Son 20 Yıldaki Kriz Maratonu ve Türk Bankacılık Sektörünün Rekabet Analizi

Yıl 2014, Sayı: 597, 31 - 44, 01.11.2014

C. Yenal Kesbiç Serkan Çınar Selim Duramaz

Öz

Cumhuriyet’in ilan edilmesinden günümüze dek yaşanan süreçte küçük, büyük, genel nitelikli birçok ekonomik kriz yaşanan Türkiye’de, 1980’li yıllardan sonra dışa açılmanın da etkisiyle krizler art arda yaşanagelmiştir. Hemen 2000’li yılların başında yaşadığımız 2000 Kasım ve 2001 Şubat krizlerinden sonra küresel nitelikli olan 2008 finansal krizi ülkemizde etkilerini reel ve finansal anlamda hissettirmiş ve hissettirmektedir. 2000 ve 2001 krizlerinden çıkardığı dersler ve krizden sonra ekonomik, hukuki, teknik ve idari yapılanmalarla toparlanan Türk bankacılık sektörü 2008 krizinde daha sağlam göstergelerle ilerlemiştir. Çalışmada 2001 ve 2008 krizlerini ele alınarak 1994-2011 verileri yardımıyla Türk Bankacılık Sektörü rekabet analizine tabi tutulmuştur. Türkiye’deki bankacılık sektörünün analiz edildiği panel veri analiz sonuçlarına göre, sektör tüm dönem itibariyle rekabetçi bir piyasa karakteristiğine sahiptir ve rekabetçilikteki artışlar, gelirler üzerinde pozitif ve anlamlı bir şekilde etki yaratmaktadır. Buna ek olarak, kriz öncesi dönemde, bankacılık sektörü daha az rekabetçi bir yapıdadır ve rekabetçilik katsayısındaki değişiklikler gelirler üzerinde görece olarak daha küçük bir etkiye yol açmaktadır

Anahtar Kelimeler

Türk bankacilik sektoru, kuresel mali kriz, yogunlasma orani, panel veri analizi, rekabetcilik

Crisis Marathon in the Last 20 Years and Competitive Analysis of Turkish Banking Sector

Öz

There have been numerous economic crises in Turkey which had small, big or general qualifications since the proclamation of the Republic. But from the 1980s on, crises occurred more frequently as Turkey opened economic borders. In 2000s, Turkey experienced first the crises of November 2000 and February 2001 and then 2008 global financial crisis hit real and financial sectors. After 2000 and 2001 crises, economic, social, juridical structures were renewed. Consequently, the economy together with the banking sector has progressed with more robust indicators during the 2008 crisis. In this study there is a panel analysis of Turkish Banking Sector during the 2001 and 2008 crisis using 1994-2011 data. We have found that Turkish Banking sector is competitive in all terms. And the increases in competitiveness cause positive and meaningful effect on income. Before the crisis period, the banking sector seems less competitive, and the variations in competitiveness coefficient lead a relatively smaller effect on income

Anahtar Kelimeler

Turk banking sector, global financial crisis, consentration ratio, competiveness

Kaynakça

• ALANTAR, Doğan; (2008), “Küresel Finansal Kriz: Neden- leri ve Sonuçları Üzerinde Bir Değerlendirme”, Maliye Finans Yazıları, 22 (81), ss.75-86.
• ANGELINI, Paolo and Nicola Cetorelli; (2003), “The Effects of Regulatory Reform on Competition in the Banking Industry”, Journal of Money, Credit and Banking, Blackwell Publishing, October, 35 (5), pp.663-84. ARICAN, Erişah; (2011), “Küresel Kriz Sürecinde Türk
• Bankacılık Sektörünün Genel Görünümü ve Sonuçları”, www. iav.org.tr/dosyalar/EARICAN.docx, 15.12.2013.
• AZİZOV, Mayis (2007), “Küresel Krizler ve Kriz Döneminde Para Politikasının Kullanımı”, Journal of Azerbaijani Studies, (1-2), ss.432-443. BALTAGI, B. H.; (2008), “Econometric Analysis of Panel Data”
• John Wiley and Sons Ltd. 4th Edition, Chichester, England. BDDK; (2010), Krizden İstikrara Türkiye Tecrübesi, BDDK
• Çalışma Tebliği Üçüncü Baskı, 3 Eylül. BIKKER, J. A, and K. Haaf; (2002), “Competition, Concentra- tion and Their Relationship: An Empirical Analysis of the Bank- ing Industry”, Journal of Banking & Finance, 26(11), pp.2191
• BLANCHARD, Olivier, Giovanni Dell’Ariccia, and Paolo Mauro; (2010), “Rethinking Macroeconomic Policy”, IMF Staff Position Note, February 12.
• BREUSCH, T. S. ve A. R. Pagan; (1980), “The Lagrange Multi- plier Test and Its Applications To Model Specification In Econo- metrics”, Review Of Economic Studies, 47 (1), pp.239-253.
• BRYAN, Dick, Randy Martin, Johnna Montgomerie and Karel Williams; (2012), “An İmportant Failure: Knowledge Limits and the Financial Crisis”, Economy and Society, 41(3), pp. 299-315.
• ÇOLAK, Ömer Faruk; (2012), “Türk Bankacılık Sektörününün Şubat 2001 Krizi Sonrası Durumu ve Yeniden Yapılandırma Programı”, Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni, 2012/14.
• EICHENGREEN, Barry; (2002), Financial Crises and What to Do About Them, Oxford University Press, October. FORNARI, Fabio and L. STRACCA; (2012), “What does a fi- nancial shock do? First international evidence”, Economic Policy, July, pp.407-445.
• HADRI, K. and E. Kurozumi; (2012) “A Simple Panel Stationar- ity Test In The Presence Of Serial Correlation and A Common
• Factor”, Economics Letters, 115, ss.31–34. IM, K., H. Pesaran and Y. Shin; (2003); “Testing For Unit Roots
• In Heterogenous Panels”, Journal of Econometrics, 115, ss. 74. KAYA, Yusuf; (2011), “Bankacılık ve Finans Politikaları”, 2000
• Sonrası Türkiye İktisadının Değişimi, Ed: Yusuf Alpaydın, Halil Tunalı, İstanbul Ticaret Odası, Yayın No: 31, ss. 151-207, İstanbul. KESKİN, Hidayet Ünlü; (2004), Ekonomik Krizlerde Küresel
• Güçler: 2001 Türkiye Ekonomik Krizi, Süleyman Demirel Üni- versitesi SBE Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• LIAO, Jie Q., and Wang Weihong ;(2009), “Thoughts on Coun- termeasures of Resolving Economic Crisis in the Context of
• Financial Crisis”, 2nd International Computer Science and In- formation Technology Conference, Conference Publications, 11 August, pp. 246-249. MENG, Yingying and Deasong Deng; (2010), “Effective Coor- dination and Rresponse Measures of Public Economic Policy under the Financial Crisis in China”, International Management and Service Science Conference, Conference Publications, 26 August, pp. 1-5.
• MİYNAT, Mustafa, Emin Kömürcüler ve Alparslan Uğur; (2010), “Bir Küresel Dışsal Maliyet Örneği Olarak Finansal
• İstikrarsızlıklarla Mücadele Yöntemleri”, Maliye Dergisi, 159, Temmuz-Aralık, ss.119-136. PANZAR, J.C. and J.N.Rosse; (1987), “Testing for monopoly equilibrium”, Journal of Industrial Economics, 35, pp. 443-456.
• PESARAN, M. H., Y. Shin, and R. J. Smith; (1999), “Pooled Mean group estimation of dynamic heterogeneous panels”, Journal of the American Statistical Association, 94, pp. 621– PESARAN, M. H.; (2004), “General Diagnostic Tests For Cross
• Section Dependence In Panels”, Cambridge Working Papers in Economics Working Paper, No: 435. PESARAN, M. H.; Aman Ullah and T. Yamagata; (2008) “A
• Bias-adjusted LM Test Of Error Cross-Section Independence”, Econometrics Journal, 11, pp.105–127. SAVRAN, Sungur; (2013), “Kapitalizmde Kriz: İktisat Teorisinde
• Bir Ufuk Taraması”, Kriz ve Türkiye Aşınan Teoriler, Ed: Hale Balseven, Fuat Ercan, Phoenix Yayınevi, Ankara. SÖNMEZ, Sinan; (2013), “Liberal Paradigma ve Küresel Kriz”
• Kriz ve Türkiye Aşınan Teoriler, Ed: Hale Balseven, Fuat Ercan, Phoenix Yayınevi, Ankara. ŞİMŞEK, Hayal, A., Asuman Altay; (2009), “Küresel Kriz
• Ortamında Türkiye'de Maliye Politikalarının Değerlendirilmesi”, Ekonomik Yorumlar Dergisi, 2 (528), ss.11-23. THORAT, Usha; (2010), “Learning from crises”, Macroeconom- ics and Finance in Emerging Market Economies, 3:2, pp.299
• UYGUR, Ercan; (2001), “Krizden Krize Türkiye:2000 Kasım ve Şubat Krizleri”, Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni, /1.
• YELDAN, Erinç; (2013), “Kapitalizmin Yeniden Finansallaşması ve Kriz: Öğrenilenler”, Unutturulmak İstenenler, Kriz ve Tür- kiye Aşınan Teoriler, Ed: Hale Balseven, Fuat Ercan, Phoenix Yayınevi, Ankara.
• YILMAZ, Ö., Alaattin Kızıltan, Vedat Kaya; (2005), “İktisadi Kriz
• Kuramları, Finansal Küreselleşme ve Para Krizleri”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 24, Ocak - Haziran, ss. 77-96. WESTERLUND, J.; (2006), “Testing For Panel Cointegration
• With Multiple Structural Breaks”, Oxford Bulletin Of Economics And Statistics, 68(1), pp.101-132.