Denetim Araştırmalarında Bağlam: Türkiye Denetim Yazını Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2016, Sayı: 611, 29 - 38, 01.01.2016

Alper Erserim

Öz

Bu çalışmanın iki temel amacı bulunmaktadır. Öncelikle Türkiye’de yapılan denetim alanına ilişkin çalışmaların Türkiye bağlamını ne ölçüde dikkate aldıkları sorusuna yanıt aranacaktır. İkinci olarak yapılan çalışmaların türü (görgül veya kavramsal) incelenecektir. Çalışmada Türkiye’de muhasebe disiplinini temsil eden dergilerin son beş yıldaki tüm sayıları taranmış denetim alanına ilişkin çalışmalar belirlenmiştir. Çalışmada Türkiye bağlamında muhasebe ve denetim uygulamalarının yapısı ve alandaki son gelişmelere değinilmiş, Türk iş sisteminin muhasebe ve denetim uygulamalarındaki rolü üzerinde durulmuştur. Çalışmanın kavramsal özelliklerinin yer aldığı ilk bölümde çalışmanın amacı, önemi ve kapsamından söz edilmiş; daha sonra çalışmada kullanılan yöntem ve veri kaynakları ele alınmıştır. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen araştırma sonuçlarına bulgular bölümünde yer verilmiş; çalışma değerlendirme ve sonuç ile tamamlanmıştır. Çalışma sonucunda çalışmaların yarısından fazlasının bağlamdan bağımsız olduğu, buna ek olarak %32’sinin Türkiye ortamına hiç değinmediği belirlenmiştir. Bu bulguların yanında çalışmaların yöntemi konusunda da bulgular değerlendirilmiş, çalışmaların %65’inin kavramsal çalışma, %35’inin görgül (ampirik) çalışma olduğu ifade edilmiştir. Bu durum Türkiye denetim yazınında son beş yılda kavramsal çalışmalara ağırlık verildiğinin göstergesidir.

Anahtar Kelimeler

Denetim, Türkiye Bağlamı, Yöntem

A Review of Audit Literature in Turkey

Öz

This study has two main objectives. First, studies in the field of audit in Turkey will be examined and the extent under which they capture the case of Turkey will be determined. Secondly, the type of studies (empirical or conceptual) will be examined. All issues of Turkish journals on accounting for the last five years are scanned and studies related to auditing are determined. In this study, the structure of auditing and accounting practices and recent developments in the field will be discussed and we will focus on the role of Turkish business system on accounting and auditing practices. The aim, the importance and scope of the study are presented in the first part of the paper where the conceptual framework of the study is given; then the methodology and data used in this study will be discussed. The research results will be given in the findings section and we will provide with the evaluation and conclusion. According to our findings, more than half of the studies on auditing are not related to the context and 32% of the studies never mention Turkish environment. In addition to these, the methods of the studies are evaluated, we have found that 65% of the studies are conceptual and 35% of them are empirical. This result indicates that researches in audit literature are focused on conceptual studies in the last five years in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Audit, Turkish Context, Method

Kaynakça

• AKDOĞAN Nalan ve AYDIN Hamdi; (1987), Muhasebe Teorileri, Gazi Üniversitesi, İİBF Yayınlar No:44, Ankara.
• ALATAS, Syed Farid; (1993), On the Indigenization of Academic Discourse. Alternatives, 307-338. Global, Local, Political, 18(3), 307–338. Retrieved from http://www.jstor.org/ stable/40644778 (Erişim Tarihi: 20.09.2015)
• ALATAS, Syed Farid; (2003), “Academic Dependency and The Global Division of Labour in The Social Sciences”, Current Sociology, 51(6), 599-613.
• ALKAN, Gönül; (2014), “Türkiye’de Muhasebe Alanında Yapılan Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Bir Araştırma (1984-2012)”. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 61, 41-52.
• ATAMAN, Ümit-HACIRÜSTEMOĞLU, Rüstem-BOZKURT, Nejat; (2001) Muhasebe Denetim Uygulamaları; Alfa Kitabevi, İstanbul, 2001.
• ÇİFTCİ, Yavuz ve ERSERİM, Alper; (2008) “Muhasebe Standartlarında Uluslararası Uyumlaştırma Çalışmaları Ve Türkiye’deki Durumun İncelenmesi”, Uluslararası Sermaye Hareketleri ve Gelişmekte Olan Piyasalar Sempozyumu, 24-27 Nisan 2008.
• DİKEÇLİGİL, Beylü; (2010), “Bilimsel Paradigmaların Oluşumunda ve Dönüşümünde Sosyolojik Bağlam”, Toplum Bilimleri, 4 (7), ss.53- 61.
• SELEKLER, Nisan ve ÜSDİKEN, Behlül; (2001), “Uniformity and Diversity in Turkish Business Groups: Effects of Scale and Time of Founding”, British Journal of Management, 12 (4): 325- 340.
• GÜCENME, Ümit. ve ERTAN, Yasemin; (2012), “Muhasebe Kalitesini Etkileyen Faktörler ve Türkiye'deki Durum” Journal Of Accounting & Finance, (53), 1-24.
• LI, Peter Pin; (2012), “Toward an Integrative Framework of Indigenous Research: The Geocentric Implications of Yin-Yang Balance”, Asia Pacific Journal of Management, 29(4), 849-872.
• NAPIER, Christopher; (2009), “Accounting as Cultural and Indengenous Practice”, Muhasebe Düşünce Kampı Rize/Ayder,3-8 Ağustos 2009.
• ÖZEN, Şükrü; (2000), “Türk Yönetim/Organizasyon Yazınında Yöntem Sorunu: Kongre Bildirileri Üzerine Bir İnceleme”. DAÜ Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(1), 89-118.
• ÖZEN, Şükrü; (2002a), “Türkiye’deki Örgütler/Yönetim Araştırmalarında Törensel Görgülcülük Sorunu”, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 187-213.
• ÖZEN, Şükrü; (2002b). Bağlam, aktör, söylem ve kurumsal değişim: Türkiye’de toplam kalite yönetiminin yayılım süreci, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2 (1): 47-90.