KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASINDA “YAŞAYAN KÖY” ANLAYIŞI VE BAZI YAŞAYAN KÖY AÇIK HAVA KÜLTÜREL MİRAS MÜZELERİ

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 23 - 39, 28.04.2021

Seda Altınbaş Sema Etikan

Öz

Müzeler, toplumun kültürel değerlerini, zamana tanıklık etmiş eserlerini sergileyen, koruyan ve nesilden nesle aktaran kurumlardır. Müzelerin, amaçları ve işlevleri doğrultusunda zaman içinde pek çok türleri oluşmuştur. Doğa Tarihi Müzeleri, Sanat Müzeleri, Bilim Müzeleri, Arkeoloji Müzeleri, Etnografya Müzeleri, Oyuncak Müzeleri, Çocuk Müzeleri, Açık Hava Müzeleri ve Yaşayan Müzeler bunlardan bazılarıdır. Yaşayan Müzeler, bir toplumun kültürel mirasını koruma depolama ve uygun koşullarda sergileme dışında, nesilden nesle aktarımını sağlamak amacıyla katılımcı bir yaklaşımla, O topluma ait tüm gelenek, görenek ve yaşam biçimini ziyaretçilere yaşayarak aktaran ve hatta öğreten ve ziyaretçilerin ziyaretin her aşamasında deneyim yaşamasına olanak sağlayan bir müze tipidir. Bu yaklaşım, ziyaretçilerle iletişim kurarak genç nesle içinde bulunduğu toplumun köklerini anlamada öğretici bir rol oynamakta, ileri yaşlardaki ziyaretçilere de hatırlatmalar yapmaktadır. Kültürel mirasın korunması ve aktarılması yaklaşımıyla ilk faaliyet gösteren Açık Hava Müzeleri’dir. Geleneksel mimariyi ve yörenin kültürünü, yaşam biçimini anlatmak üzere açık alanda kurulu bu oluşumlarda “Yaşayan Köy” anlayışı ile geleneksel köy yaşamının ziyaretçilere yaşayarak aktarılması amaçlanmaktadır. Bu çalışmada da Ankara- Merkez, Beypazarı, Bursa ve Bayburt’ta bu anlamda faaliyet gösteren Yaşayan Köy Kültürel Miras Müzeleri incelenmiş, kültürün korunması ve aktarımı amacıyla yürüttükleri faaliyetler değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Müze, Müzecilik, Yaşayan Müze, Yaşayan Köy

Kaynakça

• MACLEAN, T. (1998). “The Making of Public History: A Comparative Study of Skansen Open Air Museum, Sweden; Colonial Williamsburg, Virginia; and the Fortress of Louisbourg National Historic Site, Nova Scotia”, Material History Review 47, 21-32.
• OĞUZ, Ö. (2003). “Türkiye'de Halkbilimi Müzeciliği ve Sorunları Sempozyumu” (Açılış Bildirisi), Türkiye'de Halkbilimi Müzeciliği ve Sorunları Sempozyumu Bildirileri, s. 11-14, Ankara: Gazi Üniversitesi Türk Halkbilimi Araştırma ve Uygulama Merkezi (THBMER) Yayınları.
• TEZCAN AKMEHMET, K. (2017). “Yaşayan Müze Kavramı Üzerine Bir İnceleme”. Yaratıcı Drama Dergisi, 12(2), 1-16.
• YENİGÜL, S. B. ve SİLAV, M. (2019). “Ankara Altınköy Açık Hava Müzesi: Kentte Köyü Yaşamak”. İdil, (56), 525-534.
• URL-1: https://www.unesco.org.tr- Erişim tarihi: 24-01-2021
• URL-2: https://www.skansen.se/en/stenstugan- Erişim tarihi: 01-02-2021
• URL-3: https://www.bursamuze.com/arkeopark-acik-hava-muzesi-513/- Erişim Tarihi: 11-02-2021