Tekstil Müzesi Öneri

Yıl 2020, PROF. DR. H. FERİHA AKPINARLI ARMAĞAN SAYISI, 289 - 310, 25.12.2020

Aydın Uğurlu , Servet Senem Uğurlu

Öz

Yerleşik kültürlerin geçmiş dönemlerdeki maddi kültür objelerinin müzelerde toplanması ve sergilenmesi kolaydır. Ama göçebe kültürleri kullandıkları eşyaların minimalist olması nedeniyle sergilenmesi zordur. Bu nedenle müzelerde genellikle halı ve kilim gibi dokumalar tercih edilmiştir.
Müze ve müzecilik üç asırlık bir kavramdır. Müzeler kültür merkezleri ve topluma hizmet eden kurumlardır. Ayrıca insanın zaman, enerji, dikkat ve parasını tüketen birimler olduğu için, günümüze uyumlu olmalıdır. Daimî koleksiyon ve periyodik aralıklarla geçici koleksiyon sergilerin yapılması, müzelerin zenginliğini arttırmaktadır. Müzeler ayrıca araştırmalara veri tabanı oluşturan ve çeşitli konularda geçici sergiler yapan merkez haline gelmelidir.
Tekstil müzesinde geçmişe saygı, tarih ve geleneklerin çeşitliliği göz önünde bulundurularak koleksiyon ve sergiler hazırlanmalıdır. Müzelerde sergilenen objenin çok yönlü tanıtılması önemlidir.
Bu makalede; ülkemizde müzelerin neden yaygınlaşmadığı araştırılmıştır. Toplum bütünlüğünü sağlayan göçebe kültürlerindeki bağlantılar belirlenmiştir. Göçebe kültüründeki toplumumuzda geleneksel el dokumacılığının etkisi araştırılmıştır. Dokuma kültürü ile oluşturulan kültürel bütünlük açıklanmıştır. Ayrıca tekstil müzelerinin açılmasında nelere gereksinim olduğu sorgulanmış, müzelerin toplum ve eğitime katkıları vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tekstil Müzesi, Geleneksel Tekstiller, Koleksiyon, Çağdaş Müze, Kültürel Bütünlük.

TEKSTİL MÜZESİ ÖNERİSİ

Öz

Yerleşik kültürlerin geçmiş dönemlerdeki maddi kültür objelerinin müzelerde toplanması ve sergilenmesi kolaydır. Ama göçebe kültürleri kullandıkları eşyaların minimalist olması nedeniyle sergilenmesi zordur. Bu nedenle müzelerde genellikle halı ve kilim gibi dokumalar tercih edilmiştir.
Müze ve müzecilik üç asırlık bir kavramdır. Müzeler kültür merkezleri ve topluma hizmet eden kurumlardır. Ayrıca insanın zaman, enerji, dikkat ve parasını tüketen birimler olduğu için, günümüze uyumlu olmalıdır. Daimî koleksiyon ve periyodik aralıklarla geçici koleksiyon sergilerin yapılması, müzelerin zenginliğini arttırmaktadır. Müzeler ayrıca araştırmalara veri tabanı oluşturan ve çeşitli konularda geçici sergiler yapan merkez haline gelmelidir.
Tekstil müzesinde geçmişe saygı, tarih ve geleneklerin çeşitliliği göz önünde bulundurularak koleksiyon ve sergiler hazırlanmalıdır. Müzelerde sergilenen objenin çok yönlü tanıtılması önemlidir.
Bu makalede; ülkemizde müzelerin neden yaygınlaşmadığı araştırılmıştır. Toplum bütünlüğünü sağlayan göçebe kültürlerindeki bağlantılar belirlenmiştir. Göçebe kültüründeki toplumumuzda geleneksel el dokumacılığının etkisi araştırılmıştır. Dokuma kültürü ile oluşturulan kültürel bütünlük açıklanmıştır. Ayrıca tekstil müzelerinin açılmasında nelere gereksinim olduğu sorgulanmış, müzelerin toplum ve eğitime katkıları vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tekstil Müzesi, Geleneksel Tekstiller, Koleksiyon, Çağdaş Müze

Teşekkür

Sitede telif hakkı formu bulamadığımız için makale metnimizi pdf olarak yükledik. 1. Yazar- Aydın Uğurlu 2. Yazar- Servet Senem Uğurlu olacaktır.

Kaynakça

• Referans1 AKYÜREK VARDAR, N. (1997). “Müze ve Müzecilik Kültürü”, 16-21, Kuruluşunun 150’nci Yılında Türk Müzeciliği Sempozyumu Bildirileri 24-26 Eylül 1996-İstanbul, Ankara: Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları.
• Referans2 ARTUN, A. (2015). Sanatın İktidarı 1917 Devrimi, Avangard Sanat ve Müzecilik, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Referans3 ARTUN, A. (2017). Mümkün Olmayan Müze Müzeler Ne Gösteriyor?, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Referans4 BİRKAN, Ç. (2001). “28-30 Haziran 1995 Tarihleri Arasında Kent ve Toplumsal Tarih Müzeleri Üzerine İstanbul’da Düzenlenen Üç Günlük Atölye Çalışmasında Sunulan Bildirilerin Önemli Noktaları”, Kent, Toplum, Müze Deneyimler-Katkılar, (Ed. Burçak Madran), 235-254, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
• Referans5 ÇORUHLU, T. (1997). “Müzecilikte Bilimsel Anlayışın Ön Plana”, 59-63, Kuruluşunun 150’nci Yılında Türk Müzeciliği Sempozyumu Bildirileri 24-26 Eylül 1996-İstanbul, Ankara: Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları.
• Referans6 BORSDORRF, U. (2001). “Ruhrland Müzesi-Essen”, Kent, Toplum, Müze Deneyimler-Katkılar, (Ed. Burçak Madran), 74-79, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
• Referans7 ÇORUHLU, Y. (1997). “Türk Eserlerini Değerlendirmeleri Açısından Macaristan (Bilhassa Budapeşte) Müzeleri”, 126-134, Kuruluşunun 150’nci Yılında Türk Müzeciliği Sempozyumu Bildirileri 24-26 Eylül 1996-İstanbul, Ankara; Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları.
• Referans8 ELDEM, N. (2001). “Mekansal Kurgu ve Müzenin Mesajı”, Kent, Toplum, Müze Deneyimler-Katkılar, (Ed. Burçak Madran), 124-131, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
• Referans9 ERBAY, F. (1997). “Müzelerin Teknolojiye Bağımlı Gelişimleri”, 72-76, Kuruluşunun 150’nci Yılında Türk Müzeciliği Sempozyumu Bildirileri 24-26 Eylül 1996-İstanbul, Ankara: Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları.
• Referans10 ERBAY, F. (2001). “Müzelerde Alternatif Yapılanmalar, Kent ve Toplumsal Tarih Müzelerinin Yönetimi”, Kent, Toplum, Müze Deneyimler-Katkılar, (Ed. Burçak Madran), 52-57, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
• Referans11 GADAMER, H-G. (2017). Güzelin Güncelliği, (Çev.: Fatih Tepebaşlı), Konya: Çizgi Kitabevi.
• Referans12 GEIGER, M. (1985). Estetik Anlayış, (Çev.: Tomris Mengüşoğlu), İstanbul: Remzi Kitabevi
• Referans13 GHAFOURI, M. (2001). “İstanbul Kentini Planlamada Müzecilik Meseleleri ve Endüstriyel Miras Olan Bir Binada Toplumsal Tarih Müzesi”, (Çev. Gül Çağla Güven), Kent, Toplum, Müze Deneyimler-Katkılar, (Ed. Burçak Madran), 230-234, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
• Referans14 GÖKA, E. (2010). Türk’ün Göçebe Ruhu, İstanbul: Timaş Yayınları.
• Referans15 KOROBAR, K. (2001). “Nasıl Ayakta Kalmalı?”, Kent, Toplum, Müze Deneyimler-Katkılar, (Ed. Burçak Madran), 95-99, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
• Referans16 LEVY, F. (2001). “Toplumsal Tarih veya Halk Sanatı Müzelerine İlişkin Bazı Uyarıcı Notlar”, Kent, Toplum, Müze Deneyimler-Katkılar, (Ed. Burçak Madran), 80-84, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
• Referans17 LEVY, F. (2001). “Maddi Olmayan Bir Müzeye Doğru”, (Çev. Gül Çağla Güven), Kent, Toplum, Müze Deneyimler-Katkılar, (Ed. Burçak Madran), 47-51, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
• Referans18 MARCUSE, H. (1975). Tek Boyutlu İnsan, (Çev.: Seçkin Şahan), İstanbul: May Yayınları.
• Referans19 NIETZSCHE, F. (2017), Tragedyanın Doğuşu, (Çev.: Mustafa Tüzel), İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Referans20 SEMPER, G. (2019). Bilim, Endüstri ve Sanat, (Çev.: Alp Tümertekin-Nihat Ülner), İstanbul: Janus Yayıncılık.
• Referans21 UĞURLU, A. (1984). “Tekstil Müzesi”. Sanat ve Çevresi Dergisi, S. 70, 60-63.
• Referans22 UĞURLU, A. (1998). “Tekstil Müzesi”. Ev Tekstili Dergisi, Y.5, S. 19, 29-33.
• Referans23 YARAŞ, A. (1997). “Çağdaş Müzecilik Yolunda… Devlet Müzelerinde Çalışan Müzecilerin Sorunları”, 64-71, Kuruluşunun 150’nci Yılında Türk Müzeciliği Sempozyumu Bildirileri 24-26 Eylül 1996-İstanbul, Ankara Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları.
• Referans24 URL-1: Aya İrini Eski Silah Müzesi https://www.facebook.com/istanbuldayapilacak999sey/photos/714724388698314 , (Erişim: 15.10.2020)
• Referans25 URL-2: Deutsches Museum Textil Abteilung, Penelope Gewebestuhl, Münih, Almanya https://www.deutsches-museum.de/en/exhibitions/materials-energy/textile-technology/tour/ , (Erişim: 15.10.2020)
• Referans26 URL-3: Ankara Etnografya Müzesi https://www.mehmetakinci.com.tr/ankara-etnografya-muzesi.html , (Erişim: 17.10.2020)
• Referans27 URL-4: The George Washington University Textile Museum, Amerika Birleşik Devletleri https://museum.gwu.edu , (Erişim: 15.10.2020)