Examining the Effect of Sectoral Natural Gas Consumption on Turkey’s GDP Development

Yıl 2022, , 189 - 214, 25.01.2022

Fatih Can Demirtaş

https://doi.org/10.25295/fsecon.1039939

Öz

Studies on the existence and direction of the relationship between energy and economic growth
have increased in recent years. In particular, the correct use of energy is important in terms of
ensuring energy security by evaluating limited energy resources in the right areas. This study, on the
other hand, gives the theoretical information in the literature on energy and, in particular, natural
gas, and examines the effect of natural gas consumption of sectors on economic growth in terms of
Turkey. When the relationship between the natural gas consumption of the industrial sector and
the housing and services sector between 1987 and 2019 and the GDP development between the
same dates is analyzed in a graphic environment, a consistent trend is observed between the natural
gas consumption of the sectors and the GDP.

Anahtar Kelimeler

Economic Growth, Energy Security, Natural Gas Markets

Sektörel Doğalgaz Tüketiminin Türkiye’nin GSYİH Gelişimine Etkisinin İncelenmesi

Öz

Enerji ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin mevcudiyete ve yönüne ilişkin çalışmalar son yıllarda
artış göstermiştir. Özellikle sınırlı enerji kaynaklarının doğru alanlarda değerlendirilmesi ile enerji
güvenliğinin sağlanabilmesi açısından enerjinin doğru kullanımı önemlidir. Bu çalışma ise enerji ve
özelinde doğalgaza ilişkin literatürde yer alan teorik bilgileri vermekte, Türkiye açısından sektörlerin
doğalgaz tüketiminin ekonomik büyümeye etkisini incelemektedir. 1987-2019 yılları arası sanayi
sektörü ile konut ve hizmetler sektörünün doğalgaz tüketimlerinin, yine aynı tarihler arasındaki
GSYİH gelişimi arasındaki ilişki grafik ortamında incelendiğinde sektörlerin doğalgaz tüketimleriyle,
GSYİH arasında uyumlu bir trend gözlenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Büyüme, Enerji Güvenliği, Doğalgaz Piyasaları

Kaynakça

• Akova, İ. (2010). Enerji ve Alternatif Enerji Kaynakları. İstanbul.
• Altınay, G. and Karagol, E. (2004). Structural Break, Unit Root, and the Causality Between Energy Consumption and GDP in Turkey. Energy Economics, 26(6), s. 985-994.
• Aytaç, D. (2010). Enerji ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Çok Değişkenli VAR Yaklaşımı ile Tahmini. Maliye Dergisi, 158, s. 482-495.
• Besler, S., & Tonus, H. Z. (2012). Yönetimde Güncel Yaklaşımlar. Eskişehir.
• Bhattacharyya, S. C. (2011). Energy Economics: Concepts, Issues, Markets and Govarnance. London.
• BP. (2021). Statistical Review of World Energy. BP .(https://www.bp.com/en/global/corporate/energy-economics/statistical-review-of-world-energy.html, Erişim Tarihi: 12.07.2021).
• Cohen, G. (2009). Depletion Contract.(http://www.hebrewenergy.com/depletion-contract/, Erişim Tarihi: 26.01.2021).
• Çelikpala, M. (2014). Enerji Güvenliği: Nato'nun Yeni Tehdit Algısı. Uluslararası İlişkiler, 10(40), s. 75-99.
• Çetin, T. & Yüksel, F. (2014). Empirical Investigation on Energy Dependence-Consumption Nexus: Evidence from Turkish Natural Gas Market. Applied Energy, 133, s. 243-251.
• Daly, H. E. (1997). Georgescu-Roegen versus Solow/Stiglitz. Ecological Economics, 22(3), s. 261- 266.
• Demirtaş, F. C. (2021). Türkiye’de Sektörlerin Doğalgaz Kullanımının Ekonomik Büyümeye Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara.
• Ediger, V. Ş. (2008). Yeni Yüzyılın Enerji Güvenliğinde Karşılıklı Bağımlılık Bir Zaruret. Doğalgaz Dergisi, 131, s. 58-62.
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. (2021). Denge Tabloları. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. (https://enerji.gov.tr/enerji-isleri-genel-mudurlugu-denge-tablolari, Erişim Tarihi: 03.12.2020).
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. (2021). Doğalgaz Hatları ve Projeleri. (https://enerji.gov.tr/bilgi-merkezi-dogal-gaz-boru-hatlari-ve-projeleri, Erişim Tarihi:10.03.2021).
• EPDK. (2019). Doğalgaz Piyasası 2019 Yılı Sektör Raporu. EPDK, 1-179. (https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-94/dogal-gazyillik-sektor-raporu, Erişim Tarihi: 10.04.2021).
• Erdal, L. & Karakaya, E. (2012). Enerji Arz Güvenliğini Etkileyen Ekonomik, Siyasi ve Coğrafi Faktörler. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(1), s. 107-136.
• Faraco, A. D. & Coutinho, D. R. (2007). Network Industry Regulation: Between Flexibility and Stability. Seattle Journal for Social Justice, 5(2), s. 721-753.
• Hussen, A. (2004). Principles of Environmental Economics and Sustainability. London.
• Juris, A. (1998). The Emergence of Markets in the Natural Gas Industry. Policy Research Working Papers, s. 1-36.
• Karabulut, B. (2016). Enerji Güvenliğine Küresel Ölçekte Bir Bakış. Savunma Bilimleri Dergisi, 15(1), s. 31-54.
• Mitrova, T. (2008). Energy Security and Evolution of Gas Markets. Energy&Environment, 19(8), s. 1123-1130.
• Ockwell, D. G. (2008). Energy and Economic Growth: Grounding Our Understanding in Physical Reality. Energy Policy, 36(12), s. 4600-4604.
• Özdemir, V. (2017). Doğalgaz Piyasaları Türkiye Enerji Güvenliği Üzerine Tezler. İstanbul.
• Özkan, G. (2010). Türkiye'nin Orta Asya ve Kafkasya'daki Bölgesel Politikası'nda Enerji Güvenliği. Gazi Akademik Bakış, 4(7), s. 17-40.
• Payne, J. E. (2009). On the Dynamics of Energy Consumption and Employment in Illinois. The Journal of Regional Analysis and Policy, 39(2), s. 126-130.
• Rekabet Kurumu. (2012). Doğalgaz Sektör Araştırması. Rekabet Kurumu. (https://www.rekabet.gov.tr/Dosya/sektor-raporlari/7-rekabet-kurumu-dogal-, Erişim Tarihi: 11.07.2021).
• Stern, D. I. and Cleveland, C. J. (2004). “Energy and Economic Growth.”, Rensselaer Working Papers in Economics, s. 1-41.
• Şahinoğlu, T. (2019). Enerji-Büyüme İlişkisi ve Enerji Büyüme İlişkisini Etkileyen Unsurlar. Bursa.
• Şentürk, İ. (2012). Kaynaklarına Göre Enerji Tüketiminin Ekonomik Büyümeye Etkileri. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• The World Bank. (2021). Türkiye. The World Bank. (https://data.worldbank.org/country/turkey?locale=tr, Erişim Tarihi: 21.06.2021).
• Yapraklı, S. (2013). Enerjiye Dayalı Büyüme. İstanbul.
• Yergin, D. (1991). The Prize. New York.