Döviz Kurlarındaki Hızlı Artışın İşletmeleri Etkileme Düzeyine Yönelik Kırşehir İlinde İşletmeler Üzerinde Bir Uygulama Çalışması

Yıl 2014, Sayı: 594, 99 - 112, 01.08.2014

Fatih Çelik

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de 2013 yılı Mayıs, Haziran ve Aralık aylarında yaşanan ekonomik ve siyasi olaylar sonucu, döviz kurlarındaki hızlı ve ani artışın işletmelere etkileri, Kırşehir’deki firmalar üzerinde anket yöntemiyle araştırılmaktadır.150 işletmeye anket soruları sorulmuş ve kur artışının işletmelere etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonucunda döviz kurlarındaki hızlı ve ani artışın işletmeleri üretim, maliyet, satış, ithalat, yatırım ve karlılık açısından olumsuz, ihracatçı işletmelere üretim ve satış açısından olumlu katkı yaptığı tespit edilmiştir. Kur artışı ülkede konut, otomotiv, hazır giyim, tekstil, elektrikli ev aletleri, mobilya ve tarım ürünleri sektörleri başta olmak üzere pek çok sektörü olumsuz etkilemektedir. Bu etkilere bağlı olarak, ülkede üretim, istihdam, yatırım, büyüme, milli gelir ve enflasyon rakamları olumsuz etkilenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Döviz Kuru, Ekonomik Büyüme, İhracat, Üretim, Enflasyon

An Applied Study on the Business Companies in Kırşehir Concerning the Effects of Sharp Increase in Foreign Exchange Rates on Businesses

Öz

This study aims to examine, through a surveyoin the businesses in Kırşehir, the effects of an upsurge in foreign exchange rates on businesses, which have happened as a result of economical and political developments in May, June and July in 2013 in Turkey. In this context, a series of survey questions were asked to 150 businesses in order to see the effects of an increase in foreign exchange rates on businesses. At the end of the our study, we concluded that the upsurge in foreign exchange rates negatively affects the businesses in terms of production, cost, sales, import, investment and profit but it postively affects the exporting businesses in terms of production and sales. Increases in foreign exchange rates negatively affect a great deal of sectors in our country, mainly the sectors of housing, automotive, garment, textile, electrical household appliances, furniture and agricultural products. These effects in turn negatively affect the production, employment, investment, growth, national income and inflation figures in Turkey

Anahtar Kelimeler

Foreign Exchange Rate, Economic Growth, Export, Pruduction, Inflation

Kaynakça

• AKAT, Asaf Savaş; (2014), “Siyasi Kavganın ekonomiye Etkisi”
• (http://www.gazetevatan.com/asaf-savas-akat-596238-yazar- yazisi-siyasi-kavganin-ekonomiye-etkisi/28.12.2013)
• ATİK, Hayriye; “Siyasi Gelişmelerin Türk Ekonomisi Üzerin- deki Etkileri,” (http://www.ankarastrateji.org/yazar/prof-dr-hay- riye-atik/siyasi-gelismelerin-turk-ekonomisi-uzerindeki-etkile- ri/27.12.2013
• ATİK, Hayriye; “FED Kararı ve Türkiye Ekonomisine Etkisi.” (http://www.ankarastrateji.org/yazar/prof-dr-hayriye-atik/fed- karari-ve-turk-ekonomisine-etkileri/24.06.2013)
• ATİK, Hayriye; “Gezi Parkı Eylemlerinin Ekonomik Etkileri” (http://www.ankarastrateji.org/yazar/prof-dr-hayriye-atik/gezi- parki-eylemlerinin-ekonomik-etkileri/08.06.2013))
• ATİK, Hayriye; “Kur Yükselişi Karşısında Döviz Rezervleri Nasıl Korunacak?” (http://www.ankarastrateji.org/yazar/prof- dr-hayriye-atik/kur-yukselisi-karsisinda-doviz-rezervleri-nasil- korunacak/03.09.2013)
• ATİK, Hayriye; “Merkez Bankası Para Politikası Kurulunun 28 Ocak 2014 Tarihli Faiz Artırım Kararları ve Etkileri.” (http://www. ankarastrateji.org/yazar/prof-dr-hayriye-atik/merkez-bankasi- para-politikasi-kurulu-nun-28-ocak-2014-tarihli-faiz-artirim- kararlari-ve-etkileri/29.01.2014)
• AKTÜRK, Oktay; (2013), İmalat Sanayindeki KOBİ’lerin
• Sorunları ve 2008 Küresel Krizinden Etkilenme Düzeyleri Üzer- ine Bir Araştırma: Kırşehir İli Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya
• BOZKUŞ, Fatoş, YILMAZ, Özlem Bay; “90 Şirket Eleman Arıyor” Ekonomist Dergisi, Ocak 2014
• BÜYÜK, Sedef Seçkin; (2014,) “Yeni Yıla Belirsizlik Ortamında Giriyoruz” Capital Dergisi, Ocak 2014
• ÇETİNKAYA, Murat; (2011), Küresel Ekonomik ve Finansal Kriz, Türkiye Ekseninde Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Nobel Yayıncılık, Ankara, DİKBAŞ, Kadir; (2013), “10 Yıl Sonra İlk Sert Düşüş,” Aksiyon Dergisi, Haziran
• KARACA, Okan; (2013), “Merkez Faiz Savunmasına Devam Diyor.” Ekonomist Dergisi, Ekim 2013
• KARACA, Okan; “Ekonomi ve Siyaset,” Capital Dergisi, Ocak KARACA, Okan; “Döviz Kuru ve Ekonomi,” Capital Dergisi, Şubat 2014
• KRUGMAN, Paul; (2008), Bunalım Ekonomisinin Geri Dönüşü, Çev:Neşenur Domaniç, Literatür Yayınları, Kırşehir Ticaret ve Sanayi Odası;(2014), “Kırşehir’in Ekonomik
• Yapısı,), http://www.kirsehirtso.org.tr/K%C4%B1r%C5%9Fehir/ K%C4%B1r%C5%9FehirinEkonomikYap%C4%B1s%C4%B1/ tabid/2975/Default.aspx10.02.2014
• Kırşehir İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü, (2008)
• Kırşehir Sosyal ve Ekonomik Göstergeler, Kırşehir Milli Prodüktivite Merkezi; (2010), İller Düzeyinde Verimliliği
• Artırma Projeleri, MPM, Ankara, NAISBITT, John;(1997), Megaterndler Asya, çev:Ulaş Kaplan.
• Altın Kitaplar Yayınevi, ÖZKAN, Nesli; (2014), “Uluslararası Gelişmeler,”, (http://www. usbed.org/yayinlar/uluslararasi_gelismeler.pdf.12.09.2014)
• Para Politikası Kurulu Kararı; (2014), Sayı:2014-07. Toplantı Tarihi:28,Ocak 2014, Ankara
• PARASIZ, İlker; (1995), Kriz Ekonomisi, Ezgi Kitapevi, Bursa
• Reel Piyasa Kuru Belirledi; (2014), Para Dergisi, Ocak 2014
• TC. Ekonomi Bakanlığı; (2014), 2012-2013 Ocak-Aralık Döne- mi Dış Ticaret İstatistikleri, Ankara
• TC. Ekonomi Bakanlığı; (2014), Dış Ticaret İstatistikleri- 2014-Ocak- Temmuz Dönemi; (http://www.ekonomi. gov.tr/index.cfm?sayfa=79192159-19DB-2C7D-3D5AE- D11E50.06.03.2014)
• TCMB; “2014 yılı Para ve Kur Politikası” http://www.imf.org/ex- ternal/pubs/ft/ar/index.htm ./12.02.2014
• TUİK;(Eylül 2014,) “İkinci Çeyrek Büyüme Rakamları,”, (http:// www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16193.12.09.2014 www.ahievran.edu.tr./06.03.2014