Babaların Çocuk Bakımına Katılımında Kendi Annelerinin Etkisi Üzerine Bir Çalışma: Sakarya İli Örneği

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 121 - 140, 25.04.2019

Elif Eroğlu Tepe

Öz

Sosyoloji biliminde
yeni sayılabilecek bir çalışma alanı olan erkeklik ve babalık üzerine yapılan
araştırmalarda, babaların babalık rolünü algılamalarına ve bu algının
pratiklere dönüşmesine etki eden pek çok farklı faktörden söz edilebilir. Bu faktörler
arasında toplumsal cinsiyet kalıpları en başta sayılmakla beraber, toplumsal
cinsiyet rollerinin aile içindeki dağılımı, bireyin doğumundan itibaren
içselleştirdiği bir süreci başlatmaktadır. Söz konusu babalık olunca,
bireylerin kendi babaları ile olan ilişkilerine ağırlıklı olarak odaklanılsa da
erkek çocuğunun kendi kimliğini inşa etmesinde ve bu kimliğin kabul görmesi ya
da reddedilmesinde annenin rolünün yadsınamaz olduğu bir gerçektir. Bu
makalede, baba olmuş erkeklerin, çocukluklarında kendi anneleri ile
ilişkilerinin toplumsal cinsiyet çerçevesinde nasıl şekillendiği, annelerin,
erkek çocuklarının babalık algısına nasıl etki ettiği ve bugün ortaya
koydukları babalık davranışlarının temelinin çocuklukta babayla birlikte anne
tarafından nasıl atıldığı ele alınmıştır.

Çalışma kapsamında
Sakarya ilinde yaşayan 10 ayrı erkek katılımcı ile görüşülmüş ve yüz yüze
mülakatlar yapılmıştır. Görüşme sonucunda elde edilen veriler betimsel analiz
yöntemiyle açıklanmıştır.

 

Anahtar Kelimeler

Babalık, Annelik, Toplumsallaşma, Toplumsal Cinsiyet

Kaynakça

• Akgül Gök, F. (2013). Evli Kadın ve Erkeklerin Toplumsal Cinsiyet Rolleriyle İlgili Algılarının Aile İşlevlerine Yansıması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Altuntaş, O., & Altınova, H. (2015). Toplumsal Cinsiyet Algısı İle Sosyo-Ekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(6).
• Bal, S. (2014). İlk Kez Babalık Deneyimi Yaşayan Erkeklerin Bebek Bakımına Katılmaya İlişkin Görüşleri ve Bakıma Katılma Durumları. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Programı Yüksek Lisans Tezi.
• Baloğlu , N., & Bulut, M. (2015). Aile Liderliği. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 6(18).
• Barutçu, A. (2013). Türkiye'de Erkeklik İnşasının Bedensel ve Toplumsal Aşamaları. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Barutçu, A., & Hıdır, N. (2016). Türkiye’de Babalığın Değişen Rolleri: (Pro)Feminist Babalar. Fe Dergi: Feminist Eleştiri, 8(2), 40-41.
• Belek Erşen, U. (2015). Farklı Sosyal Kategorilerden Kadınların Toplumsal Cinsiyet Algıları. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı Doktora Tezi.
• Bilen, M. (1994). Ailede Toplumsallaşma. S. Koç içinde, Aile Ve Eğitim (s. 63). Ankara: Türk Eğitim Derneği.
• Bora, A. (2015). Toplumsal Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık. Önyargılar, Kalıpyargılar ve Ayrımcılık: Sosyolojik ve Eğitimsel Perspektifler. (İ. B. Birimi, G. Dialogue, A. T. Vakfı, & İ. B. Üniversitesi, Dü) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Çiçek, Ö., Tekin Epik, M., & Altay, S. (2017). Bir Sosyal Politika Aracı Olarak Tarihsel Süreçte Ailenin Değişen/Değişmeyen Rolleri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 17(38).
• Dufner, U., & Sevim, S. (2013). Başka Bir Aile Anlayışı Mümkün Mü? İstanbul: Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği.
• Erdoğan, T. (2008). Nancy Chodorow’un Düşüncesinde Toplumsal Cinsiyet Organizasyonunun Merkezi Unsuru Olarak Annelik. Aile ve Toplum Eğitim Kültür Ve Araştırma Dergisi, 4(14), 76-81.
• Kuru, A. G. (2016). Türk Ailesinde Karakter ve Otorite: Bir Toplumsal Tip Olarak Kaynana ve Kaynanalık Rolü Üzerine Bir Araştırma. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı Sosyoloji Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Okray, Z. (2015). Erkek Çocuktan Babalığa Dönüşüm: Babalık. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counseling, 4(1).
• Poyraz, M. (2007). Babaların Babalık Rolünü Algılamalarıyla Kendi Ebeveynlerinin Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Çocuk Gelişim ve Eğitimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Zeybekoğlu, Ö. (2013). Günümüzde Erkeklerin Gözünden Babalık Ve Aile. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı Doktora Tezi.