Food Regime Theory and the Transformation of Turkey’s Agricultural System

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 128 - 160, 31.05.2019

Tolga Çelik

https://doi.org/10.25295/fsecon.2019.02.006

Cited By: 1

Öz

According to the food regime theory; In the last 150 years, it has been argued that the hegemonic forces of the era shaped the agricultural production, consumption and trade in the world. Food has maintained its importance as a source of life for centuries. However, the nature of foods has changed over time. The cheap food was used by the imperialist countries in the 1870s as a pressure mechanism on wages. From the Second World War until today, there have been changes in the use of agricultural raw materials, which are mainly used as food products. These changes have led the imperialist countries and their transnational corporations to legally occupy the territories of underdeveloped countries for the provision of cheap agricultural raw materials. Today, the importance attributed to independence in agricultural production carries more vital significance. Therefore, the main subject of the article is to examine Turkey’s changing agricultural structures in the context of food regime theory. In this regard, after examining the stages of the food regime theory, the transformation of Turkey’s agricultural system has been evaluated.

Anahtar Kelimeler

Food Regime Theory, Turkey, Agriculture, Agricultural Transformation

Kaynakça

• Akad, Mehmet Tanju (2015). “Türkiye’de Kırsal Kesime Müdahaleler 1960-1980”. Türkiye’de Tarımın Ekonomi-Politiği 1923-2013. Ed. Necdet Oral. Ankara. NotaBene Yayınları. 91-111.
• Akman, Numan ve Şen, A. Övgü (2014). “Hayvansal Üretim”. 21. Yüzyılda Planlamayı Düşünmek Kurultayı 13-14 Mayıs 2011. Editör: Ali Somel, Aslı Yılmaz Uçar, Ozan Zengin. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Araştırma ve uygulama Merkezi. Yayın No: 10: 231-243.
• Berthelot, Jacques (2008). “The Food Price Explosion: Root Causes and How to Regulate Then”. Kurswehsel (3): 23-31.
• Boratav, Korkut (2004). Tarımsal Yapılar ve Kapitalizm. Ankara: İmge Kitabevi.
• Boratav, Korkut (2009). Türkiye İktisat Tarihi 1908-2009. Ankara: İmge Kitabevi.
• Çaşkurlu, Sibel (2012a). “Türk Tarımının Üçüncü Gıda Rejimine Eklemlenme Süreci”. Mülkiye Dergisi 36(3): 61-100.
• Çaşkurlu, Sibel (2012b). “Küresel Gıda Krizi: Üçüncü Gıda Rejimi, Küresel Sermaye ve Gelişmekte Olan Ülkeler”. Ekonomik Yaklaşım 23: 161-193.
• Çavdar, Tevfik (1982). Türkiye’de Liberalizmin Doğuşu. İstanbul: Uygarlık Yayınları.
• Friedmann, Harriet (1978). “World Market, State, and Family Farm: Social Bases of Household Production in the Era of Wage Labor”. Comparative Studies in Society and History, Vol. 20, No. 4 (Oct., 1978), 545-586.
• Friedmann, Harriet (1993). “Political Economy of Food: A Global Crisis”. New Left Review. No: 197: 29-57.
• Friedmann, Harriet and Mcmichael, Philip (1989). “Agriculture and The State System: The Rising and Fall of National Agricultures, 1870 to Present”. Sociologia Rurals, XXIX(2): 93-117.
• Friedmann, Harriet (2005). “From Colonialism to Green Capitalism”. New Directions in the Sociology of Global Development Research in Rural Sociology and Development, Volume 11: 229–267
• Güler, Birgül Ayman (2002). “Dünya Bankası ve Tarım Sektörü Kredileri”. Küreselleşme ve Tarım Sempozyumu Bildirisi, Ankara: Türkiye Ziraat Mühendisleri Odası. 7-8 Ocak 2002.
• Güler, Birgül Ayman (1996). Yeni Sağ ve Devletin Değişimi Yapısal Uyarlama Politikaları. Ankara: TODAİE Yayınları
• Günaydın, Gökhan (2006). Avrupa Birliği Genişleme Sürecinde Türkiye Kırsal ve Tarımsal Politikalar. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güran, Tevfik (2013). 19. Yüzyılda Osmanlı Ekonomisi Üzerine Araştırmalar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Holt-Gimenez, Eric ve Kenfield, Isabella (2008). “When Reneweble Isn’t Sustainable: Agrofuels and the Inconvenient Truths Behind the 2007 U.S. Energy Independence and Security Act”. Enstitute for Food and Development Policy.
• IUF (2007). “Rising Commodity Prices and Foof Production: The İmpact on Food and Beverage Workers”. İnternational Union of Food, Agricultural, Hotel, Restaurant, Catering, Tobacco and Allied Workers Associations. December 2007.
• Kasaba, Reşat (1993). Osmanlı İmparatorluğu ve Dünya Ekonomisi On Dokuzuncu Yüzyıl. Çeviren: Kudret EMİROĞLU. İstanbul: Belge Yayınları.
• Kayıkcı, Sabrina (2009). Türkiye’de Kırsal Alan Yönetimi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kendir, Hülya (2000). Türkiye’de Tarım Sektörü Yönetiminde Değişim. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Köymen, Oya (2008). Kapitalizm ve Köylülük-Ağalar, Üretenler ve Patronlar. İstanbul: Yordam Kitap.
• Kurmuş, Orhan (1974). Emperyalizmin Türkiye’ye Girişi. İstanbul: Bilim Yayınları.
• Lawrence, Felicity (2011). “The Global Food Crisis: ABCD of Food-How the Multinationals Dominate Trade”. https://www.theguardian.com/global- development/poverty-matters/2011/jun/02/abcd-food-giants-dominate-trade. 07.02.2018’te erişildi.
• McMichael, Philip (2005). “Global Development and The Corporate Food Regime”. New Directions in the Sociology of Global Development Research in Rural Sociology and Development, Volume 11: 269-303.
• McMichael, Philip (2009). “A Food Regime Analysis of The World Food Crisis”. Springer Science+Business Media B.V. 2009
• Oral, Necdet (2006). Türkiye Tarımında Kapitalizm ve Sınıflar-IMF ve Dünya Bankası Programlarının Türkiye Tarımına Etkileri. Ankara: TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Tarım Politikaları Yayın Dizisi No: 6.
• Pamuk, Şevket (1993). 100 Soruda Osmanlı-Türkiye İktisadi Tarihi 1500-1913. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Pamuk, Şevket (2009). Osmanlı-Türkiye İktisadi Tarihi 1500-1913. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Polanyi, Karl (2014). Büyük Dönüşüm Çağımızın Siyasal ve Ekonomik Kökenleri. Çev. Ayşe Buğra. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sandalcılar, A. Rıza (2012). “Türkiye’de Tarımsal İhracat, Tarım Dışı İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Nedensellik Analizi”. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Cilt: 49 Sayı: 570.
• Smith, Kiah vd. (2010). “Supermarkets’ Governance of the Agri-food Supply Chain: Is the ‘Corporate-Environmental’ Food Regime Evident in Australia?”. The International Journal of Sociology of Agriculture and Food, 17 (2), 140-161.
• Tezel, Yahya S. (2015). Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi (1923-1950). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Yayman, Hüseyin (2005). Türkiye’nin İdari Reform Politiği. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yenal, Deniz ve Yenal, Zafer (1993). “2000 Yılına Doğru Dünyada Gıda ve Tarım”. Toplum ve Bilim Birikim Yayınları Bahar: 93-115. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5acb74 47976c57.22981063 09.03.2018’te erişildi.
• 5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu, 31 Ekim 2006.
• 5488 Sayılı Tarım Kanunu, 18 Nisan 2000