METAPHORICAL USE OF THE PRESENT TENSE FORMS IN RUSSIAN LANGUAGE

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 1392 - 1405, 27.12.2024

Tülay Akbaba

https://doi.org/10.55666/folklor.1476474

Öz

The meaningful conceptualization of time by human beings is closely linked to the society and culture to which they belong. This relationship becomes visible through language, thus adding a new dimension to the relationship between time and humans within the language system. The category of time can be considered as an interdisciplinary category. Physicists interpret time as a measure of change in an object. Philosophers explain time as a series of changes in all individual objects and forms of existence in the world. Linguists, on the other hand, see the concept of time as a phenomenon of human consciousness, which divides existence into past, present, and future time associated with the action at the moment of speech. The category of time maintains its relevance in both numerical and social sciences, and the aspects of time category that are important from a linguistic perspective are still being researched. In the Russian language, present tense forms have not only grammatical usage but also a wide range of metaphorical uses. The issue of the metaphorical use of verb forms has long been a subject of study for linguists. In Russian, many linguists, including Aleksandr Afanasyevich Potebnya, Aleksey Aleksandrovich Shakhmatov, Aleksandr Matveyevich Peshkovsky, Viktor Vladimirovich Vinogradov, Aleksandr Vladimirovich Bondarko, and many others, have conducted research on the metaphorical use of verb tense forms. The direct use of a tense form specifies the grammatical meaning of the verb and thus establishes coherence with the context. However, in metaphorical usage, there arises a discrepancy between the temporal meaning of the verb and the temporality of the context. In this context, the aim of the study is to reveal the metaphorical use of the present tense in the Russian language from a semantic perspective. Accordingly, in the study, the metaphorical use of present tense forms in the Russian language is presented along with translations of Russian examples into Turkish. Component analysis and syntactic modeling methods are used in the study. The examination material consists of expressions taken from journalism, classical and contemporary literature in the Russian National Corpus, as well as from daily spoken language. Some of the examples are our own. The goal of this study is to identify present tense forms frequently used in a metaphorical sense in the Russian language and to raise awareness of the metaphorical use of present tense among Turkish students learning Russian as a foreign language.

Anahtar Kelimeler

Category of time, verb, present tense forms, metaphorical meaning, Russian language

RUS DİLİNDE ŞİMDİKİ ZAMAN BİÇİMLERİNİN MECAZİ ANLAMDA KULLANIMI

Öz

İnsanoğlu tarafından zaman kavramının anlamlı kılınması ait olduğu toplum ve kültürle yakından bağlantılıdır. Bu ilişki dil sayesinde görünür hâle gelir ve böylece zaman ve insan arasındaki ilişki dil sistemi içinde yeni bir boyut kazanır. Zaman kategorisi disiplinler arası bir kategori olarak kabul edilebilir. Fizikçiler zamanı bir nesnedeki değişimin ölçüsü olarak yorumlamaktadırlar. Filozoflar zamanı, dünyadaki tüm münferit nesnelerin ve varlık biçimlerinin bir değişim dizisi olarak açıklamaktadırlar. Dil bilimciler ise zaman kavramını insan bilincinin bir olgusu olarak görmektedirler ve bu olgu, varlığı konuşma anındaki eylemle ilişkili olarak geçmiş, şimdiki ve gelecek zaman olarak üç gruba böler. Zaman kategorisi hem sayısal hem de sosyal bilimlerde güncelliğini korumakta ve zaman kategorisinin dil bilim açısından önemli olan yönleri hâlâ araştırılmaktadır. Rus dilinde şimdiki zaman biçimleri dil bilgisel olarak kullanımının yanı sıra geniş anlamda mecazi kullanım alanına sahiptir. Fiil biçimlerinin mecazi anlamlardaki kullanım sorunu uzun zamandır dil bilim uzmanlarının çalışma konusu olmuştur. Rusçada fiillerin zaman biçimlerinin mecazi kullanımı üzerine Aleksandr Afanasyeviç Potebnya, Aleksey Aleksandroviç Şahmatov, Aleksandr Matveyeviç Peşkovskiy, Viktor Vladimiroviç Vinogradov, Aleksandr Vladimiroviç Bondarko ve diğer birçok dil bilim uzmanı çalışma yapmıştır. Bir zaman biçiminin doğrudan kullanımı fiilin dil bilgisel anlamını belirtir ve dolayısıyla fiille kullanılan zaman biçiminin anlamı bağlamla tutarlılık oluşturur. Mecazi kullanımda ise fiilin zamansal anlamı ile bağlamın zamansallığı arasında bir tutarsızlık oluşur. Bu bağlamda çalışmanın amacı Rus dilinde semantik açıdan şimdiki zamanın mecazi anlamdaki kullanımını ortaya koymaktır. Bu amaca uygun olarak çalışmada Rus dilinde şimdiki zaman biçimlerinin mecazi anlamdaki kullanımı Rusça örneklerin Türkçeye tercümeleriyle birlikte sunulmuştur. Çalışmada bileşen çözümlemesi ve sözdizimsel modelleme yöntemi kullanılmıştır. İnceleme materyalini Rusça Ulusal Derleminde gazetecilik, klasik ve çağdaş edebiyattan ve ayrıca günlük konuşma dilinden alınan ifadeler oluşturmaktadır. Örneklendirmelerin bir kısmı tarafımıza aittir. Bu çalışma sonucunda Rus dilinde sıklıkla mecazi anlamda kullanılan şimdiki zaman biçimlerinin tespit edilmesi ve Rusçayı yabancı bir dil olarak öğrenen Türk öğrencilere şimdiki zamanın mecazi anlamdaki kullanım farkındalığının kazandırılması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Zaman kategorisi, fiil, şimdiki zaman biçimleri, mecazi anlam, Rus dili

Kaynakça

• ref1ref1ref1