumsal İşlevi Müzik, Siyaset, Din ve Ekonomi. http://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01)GÜNAY, Edip (2006). Müzik Sosyolojisi-Sosyolojiden Müzik Kültürüne Bir Bakış. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• HARGREAVES, D.J., MacDonald, R.A.R., and Miell, D.E. 2002. ‘What are musical identities, and why are they important?’, in R.A.R. MacDonald, D.J. Hargreaves and D.E. Miell (eds.), Musical Identities.Oxford: Oxford University Press.
• KALAFAT, Yaşar (2012). Halk Kültürü-Kültürel Kimlik, Milli Strateji. Ankara: Berikan Yayınları.
• LORD, Albert. (2000). The Singer Of Tales(2.Ed.).England: Harvard University Press.
• MİMAROĞLU, İhsan (1995). Müzik Tarihi. İstanbul: Varlık Yayınları.
• MUHİTTİN Aşkın (2007). Kimlik ve Giydirilmiş Kimlikler, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 10 Sayı: 2. 213-220.
• ONG, W. J. (2012). Sözlü Ve Yazılı Kültür- Sözün Teknolojileşmesi. İstanbul: Metis Yayınları.
• ÖGEL, Bahattin (2000). Türk Kültür Tarihine Giriş 9. Cilt. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• ÖZDEMİR, Cevdet (2001). Kimlik Ve Söylem. Oshangazi Üni. Sosyal Bil. Dergisi, Sayı 2.
• SENNETT, Richard (2008), Karakter Aşınması, İstanbul Ayrıntı Yayınları.
• ŞİMŞEK, Şahin (2015). Kemalettin Tuğcu’nun Romanlarında Değerler Eğitimi. International Journal of Humanities and Education, 1:1, 79-104.
• ZIJDERVELT, Anton C. (1985). Soyut Toplum. İstanbul: Pınar Yayınları.http://psikomitoloji.com/wordpress/wp-content/uploads/2016/11/psikoloji17112016.pdf / E:T: 03.04.2018)